Bi kịch từ sữa giả, sữa kém chất lượng khiến ta liên tưởng đến hàng loạt những em bé mới chào đời đã hứng chịu “hội chứng đầu to” dị thường do uống phải sữa giả ở Trung Quốc trong những năm gần đây. Tại Việt Nam, hy vọng những bi kịch này một lần nữa sẽ đánh thức lương tâm của những kẻ kinh doanh phi đạo đức, đừng vì chút lợi ích trước mắt mà đánh cắp đi cả một thế hệ mai sau.
Ngày 21/3, Đội CSĐT tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ Công an TP HCM (PC46) cho biết vừa triệt phá một cơ sở sản xuất sữa giả dành cho bà bầu, trẻ em trên đường Nhật Tảo (quận 10).
Ông Hồ Bảo Sơn (62 tuổi, người sản xuất sữa giả) khai nhận thường tới các vựa phế liệu mua những vỏ, lon của những nhãn hiệu sữa nổi tiếng dành cho bà bầu và trẻ em mang về làm sạch, sau đó mua những loại sữa rẻ tiền, bán trôi nổi trên thị trường về đóng gói, dập nắp như mới rồi mang bán cho các đại lý, cửa hàng để kiếm lời. Sữa giả được gắn với nhãn hiệu nổi tiếng như Ensure gold, Ensure grow, Gluncerna…
Được biết năm 2012, đối tượng Sơn đã từng bị Tòa án Nhân dân TP tuyên phạt 3 năm tù về tội sản xuất sữa giả. Vừa mới ra tù, Sơn tiếp tục tái phạm.
Trước đó vào tháng 6/2014, Công an huyện Bình Chánh (TP HCM) khám xét và bắt giữ Lê Tấn Phước (33 tuổi) cũng liên quan đến việc tiêu thụ nhiều loại sữa bột không rõ nguồn gốc. Kiểm tra, lực lượng chức năng đã thu giữ gần 700 lon sữa thành phẩm (loại 900 gr và 400 gr), hàng chục bao bột lớn có xuất xứ Trung Quốc, máy đóng gói, hàng nghìn lon và hộp sữa mang các nhãn hiệu Physogrow, Pigo, Gina Milk…
Được biết, công thức sản xuất sữa gồm đường lạt, đường ngọt, bột sữa, chất tạo béo và thêm vài muỗng hương liệu, tất cả đều có nguồn gốc từ Trung Quốc. Sau khi cho máy trộn đều, các nhân công đóng vào lon, dán các nhãn hiệu Physogrow, Pigo, Gina Milk… do chủ đặt in. Hơn nữa dù giới thiệu, cung cấp nhiều loại sữa dinh dưỡng cho trẻ 1-15 tuổi, cho bà bầu, canxi dành cho người già, tăng chiều cao… nhưng chỉ áp dụng một công thức. Thành phần chất bổ ghi trên nhãn, Phước thừa nhận copy… từ các hộp sữa ngoại.
Hiện nay, dù đã được báo chí thông tin nhiều về các loại sữa giả, sữa kém chất lượng làm nguy hại đến sức khỏe của nhiều người, đặc biệt là trẻ em nhưng không ít người vẫn bị nhầm lẫn đáng tiếc.
Một số kiến thức sau đây sẽ hữu ích cho mẹ khi mua sữa cho con:
Phân biệt sữa tốt và sữa kém chất lượng
Theo PGS.TS Nguyễn Công Khẩn, Viện trưởng Viện Dinh dưỡng để phân biệt chất lượng sữa tốt-kém, các mẹ có thể căn cứ theo những điểm sau:
- Sữa bột ngon khi mở nắp ra sẽ tỏa mùi thơm mát dễ chịu, bột sữa mềm mịn và có màu vàng nhạt. Sữa bột kém chất lượng sẽ không thể có được những điều này, có thể là mùi hương không dễ chịu, bột bị vón cục và có màu lạ.
- Nếu muốn kiểm tra kỹ hơn thì có thể áp dụng một trong các cách sau: Cho một thìa sữa bột ra cốc và đổ nước nguội vào. Sữa bột kém chất lượng hoặc giả sẽ lắng ngay xuống đáy và tan nhanh dù chưa hề khuấy. Trong khi đó, sữa bột tốt sẽ nổi lơ lửng, không tan nếu chưa khuấy lên. Tương tự, khi đổ nước sôi vào cốc có sữa bột, sữa bột giả hoặc kém chất lượng sẽ tan ngay và không còn màu sắc tự nhiên của sữa. Sữa bột tốt sẽ nổi lơ lửng và vón lại nếu chưa khuấy lên.
Cho một thìa sữa bột ra cốc và đổ nước nguội vào. Sữa bột kém chất lượng hoặc giả sẽ lắng ngay xuống đáy và tan nhanh dù chưa hề khuấy. (ảnh minh hoạ)
Dấu hiệu sữa bột đang dùng không hợp với con bạn
Với quan sát bằng mắt thường, việc phân biết được sữa thật hay giả là rất khó, đôi khi "đòi được vạ thì má đã sưng". Vì vậy khi thấy trẻ có dấu hiệu tiêu chảy, nôn trớ, cân nặng giảm hoặc không lên cân, xì hơi nhiều, có vấn đề về đường hô hấp... thì các mẹ cần đặc biệt lưu tâm. Nếu mẹ thấy con có những triệu chứng này, nghi là do sữa bột thì cần dừng sữa hoặc cho trẻ đi kiểm tra sức khỏe. Trường hợp trẻ mắc bệnh liên quan tới sữa rất dễ trở nên nghiêm trọng, đặc biệt là những bé nhũ nhi vì nó dẫn tới mất nước, giảm chức năng thận, thậm chí tử vong.
Cách an toàn nhất là mua hàng chính hãng
Mỗi loại sữa ngoại khi nhập khẩu vào Việt Nam đều có 1 công ty phân phối chính thức. Vì thế, cách tốt nhất và an toàn khi chọn sữa cho con là nên mua hàng chính hãng. Hiện nay, không ít các bà mẹ thích mua hàng xách tay tại các cửa hàng bán lẻ hoặc những cá nhân bán hàng online trên mạng. Với xu hướng chuộng hàng ngoại, nhiều người đã mắc bẫy của những người kiếm lợi từ sữa giả, sữa kém chất lượng nhưng bán với giá cao.