Sốt là một phản ứng của cơ thể khi có sự lây nhiễm, tấn công của vi khuẩn, virus gây bệnh. Vì thế, đây là một triệu chứng hết sức bình thường giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây hại. Thông thường, trẻ bị sốt từ 38-38,5 độ C có thể tự chịu đựng được, từ 38,5 - 40 độ C dễ dẫn đến co giật, gây thiếu oxy lên não. Sốt gây nên những cảm giác khó chịu cho trẻ như quấy khóc, bỏ ăn...
Sốt gây nên nhiều cảm giác khó chịu cho trẻ. (Ảnh minh họa)
Cũng chính vì tâm lý "chỉ là phản ứng bình thường" của cơ thể, không muốn cho con dùng thuốc kháng sinh hạ sốt mà nhiều mẹ bỉm sữa thường lên mạng dò hỏi những cách hạ sốt cho trẻ nhanh chóng thay vì đi thăm khám bác sĩ. Cho nên, với bất kì gợi ý nào được đưa ra, mẹ đều liều mình cho con làm "thí nghiệm". Tuy nhiên, với những phương pháp hạ sốt này lại được các bác sĩ đánh giá không hiệu quả, thậm chí trong nhiều trường hợp còn gây nguy hại cho trẻ.
1. Cho lươn sống trườn bò khắp lưng
Theo chia sẻ của một bà mẹ trẻ có tài khoản L.N, con chị bị sốt li bì, nhiều hôm lên tới 39 độ, uống thuốc hay làm mát đều không hạ sốt.
Sau đó mẹ chị bất ngờ mang một con lươn sống từ chợ về và "truyền kinh nghiệm" rằng đặt con lươn sống cho nó bò trườn khắp lưng (nhiều người thì dùng tay lăn - PV) sẽ giúp hạ sốt cho bé. Chị liền áp dụng ngay và thật thần kì "con hết sốt cũng là lúc con lươn sống lăn ra chết".
Trước nhiều ý kiến đồng tình của các mẹ bỉm sữa về phương pháp này, bác sĩ Nguyễn Văn Lân – Viện Y học Cổ truyền Quân đội lên tiếng cảnh báo nguy hiểm. Ông cho biết, các mẹ không được để lươn trên lưng con bởi các bé rất dễ bị nhiễm khuẩn, làm như vậy sẽ không đảm bảo vệ sinh.
"Việc đặt lươn lên người con để chữa sốt không có nghiên cứu cụ thể nào. Đây chỉ là một số bài thuốc truyền ở trên mạng bởi vậy không có ý nghĩa về khoa học, cần phải có nghiên cứu cụ thể và công trình phải được nhà nước công nhận mới xác thực.
Con mình đang sốt tức là đang giãn mạch ra. Khi giãn mạch như thế, không nên cho bất kỳ một thứ gì đi qua da để vào cơ thể, bởi da là hàng rào bảo vệ. Một con lươn đang sống như vậy mà đặt vào người con sẽ rất nguy hiểm bởi biết đâu con lươn mang mầm bệnh.
Đưa lươn lên người con đầu tiên là mất vệ sinh bởi không ai sát khuẩn lươn trước khi đặt lên cả. Trong khi đó, con đang sốt đặt con lươn được bắt dưới ruộng hoặc chỗ nuôi sẽ không đảm bảo về mặt vô khuẩn”, bác sĩ cho biết thêm.
Lươn sống không được vô khuẩn có thể gây hại cho bé.
Lý giải việc trẻ hết sốt sau khi đặt lươn lên người, bác sĩ Lân cho rằng: “Thông thường con nhỏ bị sốt virus 2-3 ngày đầu không hạ sốt mà 6-7 ngày sau mới hết. Có thể nhiều trường hợp con ở viện 2-3 ngày không hết sốt, khi đưa con về 4-5 ngày ngày sau con sẽ tự hết. Nhiều mẹ làm theo cách này lại tưởng đó là tác dụng của việc đặt lươn lên người”.
