Tết Đoan Ngọ (5/5 âm lịch) vốn có nguồn gốc sâu xa từ Trung Quốc nhưng khi về nước ta, nó đã được Việt hóa, trở thành Tết “giết sâu bọ” và thờ cúng tổ tiên.
Theo tục lệ, vào ngày này mọi người phát động bắt sâu bọ, tiêu diệt bớt các loài gây hại cho cây trồng trên cánh đồng, trong đó nhiều loài sâu có thể ăn được và chúng được coi như là chất bổ dưỡng. Người ta tin rằng khi ăn món ăn đầu tiên trong ngày này thì sâu bọ, giun sán trong người sẽ bị chết hết.
Chính vì thế, hoa quả, bánh trái có nguồn gốc tự nhiên (những loại có vị chung là chua, cay, nóng...) là những đồ cúng không thể thiếu. Ngoài ra còn có các món ăn khác tùy theo tập quán của từng địa phương, khu vực. Một trong những món không thể thiếu ngày Tết Đoan Ngọ chính là cơm rượu nếp.
Tết Đoan Ngọ năm nào chị Nguyên Hạnh (Thái Bình) cũng làm cơm rượu cho cả nhà thưởng thức. Theo chị Hạnh, muốn để cơm rượu ngọt ngon, thơm nức, không cay cũng cần có bí quyết riêng.
Chị Nguyên Hạnh
Vì thế, chị em nào muốn tự tay làm cơm rượu có thể tham khảo công thức dưới đây của chị Nguyên Hạnh:
Nguyên liệu:
- 1 kg gạo nếp cái hoa vàng (nên chọn loại gạo lật sẽ ngon hơn)
- Men ủ rượu 1,5-2 cái (tuỳ từng loại men)
Cách làm:
- Gạo nếp đãi sạch vỏ và nhặt sạn, trấu rồi ngâm nước khoảng 1 giờ. Sau đó, xả bỏ nước, cho gạo vào nồi cơm điện hoặc nồi gang, nồi đất... nấu chín.
- Sau khi cơm nếp chín, múc cơm ra cái mâm hoặc mẹt, dàn đều cho cơm nhanh nguội dần. Lưu ý, để cơm không dính vào mâm hoặc mẹt, có thể lót lá chuối sạch bên dưới. Khi sờ thấy cơm hơi âm ấm là có thể rắc men được. Nhớ đừng rắc men khi cơm nóng quá hoặc nguội quá sẽ không được.
- Men rượu giã nhuyễn rồi cho vào cái rây, rây loại bỏ hết trấu còn dính vào men hoặc bỏ những cục to. Sau đó rắc đều men lên mâm cơm còn ấm và dùng tay trộn thật đều.
- Dùng một cái nồi đất hoặc vại sành cho lá chuối khô xuống đáy nồi rồi múc cơm đã trộn men vào, đậy tiếp lớp lá chuối lên trên. Sau cùng, đậy vung nồi lại, cho vào thùng xốp hoặc thúng, phủ rơm lên trên
- Sau 2-5 ngày thấy cơm rượu bắt đầu có mùi thơm thì dùng đũa đảo đều. Lúc này cơm đã lên men mềm, thơm.. thì ăn được.
Nếu chưa ăn ngay có thể bỏ cơm rượu vào tủ lạnh. Món ăn dân dã quen thuộc này rất tốt cho sức khoẻ và đặc biệt là món ăn không thể thiếu trong ngày Tết Đoan Ngọ.
Mùi cơm rượu thơm nồng, hương vị ngọt ngào khiến bất cứ ai cũng phải ngất ngây.
