Cha mẹ nên thể hiện tình yêu thương với con theo ngôn ngữ của bé - Ảnh: Istockphoto
Những thông điệp từ tiềm thức
Bé Kiên 6 tuổi mỗi khi ba đi làm về thường nhảy vào lòng ba ngồi rồi lấy tay làm rối tung tóc ba. Theo ngôn ngữ của bé, đó là cách bé truyền tình cảm bằng xúc giác với ba. Bé làm rối tóc ba vì muốn được ba vuốt ve mình.
Bé Vy 5 tuổi đón ba về theo một cách khác. Vừa thấy ba về, không để ba nghỉ ngơi, Vy đã hét toáng lên: “Ba ơi vào phòng con nhanh lên, con muốn ba xem cái này nè”. Nếu ba Vy chưa vào ngay thì chừng vài phút sau cô bé lại la to: “Con muốn ba vào phòng con ngay bây giờ ba ơi”, cứ thế cho đến khi ba chịu vào phòng xem việc cô bé làm. Đơn giản, bé Vy chỉ muốn ba hoàn toàn chú ý đến mình và bé không dừng yêu cầu cho đến khi được thỏa mãn dù là phải gây ầm ĩ.
Nếu con bạn thường tặng quà cho bạn, gói quà cẩn thận rồi trao bạn với niềm vui hân hoan đặc biệt trong ánh mắt thì ngôn ngữ yêu thương của con cũng chính là món quà. Bé tặng quà cho bạn vì bé muốn được nhận quà. Nếu bạn thấy con mình thường xuyên chơi và giúp đỡ em hoặc trẻ con hàng xóm, thì ngôn ngữ yêu thương của bé chính là hành động được phục vụ. Khi bé khen mẹ mặc áo đẹp, thức ăn mẹ nấu ngon, ba giỏi vì giúp bé sửa chữa đồ chơi bị hỏng, ngôn ngữ yêu thương của bé là muốn khẳng định.
Tất cả những điều đó thuộc phạm vi tiềm thức của trẻ, nghĩa là trẻ không hề suy nghĩ với ý thức nếu mình tặng quà thì ba mẹ sẽ cho mình quà, nếu mình vuốt ve thì sẽ được vuốt ve lại. Nhiều hành động của trẻ được thúc đẩy bởi ước muốn riêng. Trẻ do kinh nghiệm mà biết được điều gì mình làm và nói sẽ nhận được sự đáp lại của cha mẹ. Từ đó bé sẽ làm hoặc nói những điều dẫn đến kết quả là nhu cầu tình cảm của chúng được đáp ứng.
Nếu mọi chuyện đều thuận lợi và nhu cầu của trẻ được đáp ứng, bé sẽ phát triển thành những người lớn có tinh thần và trách nhiệm sau này. Ngược lại, nếu ấu thơ, trẻ không được đáp ứng nhu cầu tình cảm, lớn lên chúng có thể vi phạm những tiêu chuẩn được chấp nhận, giận dữ và chống đối những người không đáp lại tình cảm của mình, sẽ tìm kiếm tình yêu thương ở những nơi không phù hợp.
Không bao giờ quá trễ để nói lời yêu thương
Một thiếu niên bỏ nhà đi bụi đời được đưa đến khám tại phòng khám tâm lý. Cha mẹ bé vò đầu bứt tai: “Sao nó có thể làm vậy khi chúng tôi yêu thương con hết mực?”. Trong khi đó, đứa bé nói với chuyên viên tâm lý: “Ba mẹ không yêu thương gì tôi, tôi không muốn gặp họ”. Trong đa số trường hợp, các bậc phụ huynh này rất mực chiều con nhưng chưa biết cách truyền đạt yêu thương cho con cái họ hiểu được. Nhiều cha mẹ mua rất nhiều đồ chơi cho con, cho con đi nhiều nơi như siêu thị, công viên, xem phim… nhưng trẻ luôn cảm thấy không có ai cùng chơi với mình. Cha mẹ thật lòng yêu thương con vẫn chưa đủ, mà còn phải học ngôn ngữ yêu thương từ chính con cái mình nếu muốn đáp ứng nhu cầu tình cảm của trẻ.
Khi trẻ còn nhỏ, cha mẹ thường nói những lời tán thưởng như: “Cái mũi con đáng yêu”, “Tóc con quăn ngộ nghĩnh”... Khi trẻ bắt đầu biết đi, chúng ta động viên từng cử chỉ hành động của trẻ: “Con yêu, bước tới đây, giỏi quá”, Đứng lên con, ngoan lắm”… Nhưng khi trẻ lớn lên, chúng ta lại có khuynh hướng khẳng định những thất bại hơn là thành công của trẻ, những từ ngữ yêu thương động viên nay biến thành những lời lẽ lên án như “Mày mập quá ai mà thèm chơi”, “Không khéo lại bỏ học nửa chừng con ạ”… Những đứa trẻ này sẽ phải tìm kiếm giá trị của bản thân trong suốt quá trình trưởng thành và cảm thấy không được yêu thương.
Bạn hãy dành cho trẻ sự chú ý không bị chi phối. Khi con bạn còn bé, đó là ngồi xuống sàn và lăn bóng qua lại với bé, nói chuyện chơi xe hơi, xây lâu đài cát và búp bê với chúng. Hãy xâm nhập, hòa vào thế giới của trẻ trước khi đưa con vào thế giới người lớn một cách an toàn. Khi trẻ lớn lên với những sở thích mới riêng biệt, bạn lại phải tập làm quen và thích nghi với những sở thích đó để đáp ứng kịp thời nhu cầu của con. Một khi bạn làm tốt vai trò vừa là cha mẹ vừa là bạn của con, trẻ sẽ thấy sự quan trọng của bạn khi ở bên chúng và biết rằng cha mẹ thực sự yêu thương mình.
Làm cha mẹ, chúng ta luôn cố gắng giáo dục con cái vào khuôn khổ. Nhưng mỗi đứa con là một cá tính, cách giáo dục có thể phù hợp với đứa này nhưng không phù hợp với đứa kia.
Vì thế, cha mẹ cần phải học ngôn ngữ yêu thương của con cái. Không bao giờ quá trễ để bạn bày tỏ yêu thương với con mình một cách phù hợp nhất.
Theo Sài Gòn tiếp thị