Sự phát triển trí não chỉ thực sự diễn ra khi bé đến tuổi đi học?
Sự thực là:
Nhiều nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng hành trình phát triển trí não của con người diễn ra liên tục từ giai đoạn tuần thứ 3 của thai kỳ cho đến khi trưởng thành. Trong đó, não phát triển nhanh nhất từ khi trẻ mới sinh cho đến 2 tuổi – thời điểm não đạt khoảng 80% trọng lượng của não người lớn, và tiếp tục phát triển để đạt gần 100% trọng lượng não người trưởng thành khi trẻ lên 6 tuổi. Do vậy, giai đoạn 6 năm đầu đời được xem là giai đoạn vàng cha mẹ không thể bỏ qua.
Muốn con thông minh, chỉ cần DHA là đủ?
Sự thực là:
DHA là thành phần quan trọng trong cấu trúc não bộ, giúp kiểm soát, quản lý quá trình nhận thức từ việc lập kế hoạch, ghi nhớ, sự tập trung chú ý; góp phần vào sự tăng trưởng, kết nối của các tế bào thần kinh, giúp cho quá trình dẫn truyền thông tin đạt hiệu quả. Tuy nhiên, bên cạnh DHA, còn có rất nhiều các dưỡng chất mẹ cần bổ sung cho bé như Sắt, Choline, vitamin và khoáng chất.
Cùng với DHA, Sắt rất quan trọng cho chức năng não và sự phát triển thể chất. Vai trò quan trọng nhất của Sắt là cùng với Protein tạo thành huyết sắc tố (hemoglobin) vận chuyển ô-xy. Choline đồng thời đóng vai trò không thể thiếu đối với sự phát triển toàn diện của não bộ; đây cũng chính là dưỡng chất thiếu yều giúp tốc độ dẫn truyền tín hiệu của não được thông suốt và linh hoạt. Bên cạnh đó, Vitamin và khoáng chất là nhóm dưỡng chất thiết yếu giúp bé thông minh và phát triển thể chất khỏe mạnh. Việc bổ sung đầy đủ nhóm dưỡng chất này với hàm lượng phù hợp theo từng độ tuổi sẽ hỗ trợ trẻ phát triển vượt trội cả về trí não lẫn thể chất.
Sự phát triển trí não quan trọng hơn hệ tiêu hoá vì nó điều khiển các cơ quan trong cơ thể, trong khi hệ tiêu hoá không ảnh hưởng gì đến trí não?
Sự thực là:
Mối liên quan này bắt nguồn từ câu chuyện về một chất truyền dẫn thần kinh quan trọng, có tên gọi là Serotonin. Tại não bộ, ngoài tác dụng trấn an thần kinh, điều hòa giấc ngủ cũng như cảm giác ngon miệng, Serotonin còn giúp đẩy nhanh tốc độ kết nối cuả các xinap thần kinh, tăng cường khả năng tiếp nhận và xử lý thông tin, giúp trẻ học nhanh, ghi nhớ tốt. Một điều thú vị là khi khoẻ mạnh, ruột cũng có thể sản xuất ra Serotonin và tiêu hóa tốt sẽ đóng góp đến 95% tổng lượng Serotonin cho cơ thể.
Qua đó có thể thấy, việc hệ tiêu hoá khoẻ mạnh ảnh hưởng rất lớn đến khả năng tư duy và ghi nhớ của não bộ. Tuy nhiên, theo phát biểu của Thạc sĩ – Bác sĩ Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng - Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch tại tọa đàm dinh dưỡng “Tiêu hóa dễ dàng giúp trẻ phát triển trí não tốt hơn” (*) cho thấy trong những năm đầu đời, hệ tiêu hoá của trẻ có hoạt động của men lactase (loại men dùng để tiêu hóa đường lactose) ở mức 70% dẫn đến tình trạng khó tiêu hoá lactose.
Bên cạnh đó, hoạt động của men enterokinase chỉ ở mức 25%, và hoạt động của men pepsin chỉ đạt ở mức 50% lúc trẻ 7 tháng tuổi, gây nên tình trạng khó tiêu hoá đạm. Đây chính là một trong những nguyên nhân gây nên chứng rối loạn tiêu hoá nhẹ ở trẻ, gây cản trở quá trình hấp thu các dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển trí não như DHA, ARA…
Lời khuyên từ chuyên gia
Qua các thông tin trên cho thấy việc bé có tối đa hoá cơ hội phát triển trí não từ những năm tháng đầu đời hay không phụ thuộc vào việc mẹ nắm bắt được các thông tin khoa học chính xác đến mức nào. Việc cung cấp đầy đủ các dưỡng chất tối ưu cho sự phát triển trí não của bé là chưa đủ, mẹ cần nắm bắt được “giai đoạn vàng” cho sự phát triển trí não của bé và quan trọng nhất là đảm bảo hệ tiêu hoá của bé luôn hoạt động tốt, nhờ đó bé sẽ hấp thụ và tiêu hoá các dưỡng chất được mẹ cung cấp một cách dễ dàng hơn.
Do đó, các chuyên gia y tế khuyên mẹ một giải pháp dinh dưỡng để giúp bé vượt qua tình trạng rối loạn tiêu hoá nhẹ và hấp thụ các nguồn dưỡng chất cho sự phát triển trí não tốt hơn như sau:
- Bú mẹ hoàn toàn cho đến 6 tháng đầu đời và sau đó tiếp tục đến 2 tuổi.
- Tuy nhiên, trong các giai đoạn phát triển về sau, hoặc trong trường hợp mẹ không thể cho bé dùng sữa mẹ hoặc mẹ cần bổ sung các sản phẩm dinh dưỡng cho bé vì những lý do khác, mẹ cần cho bé sử dụng những sản phẩm sữa có chứa đạm được cắt nhỏ hay còn gọi là đạm thủy phân một phần với tỷ lệ đạm whey: casein là 60:40 và giảm lượng đường lactose đến mức phù hợp để giúp bé tiêu hoá dễ dàng hơn.
(*) : Tọa đàm do công ty Mead Johnson Nutrition tổ chức tại TPHCM trong tháng 10 vừa qua.
