Sữa hạt hay còn được gọi là sữa thực vật là món đồ uống làm từ ngũ cốc, các loại hạt có từ cách đây nhiều thế kỷ tại Tây Ban Nha. Phổ biến nhất là sữa đậu nành, sữa gạo, sữa hạnh nhân và sữa dừa.
Sữa hạt được chia làm hai loại chính là:
- Sữa có nguồn gốc từ các loại khoai, hạt hạnh nhân, mắc ca, ...
- Sữa làm từ ngũ cốc như yến mạch, các loại đỗ.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, sữa hạt rất tốt cho trẻ. Tuy nhiên "trước khi quyết định cho trẻ sử dụng các bậc cha mẹ nên nghiên cứu kỹ về sự tương thích của từng loại hạt chế biến sữa đối với từng lứa tuổi. Chẳng hạn, trẻ nhỏ chỉ nên cho uống sữa hạt sen, trẻ lớn hơn có thể dùng sữa bắp, sữa đậu xanh, đậu đỏ… Trẻ trên 1 tuổi mới dùng sữa từ hạt hạnh nhân, hạt điều, óc chó, hồ đào...", TS.BS Phan Bích Nga (Viện Dinh dưỡng Quốc gia) cho biết.
Ngày nay, khi mà việc các loại sữa trên thị trường thường bị xáo trộn giữa thật và giả, không đảm bảo về chất lượng, nhiều mẹ thường tự tay làm các loại sữa hạt cho con dùng. Vừa đảm bảo về mặt dinh dưỡng, chất lượng lại giữ nguyên được hương vị vừa làm.
Chị Phan Thị Thu Tuyết (26 tuổi, TP.HCM) hiện đang có cậu con trai 9 tháng tuổi. Từ lâu, chị Tuyết đã tìm hiểu về những lợi ích của sữa hạt và công thức tự làm các loại sữa hạt giàu dinh dưỡng để bổ sung cho con trai. Bé nhà chị Tuyết tiếp thu rất tốt, lên cân và béo khỏe.
Dưới đây là công thức làm một số loại sữa hạt do chị Tuyết chia sẻ. Mời các mẹ cùng tham khảo và hãy ghi nhớ để dùng ngay khi cần:
1. SỮA ĐẬU XANH HẠT SEN
- Hạt sen tươi mua về bỏ tim sen ngâm 1h (hạt sen khô thì tầm 2h)
- Đậu xanh cà vỏ ngâm 2h.
- Cho hạt sen trần qua 1 lần nước sôi loại bỏ vị đắng nhẹ ở hạt sen.
- Cho hạt sen và đậu xanh vào nồi cùng kha khá nước, luộc cho chín mềm, cho vào máy xay, xay nhuyễn mịn.
- Dùng túi lọc bã, lọc bã lấy sữa.
LƯU Ý: Dụng cụ đều phải trần qua nước sôi đảm bảo an toàn cho bé.
2. SỮA KHOAI LANG TÍM
- Cho 3 khoanh khoai hấp chín
- 100ml sữa mẹ hoặc sữa công thức (trên 1 tuổi sữa tươi)
- Cho khoai và sữa vào máy xay, xay nhuyễn.
- Cho sữa vào nồi nấu cho sôi lăn tăn thì tắt bếp, không nấu quá lâu sữa tách béo.
- Để nguội bé có thể dùng.
3. SỮA QUINOA HẠT SEN
- Quinoa ngâm 2h
- Hạt sen tươi ngâm tách bỏ tim sen (hạt sen khô ngâm 2-3h)
- Vo kỹ quinoa loại bỏ vị đắng bên ngoài.
- Cho vào nồi nấu tầm 20-30 phút thì cho hạt sen tươi vào nấu (nếu hạt sen khô cho luôn vào từ đầu)
- Đun riu riu lửa tới khi 2 hạt nở đều chín, xay, lọc lấy sữa, bã làm bánh.
4. SỮA ĐẬU GÀ MÈ ĐEN
Nguyên liệu:
- 50gr đậu gà
- 1 muỗng mè đen
Cách làm:
- Ngâm đậu gà qua đêm, bóc đi lớp vỏ lụa.
- Mè đen rữa sạch ráo nước, rang qua vừa đủ không rang quá lâu sẽ bị đắng.
- Cho đậu gà vào nồi với kha khá nước nấu 15 phút, cho tiếp mè vào nấu thêm 15 phút.
- Đậu mềm nước đã rút bớt, cho vào máy xay, xay nhuyễn lọc bã, thu được sữa cho bé.
5. SỮA KÊ BÍ ĐỎ
Nguyên liệu:
- 200gr hạt kê
- 1 miếng bí đỏ
Cách làm:
- Kê ngâm 1-2h, vo sạch cho vào nồi với 500ml nước.
- Nấu 5-10 phút cho bí vào tiếp tục nấu lửa liu riu.
- Kê nở, bí mềm, xay nhuyễn.
- Lọc lấy sữa cho bé, bã làm bánh hoặc nấu với cơm cho bé ăn rất tốt lợi tiêu hoá.
