Cuộc đua tồn tại của các tập đoàn ôtô Mỹ ngày càng trở nên căng thẳng khi các thương hiệu nổi tiếng một thời lần lượt ra đi. Người ta buộc phải chuyển hướng làm ăn cho phù hợp hơn với điều kiện hiện tại. Một lựa chọn khả quan là công nghệ xe hybrid, vốn là ưu thế của người Nhật nhưng không được các ông lớn Detroit mặn mà. Và bây giờ, họ đang phải đối mặt với câu hỏi: “Làm sao để bán được xe?”
Tổng thống Obama phát biểu trong buổi họp báo tuần trước rằng việc chính phủ nắm trong tay cổ phần của GM và Chrysler không có nghĩa ông quan tâm tới các kế hoạch chi tiết và thuần chuyên môn của hai hãng. Ông nói thêm: “Tôi không phải là kỹ sư, tôi không biết làm sao để tạo ra một chiếc xe hybrid thiết kế tốt và vừa túi tiền. Nhưng tôi biết, nếu người Nhật có thể làm được, thì người Mỹ cũng phải làm được. Vì vậy nên việc của tôi là hỏi ngành ôtô: Tại sao các anh không thể làm được chuyện đó?”
 |
| Chevrolet Volt tiết kiệm xăng do chạy bằng điện. Nhưng giá quá đắt khiến nó khó có thể thành công. Ảnh: AP. |
Ban lãnh đạo mới của GM và Chrysler sẽ phải cân nhắc vấn đề nghiêm túc hơn là một câu chuyện tham khảo. Thực tế người Mỹ không hề từ chối những chiếc xe tiết kiệm nhiên liệu. 7 trong số 10 xe bán chạy nhất tháng 4 có mức tiêu thụ xăng trung bình 8 lít/100km trên đường cao tốc. Doanh số cao nhất thuộc về Honda Accord phiên bản 4 xilanh, với mức tiêu thụ 7,8 lít/100 km.
Nhưng mặt khác của vấn đề là việc tổng doanh số của xe hơi cỡ nhỏ đã giảm 33% trong năm qua, doanh số của các thương hiệu xe hơi nhỏ trong lãnh thổ Mỹ, bao gồm Toyota Corolla, Chevy Cobalt và Dodge Caliber giảm 51%.
Xe hybrid cũng nằm trong tình trạng tương tự. Doanh số Toyota Prius giảm 49,5% từ đầu năm đến cuối tháng 4. Toyota đang phải tiến hành bán chiết khấu để thanh lý hàng tồn kho trước khi bắt tay thiết kế mẫu Prius 2010. Honda Insight, mẫu xe lai chiến lược của Honda, cũng chỉ bán được 2.096 chiếc trong tháng 4. Doanh số Civic giảm 26% và đặt mục tiêu bán 30 nghìn chiếc trong năm nay, một con số hết sức khiêm tốn dù trong thời suy thoái.
Thêm vào đó, chi phí cho xe hybrid plug-in (nạp điện sinh hoạt) vẫn nằm ở mức gây nản lòng những người khổng lồ hai bên bờ Thái Bình Dương. Toyota mới đây tuyên bố sẽ cho ra lô thử nghiệm mẫu plug-in của Prius gồm 150 chiếc tới một nhóm đối tượng khách hàng cụ thể trong năm sau. Bước thử nghiệm này thể hiện sự thiếu chắc chắn của ban lãnh đạo tập đoàn đối với tương lai của công nghệ này.
Chevrolet (Chevy) Volt, chiếc plug-in của GM cũng sẽ ra lò vào cuối 2010, nhưng liệu nó có thể vừa túi tiền với giá 40 nghìn USD. Còn tùy thuộc người mua nó là ai! Ban cố vấn đặc biệt của chính phủ khi tham gia lái thử Volt hôm 30/3 đã nhận định: “…mặc dù Chevy Volt rất hứa hẹn, nhưng nó xem ra quá đắt để có thể thành công trong ngắn hạn.”
Với giá xăng 0,5 USD/l, những người mua xe hybrid nhiệt tình nhất chỉ còn là chính phủ Mỹ và các công ty muốn bảo vệ môi trường. Do đó, tương lai của những chiếc xe sạch còn tùy thuộc nhiều vào chính sách của các quốc gia.
Tại Trung Quốc, chính quyền khuyến khích người dân mua xe tiết kiệm nhiên liệu bằng cách giảm một nửa thuế tiêu thụ đánh lên những chiếc xe động cơ nhỏ hơn 1,6 lít, đồng thời lại tăng thuế đối với xe dung tích trên 3 lít. Điều đó khiến việc kinh doanh xe cỡ nhỏ phát đạt đúng như ý muốn của chính phủ.
Các nhà sản xuất ôtô Mỹ cũng thực hiện lobby để tăng thuế nhiên liệu như cách đơn giản nhất hướng người tiêu dùng tới những chiếc xe sạch. Tuy nhiên, tổng thống Obama đã lựa chọn một hướng khác: để yên cho thuế nhiên liệu! Thay vào đó là tiền của chính phủ được đầu tư vào phát triển động cơ điện, đánh thuế tới 7.500 USD trên xe lai và gia tăng các tiêu chuẩn về hiệu suất tiêu thụ buộc các nhà sản xuất trong nước phải tìm kiếm những công nghệ tiết kiệm nhiên liệu mới.
Chưa thể khẳng định được bước đi của chính phủ có phải một lựa chọn hợp lý khi khiến ngành ôtô nội địa trở nên nhạy cảm với thị trường xăng dầu.
Việc người Mỹ có thể cạnh tranh với Nhật trong lĩnh vực hybrid hay không vẫn còn là điều đang cân nhắc và quan sát. Và tương lai có vẻ không dễ dàng…
Quang Cương (theo WSJ)
