Hầu hết chúng ta đều biết yếu tố di truyền có ảnh hưởng lớn đến một đứa trẻ, con có thể thừa hưởng 50% bộ gene từ bố và 50% gene từ mẹ.
Dựa vào luật di truyền, các nhà khoa học đã chỉ ra những đặc điểm mà bố mẹ chắc chắn sẽ truyền cho con.
IQ đến từ mẹ
Nếu chỉ số thông minh của người mẹ tương đối cao thì chỉ số thông minh của những đứa trẻ sinh ra cũng sẽ cao hơn, đặc biệt là các bé trai. Vì đối với chỉ số IQ của một đứa trẻ, tỷ lệ yếu tố di truyền là khoảng 50%-60%.
Phụ nữ mang nhiễm sắc thể XX, còn nam giới mang nhiễm sắc thể X. Nhưng trí tuệ thường tập trung ở nhiễm sắc thể X, trong khi người mẹ có hai nhiễm sắc thể X thì người bố chỉ có một. Nhiễm sắc thể của con trai là XY, vì vậy phần lớn chỉ số IQ của con trai là di truyền từ mẹ.
Ngoài ra, nhà khoa học đã tìm ra rất nhiều gene có liên quan đến trí thông minh có tính di truyền như XPTR, KIBRA, BDNF, PLXNB2... Qua các xét nghiệm gene, bố mẹ cũng có thể phần nào biết được xu hướng di truyền trí thông minh cho con cái.
Yếu tố di truyền từ bố mẹ có tác động lớn đến trẻ.
Mặc dù gen có ảnh hưởng nhất định, nhưng bố mẹ cần lưu ý trong việc trí thông minh của trẻ di truyền từ ai đó là không có một loại gen trí tuệ duy nhất nào ảnh hưởng đến trí thông minh của trẻ.
Trên thực tế, trí thông minh của trẻ di truyền từ ai thì nó là kết quả của sự tương tác phức tạp giữa nhiều gen khác nhau. Ngoài ra, các yếu tố di truyền kết hợp với yếu tố môi trường sẽ xác định chính xác cách các gen trí tuệ biểu hiện ở một đứa trẻ.
Ví dụ, một đứa trẻ sinh ra có thể mang gen trí tuệ tốt, nhưng lớn lên trong một môi trường thiếu thốn, nơi nó bị suy dinh dưỡng và không được tiếp cận với các cơ hội giáo dục, trẻ thể không đạt điểm cao trong các thước đo về chỉ số IQ.
Ngoại hình
Diện mạo là điểm di truyền dễ nhận thấy nhất giữa bố mẹ và con cái. Trẻ thường thừa hưởng những đặc điểm như màu da, gương mặt, mắt, mũi, miệng... của bố và mẹ.
Một số chuyên gia về nuôi dạy con cái đã nói rằng hầu hết trẻ em giống bố hơn khi mới được sinh ra, đó cũng là điều bí ẩn của tự nhiên. Ví dụ, cằm của một đứa trẻ giống bố nhất, bởi vì cằm rõ ràng nhất là di truyền trội. Về màu da, con gái giống bố đến 80%, còn con trai là sự trung hòa của bố và mẹ, tính di truyền gần 60%.
Ví dụ: Trường hợp về mắt hai mí, có câu nói con gái giống bố, con trai giống mẹ vẫn có cơ sở khoa học nhất định cho điều này. Nếu người bố có đôi mắt một mí, thì con gái nói chung cũng có đôi mắt một mí. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp ngoại lệ, và một số trẻ em có thể thừa hưởng gen lặn từ bố mẹ.
Nếu một trong hai bố mẹ có sống mũi cao thì khả năng con cái lớn lên sẽ có sống mũi cao. Nếu cả bố và mẹ đều béo phì, thì có 50% khả năng đứa trẻ sẽ bị béo phì.
Không ít trường hợp con cái sinh ra là "bản sao" của bố hoặc mẹ, có thể khiến nhiều người không nhận ra sự khác biệt trong hình ảnh khi trạc độ tuổi.
Trí thông minh, ngoại hình của mẹ cũng có thể được di truyền sang con trai.
Chiều cao
Chiều cao là đặc điểm tiếp theo mà hầu hết đứa trẻ nào cũng ảnh hưởng từ gen di truyền của bố mẹ.Một số người nói rằng chiều cao của trẻ sẽ giống cha, nhưng cũng có nhóm người cho rằng chiều cao của đứa trẻ được di truyền từ mẹ.
Theo nghiên cứu khoa học, chiều cao của bé hầu như bị ảnh hưởng bởi cả bố và mẹ, và tỉ lệ gen quyết định đến chiều cao của con là ngang nhau.
Tuy nhiên, yếu tố di truyền này chỉ quyết định khoảng 60-80%, phần còn lại phụ thuộc vào chế độ ăn uống cũng như tập luyện.
Vì thế, nếu bố mẹ nuôi dưỡng con khoa học, kết hợp giữa ăn uống, nghỉ ngơi và tập luyện thể thao hợp lý thì có thể cải thiện đáng kể chiều cao cho con. Điều này lý giải cho lý do vì sao con có thể cao hơn so với bố mẹ. Trường hợp cả 2 bố mẹ cũng lùn nhưng con lại cao như người mẫu cũng là điều có thể xảy ra..
Tính cách
Cuối cùng, tính cách của một đứa trẻ cũng có ảnh hưởng từ bố mẹ, không chỉ về nếp sống, cách giáo dục mà còn cả yếu tố di truyền bên trong.
Một số gene quy định tính cách có thể tương đồng của cha mẹ với trẻ chẳng hạn như gene "nóng tính" MAOA; gene KATNAL2 có liên quan đến tính tự giác và cẩn thận; gene DRD2, DRD4 gắn với trải nghiệm khám phá...
Ngoài ra, theo một số tài liệu nghiên cứu khác, tính cách của người bố có thiên hướng ảnh hưởng lớn hơn đến đứa trẻ, vì nhiều đứa trẻ sẽ nghĩ rằng người bố là trụ cột của gia đình nên sẽ bắt chước hoặc học theo tính cách và cách làm của người bố.
Dù không thể thay đổi gen bẩm sinh nhưng bố mẹ có thể giúp con rèn luyện nhân cách tốt.
So với các yếu tố khác như trí thông minh, đột biến gene gây bệnh thì sự di truyền về tính cách thường không rõ ràng. Tính cách do nhiều yếu tố tác động, có thể thay đổi theo thời gian và thường yếu tố giáo dục, môi trường sẽ tác động nhiều hơn.
Do đó, nhiều chuyên gia cho biết rằng, ảnh hưởng của bố mẹ đến con cái là rất lớn, dù không thể thay đổi gen bẩm sinh nhưng bố mẹ có thể giúp con rèn luyện nhân cách tốt, cải thiện IQ và một số đặc điểm khác nếu bố mẹ chú ý làm gương và áp dụng đúng phương pháp nuo