6. SỮA YẾN MẠCH KHOAI LANG
Nguyên liệu:
- 20-30gr yến mạch
- 1 khoanh khoai lang hấp chín
Cách làm:
- Ngâm yến mạch 2h, thay nước 1h/lần
- Dùng nước hơi ấm ấm, xả qua 2-3 lần cho yến mạch bớt nhớt.
- Cho yến mạch cùng khoai lang chín cắt nhỏ, nấu tới khi yến mạch nở, không nấu cạn nước.
- Cho vào túi lọc, lọc bã lấy nước, ta thu đc sữa.
- Bã dùng làm bánh cho bé ăn dặm được nhé, mẹ tận dụng đừng bỏ đi.
7. SỮA HẠNH NHÂN GẠO LỨT
Nguyên liệu:
- 1 ít gạo trắng
- 1 ít gạo lứt
- 6-7 hạt hạnh nhân
- 60-70 ml sữa mẹ hoặc sữa công thức
Cách làm:
- Hạnh nhân ngâm qua đêm.
- Sáng bỏ hết vỏ lụa của hạnh nhân.
- Cho vào nồi với lượng nước kha khá, nấu hạnh nhân.
- Trong lúc đó, vo gạo, rang gạo cho vàng đều và thơm .
- Khi hạnh nhân bắt đầu chín tới, nước cũng rút đi nhiều, cho sữa vào nấu cho sôi lăn tăn. Cho gạo đã rang vào nếu 5 phút rồi tắt đậy nồi lại, ủ cho gạo ra hết.
- Lát sau xay hỗn hợp, dùng túi lọc sữa, lọc lấy nước bỏ bã, ta thu được sữa cho bé.
- Bã có thể dùng nấu cháo cho bé.
8. SỮA HẠNH NHÂN ĐẬU ĐỎ
Nguyên liệu:
- 50gr hạnh nhân
- 50gr đậu đỏ
Cách làm:
-Ngâm qUa đêm 2 loại hạt.
- Bỏ vỏ lụa hạnh nhân
- Cho kha khá nước vào nấu tới khi hạt mềm
- Xay nhuyễn hỗn hợp, lọc bã ta thu đc sữa.
9. SỮA ĐẬU GÀ KHOAI LANG
Nguyên liệu:
- 30gr đậu gà
- 1 khoanh khoai lang
Cách làm:
- Đậu gà ngâm qua đêm, lột bỏ lớp vỏ lụa
- Khoai lang hấp chín
- Nấu đậu gà với 500ml nước, nấu 5 phú cho khoai vào nấu chung tới khi nước rút bớt đi, đậu và khoai nhừ.
- Để nguội, xay lọc bã ta có sữa béo ngậy.
- Đun sôi lăn tăn tắt lửa để nguội bé có thể uống.
10. SỮA QUINOA CHUỐI
Nguyên liệu:
- 10-20gr quinoa
- 1 quả chuối chín
Cách làm:
- Ngâm quinoa 2h, vo kỹ và sạch.
- Chuối bỏ vỏ cắt nhỏ
- Cho quinoa vào nồi với kha khá nước, đun tới khi quinoa nở chín đều, cho chuối vào nấu thêm chút nữa.
- Lọc bã ta thu được sữa.
- Bã dùng làm bánh được nhé.
11. SỮA GẠO DÀNH CHO MẸ VÀ BÉ
- Bé uống vào bổ dưỡng.
- Mẹ uống vào sữa thơm ngon vô cùng cho bé tuti...
Nguyên liệu:
- Gạo trắng 15gr
- Gạo lứt 15gr
- 200ml sữa tươi ko đường
(Trẻ dưới 1 tuổi dùng sữa mẹ hoặc sữa công thức)
- Đường tuỳ bạn muốn ngọt bao nhiêu, có thể thay sữa đặc cho sữa béo hơn (không dùng cho bé dưới 1 tuổi).
Cách làm:
- Gạo ngâm 1h cho nở, vo gạo, không vo quá kỹ.
- Để gạo ráo nước, cho lên chảo rang gạo vàng đều.
- Cho 100 ml nước nấu thật sôi, cho vào phần gạo vừa rang, ngâm 10 phút.
- Sau 10 phút cho sữa vào cho lên bếp nấu 5phút cho đường hoặc sữa tươi, sau đó nấu thêm 5 phút, sữa sôi lăn tăn, tắt bếp (không nấu quá lâu sữa tách béo không còn ngon nữa), tắt bếp ta đậy nắp kín lại ủ thêm 5 phút lát nữa cho gạo ra hết.
Lưu ý: sử dụng lửa vừa không lớn.
- Sau khi ủ xong, lọc bã lấy sữa, ta thu được sữa gạo thơm béo ngậy.
12. ĐẬU XANH HẠT SEN
- Đậu xanh cà vỏ mua về ngâm nước 2h
- Hạt sen tươi bỏ tâm sen ngâm 1h.
(Hạt sen khô ngâm 2h)
- Cho vào nồi nấu cùng kha khá nước, đậu mềm thì cho hết vào máy xay, lọc bã ta thu đc sữa thơm béo.
