Tiến sĩ Keith Tao, một bác sĩ X quang tại Danville, California (Mỹ), sở hữu 3 chiếc Mercedes đời mới, tất cả đều tích hợp công nghệ start-stop mà hãng nói là giúp tiết kiệm xăng, NYtimes giới thiệu.
Hoạt động của start-stop là tự động tắt máy khi dừng xe lâu hơn thời gian giới hạn, khoảng vài giây, sau đó khởi động trở lại khi người lái nhấc khỏi chân phanh. Các hãng xe hiện nay cho biết bên cạnh tiết kiệm nhiên liệu, công nghệ này còn giảm lượng khí thải độc hại ra môi trường.
Nhưng công nghệ liệu có phải lúc nào cũng khiến người sử dụng thấy thoải mái? Bác sĩ Tao làm một phép thử. Ông tắt tính năng này sau khi khởi động xe.
Bác sĩ Tao và chiếc Mercedes tích hợp start-stop. |
Vấn đề xuất hiện nay, bác sĩ Tao cho biết dường như hoạt động tắt máy và khởi động lại vẫn diễn ra bình thường. "Tôi vẫn cảm nhận nó rõ ràng", ông nói và ước tính, trong khoảng 20 phút di chuyển trong phố đông đúc, xe tắt máy - khởi động lại khoảng 50 lần.
"Nó khiến tôi phát điên".
Mercedes vẫn một mực bảo vệ công nghệ. Christian Bokich, người phát ngôn của hãng xe Đức cho biết, Start-Stop là một trong những hệ thống liền mạch nhất hiện nay. "Khách hàng hoàn toàn có thể lựa chọn tắt tính năng này mỗi khi khởi động xe".
Thực tế start-stop làm cho nhiều người thấy phiền, nhưng công nghệ này vẫn phát triển. Đó là một trong những biện pháp mà các hãng tìm mọi cách áp dụng triệt để nhằm đáp ứng tiêu chuẩn tiêu thụ nhiên liệu trong những năm tới.
Tăng số cấp của hộp số là một trong những cách như vậy. Từ 6 số phổ thông, hộp số tự động hiện nay nâng lên tới 9, 10 cấp; ngoài ra còn sử dụng trợ lực tay lái điện thay cho cơ khí thủy lực, giảm lực cản của lốp khi lăn, phun xăng trực tiếp ở áp lực cao.
Dưới điều kiện lái xe thông thường, start-stop giúp tiết kiệm nhiên liệu một khoảng 3-5%. "Nhưng với hành trình gặp nhiều đèn đỏ và thời gian chờ kéo dài, mức tiết kiệm có thể lên tới 10%", Robert Fascetti, phó tổng giám đốc phụ trách động cơ của Ford giải thích.
Bác sĩ Tao nói, ông không có chút trải nghiệm nào về khả năng tiết kiệm nhiên liệu. Ông ước tính với một lít xăng, xe có thể chạy thêm 400 m.
Bất kể công nghệ này thực tế mang lại hiểu quả tới đâu, nó sẽ được tích hợp trên hầu hết các dòng xe trong vài năm tới. Ford cho biết hãng coi start-stop là công nghệ tiêu chuẩn trên Escape và Focus, và một số phiên bản của F-150. Thậm chí, 70% xe của Ford sẽ áp dụng hệ thống này, ông Fasscetti cho biết.
Tất cả các mẫu xe của Buick phiên bản 2018 sẽ tích hợp start-stop. Hiện tại Encore và Envision là hai mẫu xe của hãng sử dụng công nghệ này. Ngoài ra, start-stop cũng xuất hiện trên một số mẫu xe của Cadillac, Chevrolet như ATS, Cruze, Impala và Malibu. Fiat Chrysler cũng cho biết hãng sẽ áp dụng cho hầu hết các mẫu xe trong thời gian tới.
Cho tới thời điểm này, hầu hết các hãng xe Mỹ còn dè dặt trong việc sử dụng start-stop, trong khi các hãng xe khác trên thế giới của Nhật, Đức, Hàn đều hướng tới sử dụng rộng rãi. Hiệu quả tiết kiệm nhiên liệu và bảo vệ môi trường dường như chưa đủ để thuyết phục tất cả khách hàng yêu thích công nghệ này, tiêu biểu là bác sĩ Tao.
Tim Barnes, Giám đốc kế hoạch sản xuất của Mazda tại Mỹ cho biết, khi làm một nghiên cứu về start-stop, phần đông trả lời họ sẽ tắt hệ thống khi lái xe. Cũng từ nghiên cứu này, Mazda chưa có kế hoạch để giới thiệu start-stop cho xe bán tại Mỹ, mặc dù tại thị trường Nhật đã có từ 2010.
Để làm hài lòng khác hàng, theo Ulrich Muehleisen, giám đốc marketing và phát triển sản phẩm của Robert Bosch, hãng cung cấp 15 triệu bản start-stop ở châu Âu từ 2007, công nghệ này cần khởi động lại nhanh, mượt và không có tiếng ồn, không rung.
Hầu hết các hãng xe sử dụng công nghệ giống nhau để tạo ra và quản lý hệ thống. Để khởi động lại, ắc-quy cần cung cấp điện nhiều gấp 10 lần so với khởi động thông thường, bộ khởi động cần bền hơn và khung lắp động cơ cũng cần thiết kế để giảm tối đa độ rung lắc.
Bất kể nguyên lý công nghệ như thế nào, xe ngay lập tức khởi động sau khi tài xế nhấc chân phanh chuyển chân ga, chỉ trong khoảng vài phần trăm giây, nhanh hơn rất hiện thời gian để khởi động lại bằng chìa khóa.
Động cơ trên xe không phải luôn luôn dừng khi xe dừng. Một hệ thống cảm biến phức tạp tính toán nhiệt độ động cơ và cabin. Nếu điều hòa cần chạy liên tục để làm mát khoang nội thất, động cơ sẽ khởi động lại ngay hoặc vẫn nổ máy. Trong trường hợp đường tắc phải dừng-đi liên tục, động cơ gần như sẽ giữ nguyên hoạt động để tránh gây phiền nhiễu. Nếu ắc-quy sắp kết, động cơ sẽ không tắt, dù điều kiện giao thông có lý tưởng tới đâu.
Bên cạnh phản kháng của khách hàng, start-stop cũng gặp một vài khó khăn để tiếp cận người tiêu dùng. Cục bảo vệ môi trường sẽ dán lên kính xe một tem thể hiện mức tiêu thụ nhiên liệu của xe. Nhưng thiệt thòi cho xe tích hợp start-stop là sau khi cân đo, cơ quan quản lý giả định có một nửa người dùng tắt công nghệ này, do đó mức tiêu thụ nhiên liệu in trên kính lái sẽ cao hơn so với thực tế, giảm ấn tượng thu hút khách hàng.
Bên cạnh đó, số tiền tiết kiệm được từ nhiên liệu, ví dụ 5% nhiên liệu sẽ tương ứng với 40 USD một năm, số tiền quá nhỏ để khách hàng phải cân nhắc.
Nhưng để đạt hiệu quả nhiên liệu và môi trường, chắc chắn ôtô trong tương lai sẽ tích hợp công nghệ này, ông Muehleisen từ Bosch giải thích.
"Khi đã quen có start-stop, bạn sẽ thấy khó chịu nếu xe đã dừng mà vẫn nổ máy, giống như việc đang đánh răng mà vòi nước vẫn mở".
Đức Huy