Chị Bùi Hà Uyên (TP.HCM) không chỉ là một người mẹ tâm lý, hiểu con mà biết cách dạy con làm việc nhà từ rất sớm. Điều đó giúp khuyến khích khả năng tự lập và sự khéo léo đôi tay của trẻ ngay từ những năm đầu đời. "Nhờ mình lười nên để cho con tự làm mọi việc và nhờ mình rảnh nên có thời gian để cùng làm và chờ đợi con" - chị Uyên hài hước chia sẻ về bí quyết dạy con của mình.
Cho con cơ hội "nghịch việc nhà"
Chị Hà Uyên cho rằng bản thân là người may mắn khi sớm được tiếp xúc với nhiều kiến thức nuôi dạy con từ các nhà giáo dục lỗi lạc. Một trong những phương pháp giáo dục con khiến chị rất tâm đắc là của giáo sư người Nhật - Makoto Shichida. Chị cho biết, người Nhật luôn dạy trẻ tự lập từ rất sớm. Để làm được điều đó, các bậc cha mẹ nên đặt niềm tin vào con, tin tưởng con sẽ làm được và khuyến khích con làm những điều mà người khác tưởng chừng là không thể.
Dù bận rộn nhưng chị Uyên luôn dành thời gian bên con
Quá trình dạy nhặt và rửa rau của chị Hà Uyên cũng bắt đầu từ việc đặt niềm tin vào con. Công việc tưởng chừng quá đỗi đơn giản với những đứa trẻ đã lớn thì với một em bé 19 tháng tuổi cũng là cả một nhiệm vụ đầy cam go. Thời gian đầu bé rất lóng ngóng, thậm chí làm cho rau bị vụn và thao tác rất chậm. Nhưng sau đó dần dần bé đã có tiến bộ hơn.
Chị Hà Uyên tâm sự: "Khi con mới tập nhặt rau, tôi chưa cho nhặt ngay mà nhờ con để rau vào rổ sau khi đã được rửa sach. Những ngày tiếp theo, con được học nhặt lá, nhặt thân cho đúng và sạch. Thậm chí, khi con rửa rau, ban đầu con có thể bị ướt, làm rơi, làm đổ, con còn ngồi chơi cả buổi. Đến bây giờ, con vẫn bị ướt mỗi khi rửa rau nhưng bé đã thuần thục hơn rất nhiều. Điều quan trọng là bé thực sự thích thú được rửa rau".
Mật Ong rửa rau
Đến nay, cô con gái của chị Hà Uyên không chỉ biết rửa rau, còn thuần thục trong việc giúp mẹ dọn cơm, biết tự lấy khăn lau bàn khi thức ăn đổ ra bàn, giúp mẹ phơi đồ. Điều này khiến nhiều mẹ nhìn chị Uyên với ánh mắt thán phục và hỏi han bí quyết.
Trước nhiều ý kiến của các mẹ cho rằng trẻ con thường ỷ lại vào người lớn và không phải bé nào cũng thích được làm việc nhà, chị Hà Uyên chia sẻ: "Mọi em bé đều thích được tự mình làm mọi việc bởi điều đó giúp bé học hỏi những kỹ năng mới rất nhanh và tiến bộ thần tốc. Với bất cứ công việc gì bé mới bắt đầu cũng sẽ gây ra những sự lộn xộn ngoài ý muốn, vì vẫn chưa khéo léo trong việc sử dụng đôi tay. Thế nên thay vì cấm cản, bố mẹ nên đặt mình vào vị trí của con trẻ để hiểu con hơn. Có thể con không làm được tốt như bạn mong muốn, nhưng sẽ được làm những điều mà trẻ thích".
Chị Hà Uyên luôn cố gắng để trở thành người bạn của con
Theo quan điểm của chị, chỉ có người lớn mới mắc bệnh lười chứ trẻ con không như vậy. Ngay từ khi được sinh ra đời, trẻ đã luôn có xu hướng được khám phá thế giới bằng cách tự làm mọi việc để tích cóp những kỹ năng cơ bản đầu đời. Do đó, chỉ có cha mẹ với tâm lý ngại phải dọn dẹp "tàn tích" do con bày ra nên mới làm giúp trẻ mọi việc, lâu dần tạo thành cho trẻ thói quen ỷ lại. Vì thế, để nuôi dưỡng tính tự lập của con, cha mẹ nên tạo cơ hội để cho trẻ được tiếp xúc và khám phá mọi điều. Đồng thời khuyến khích con mỗi khi bé làm được một điều gì đó mới, dù vẫn còn rất vụng về.