Còn về việc lươn chết khi đặt lên người trẻ đang sốt cao, bác sĩ giải thích lươn có đặc tính sống ở dưới bùn, dưới nước nên nhiệt độ cao sẽ không thể chịu được. Khi đặt trên người đang sốt, con lươn chết cũng là điều dễ hiểu bởi nhiệt độ tăng, khô ráo hút hết chân dịch, nó sẽ chết.
2. Cạo gió bằng dây bạc và lòng trắng trứng gà
Một tài khoản người dùng N.Đ có chia sẻ câu chuyện con chị sốt cao 39 độ C. Sau thăm khám, bác sĩ kết luận bạch cầu tăng và nhiễm khuẩn.
Sau nhiều ngày liền uống thuốc hạ sốt đều chưa có dấu hiệu thuyên giảm, chị được mách một phương pháp dân gian để hạ sốt cho con.
Theo đó, phương pháp mà bà mẹ trẻ đưa ra là gói một dây chuyền bạc vào trong lòng trắng trứng gà luộc rồi cho vào chiếc khăn xô. Dùng vật dụng này đánh gió khắp người, mặt mũi chân tay cho trẻ. Khi nào thấy dây bạc chuyển màu từ trắng sang đen đó cũng là lúc trẻ cắt sốt hoàn toàn.
Vật dụng được nhiều mẹ tin dùng để hạ sốt cho con, liệu có hiệu quả thực sự?
Đánh giá về phương pháp hạ sốt này, bác sĩ Lân cũng không đồng ý và không khuyến cáo các mẹ thực hiện cho con bởi "tất cả những gì dân gian không nằm trong công trình nghiên cứu sẽ không được công nhận. Tất cả đều phải nghiên cứu và đánh giá trên động vật, người, các thực nghiệm mới được phép công nhận là chính thống".
Bác sĩ giải thích thêm: Nếu dùng nước ấm hay bất cứ thứ gì nóng xoa lên người cũng làm giãn mạch ngoại vi và hạ sốt. Thậm chí không cần trứng gà luộc, có thể xoa nước ấm (làm ấm khăn mặt, lấy tay người lớn vắt được, không bị bỏng) lau người cho trẻ đang sốt cao cũng giảm sốt đi vì giãn mạch. Cạo gió cho trẻ đang sốt cũng giãn mạch, còn bạc có tác dụng làm sát khuẩn.
Đồng quan điểm với bác sĩ Lân, bác sĩ PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, nguyên Trưởng khoa Nhi (BV Bạch Mai) cũng cho rằng phương pháp hạ sốt cho trẻ bằng lòng trắng trứng và đồ bạc là không đúng, không được phổ biến và không nên làm. Đối với trẻ nào cũng không nên làm. Trẻ phải đi khám dùng thuốc bác sĩ kê.
3. Buộc lát chanh vào gan bàn chân
Buộc một lát chanh vào đúng lòng bàn chân của trẻ đang sốt cao sẽ giúp hạ sốt cho trẻ. Đây cũng là một phương pháp dân gian được nhiều mẹ bỉm sữa lan truyền trong những ngày vừa qua. Bởi theo các mẹ, các mạch máu ở lòng bàn chân và cổ tay của trẻ rất nhạy. Nếu được đắp trực tiếp bằng chanh sẽ hạ sốt rất nhanh.
Lát chanh được đặt đúng gan bàn chân của trẻ.
Ngoài ra, để việc hạ sốt được hiệu quả hơn, các mẹ có thể dùng một quả chanh khác cắt đôi rồi chà nhẹ lên trán, thái dương của bé.
Chia sẻ về phương pháp này, bác sĩ Lân cũng không đồng ý. Ông cho rằng, việc dùng chanh có tác dụng hạ sốt chỉ khi được dùng theo hình thức uống nước để tăng sức đề kháng. Buộc chanh vào chân trẻ không gây hại tuy nhiên chanh là loại quả có tính axit thì vậy không nên buộc khi lòng bàn chân có vết xước, hoặc người có cơ địa nhạy cảm.