"Muốn trẻ tự làm được một số việc nhà cũng cần trải qua một khoảng thời gian rèn luyện khá dài, ít nhất là 5 năm. Mọi việc bé làm có thể chưa khéo nhưng rồi sẽ tốt dần lên, mỗi tháng, mỗi năm, bé sẽ tiến bộ hơn, nhuần nhuyễn hơn cho đến khi trở thành một đứa trẻ khéo léo. Tôi không quá chú trọng việc con làm được gì mà quan trọng là con thích làm và được làm", chị Hà Uyên tâm sự.
Yêu con đúng cách
Bên cạnh đó, chị Hà Uyên cũng tỏ ra là một người mẹ cực kỳ tâm lý khi luôn trở thành người bạn tin cậy của con trong mọi việc, ngay cả khi bé làm mọi thứ trở nên lộn xộn, hỏng hóc hay làm vỡ chén bát. Để kiên nhẫn dạy và chia sẻ với con những khó khăn, chị cũng phải học hỏi rất nhiều trong việc trở thành một người mẹ tốt.
Từ khi còn bé, con gái chị Hà Uyên đã tự ăn cơm rất chững chạc.
Chị tâm sự: "Phương pháp giáo dục Shichida dạy cho tôi rất nhiều điều trong quá trình nuôi dạy con. Một trong những điều đó là chấp nhận con hoàn hảo theo cách của con, chứ không phải theo cách chúng ta mong muốn. Có lần, con bê bát nhưng bày không khéo nên đánh vỡ bát. Tôi tuyệt nhiên không quát mắng bởi điều đó sẽ gây ảnh hưởng xấu đến tâm lý của con, vì khi đó trẻ đã rơi vào trạng thái lo sợ rồi. Thay vào đó, tôi chạy đến ôm bé, xem con có bị làm sao không, hỏi han, an ủi con và chia sẻ với con về những rủi ro trong lúc làm việc".
Công chúa của mẹ Uyên đang tưới cây
Chị cũng chia sẻ thêm, việc cùng con lớn lên, chia sẻ công việc với con sẽ tạo nên sự gắn kết giữa cha mẹ và con cái. Thực tế, nhiều bậc cha mẹ vẫn mang tâm lý xót con, sợ con khổ, sợ con đau, nên luôn làm giúp con mọi thứ. Tuy nhiên, cha mẹ tự làm hết mọi việc nghĩa là đã đánh mất cơ hội để nhìn thấy sự tự lập từ sớm ở con, cũng như tước đoạt mất khả năng tự lập của bé, đó là yêu con không đúng cách. Chị Hà Uyên cho rằng, nên để con tự do làm những điều mình thích, khen những điều bé làm được thay vì trách mắng sự vụng về, đó mới thực sự là yêu con.
"Bản thân tôi không nhìn vào những mốc phát triển của trẻ theo tháng để xem con mình có đạt được mốc hay không. Thay vào đó, tôi luôn coi trọng những điều mà con lần đầu tiên làm được bằng tất cả sự tự hào, bởi đó là vốn sống đầu tiên của con, giúp con phát triển được trí lực và trí thông minh. Từ những kinh nghiệm của bản thân, bé sẽ học được về thế giới theo cách của bé và trở nên độc lập hơn khi lớn lên", chị tâm sự.
Mật Ong tự cất giày
Nhiều mẹ vẫn thường than vãn rằng không có thời gian nên việc dành thời con quá nhiều cho con là một điều xa xỉ. Mặt khác, nhiều mẹ cho rằng vì chị làm công việc tự do nên thảnh thơi hơn, có nhiều thời gian để chăm lo cho con hơn. Trước ý kiến này, chị Hà Uyên cười bảo: "Làm mẹ đã là một công việc vất vả và bận rộn. Vừa làm mẹ "full-time" vừa làm việc như mình lại càng vất vả hơn. Có thể công việc tự do giúp mình linh động hơn trong vấn đề thời gian nhưng không có nghĩa là mình không bận rộn. Thậm chí, mình còn bận hơn những người mẹ đi làm cơ quan ngày 8 tiếng. Nhưng mình biết điều gì là quan trọng và được ưu tiên hơn. Thay vì ngồi lướt FB, tán phét với bạn bè, thì mình tán phét với con trong lúc chỉ cho con cách làm việc nhà".
Xin mượn lời của chị để kết thúc cuộc trò chuyện này của chúng tôi: "Yêu con không phải là ở cạnh con 24/24 giờ, không phải là làm giúp con tất cả mọi việc, không phải là bao bọc con an toàn vĩnh viễn, mà là cho con được vươn đôi cánh tự do để khám phá thế giới và luôn là người bạn tin cậy của con trong mọi hoàn cảnh. Bạn có thể tập trung làm việc, con tập trung chơi đồ chơi của con, đó là sự tự lập đã được xây dựng nên từ tình yêu và sự tin tưởng lẫn nhau".
