Khi hạ nhiệt độ, trẻ tiêu hao rất nhiều năng lượng, oxy để giữ ấm cơ thể. Do vậy, ủ ấm là một trong những biện pháp cấp cứu ban đầu vô cùng cần thiết cho trẻ.
Trong điều kiện bình thường thì thân nhiệt (đo ở nách) của trẻ sơ sinh dao động 36º5-37º4C. Trẻ bị hạ thân nhiệt khi nhiệt độ cơ thể xuống dưới 36º5C .
Nguyên nhân gây hạ nhiệt độ: Trẻ sơ sinh non tháng và nhẹ cân do thiếu lớp mỡ dưới da; trẻ không được bú sữa mẹ dẫn tới giảm sinh nhiệt; trẻ suy sinh dưỡng; trẻ đẻ ngạt; thời tiết lạnh.
Biểu hiện lâm sàng:
- Mức độ nhẹ: Thường không có triệu chứng.
- Mức độ trung bình: Bú kém; chân tay lạnh.
- Mức độ nặng: Li bì, ít vận động, khóc yếu, có dấu hiệu suy hô hấp.
Các phương pháp ủ ấm:
Ổ cuốn
Bạn cần 1 chiếc chăn to và 2 chiếc chăn nhỏ hơn. Các bước tiến hành như hình vẽ.
 |
| Bước 1: Dùng một chiếc chăn to, cuộn lại thành hình tròn, bạn có thể chỉnh sửa cho nó giống hình ô van, để vừa với chiều dài cơ thể bé. Sau đó phủ lên một chiếc chăn khác. |
 |
| Bước 2: Đặt chân trẻ gập sát thân mình, bàn chân của bé chạm vào mặt trong của ổ cuốn, tay đặt ở giữa ngực và gần với mặt, kê gối dưới vai trẻ. |
 |
| Bước 3: Dùng một chiếc chăn khác đắp lên trên cho trẻ. |
Ủ ấm bằng chăn
Gập 1 góc chăn lại, đặt toàn bộ cơ thể trẻ lên chăn, sau đó quấn kín phần đầu cho trẻ rồi quấn toàn bộ thân trẻ trong chăn.
 |
| Ủ ấm bằng chăn cho trẻ. |
Tiếp xúc da kề da
- Trẻ được đóng bỉm, đội mũ, đi tất tay, tất chân.
- Bà mẹ mặc áo chun.
- Bế trẻ bằng một bàn tay nâng dưới cổ và lưng trẻ, tay kia bế nâng phần mông của trẻ.
- Nâng nhẹ phần dưới cằm để giữ đầu, cổ trẻ không bị gập xuống làm cản trở đường thở của trẻ.
 |
- Đặt trẻ lên ngực mẹ, nằm sấp giữa hai bầu vú mẹ ở tư thế thẳng đứng, ngực trẻ áp vào ngực mẹ, đầu trẻ nằm quay về 1 bên, má của trẻ tựa vào phần trên của ngực mẹ, bụng trẻ áp vào phần trên bụng người mẹ; hai tay trẻ dang rộng đặt trên hai bầu vú mẹ, hai chân áp trên bụng mẹ, giống tư thế con ếch bám vào người mẹ.
- Mẹ một tay giữ đầu, tay kia đưa hai bàn chân trẻ ra khỏi phần dưới áo chun, rồi kéo phần trên của áo đến ngang tai trẻ.
- Đổi tay giữ đầu, kéo áo cho hoàn chỉnh. Sau cùng kéo phần dưới áo phủ xuống hai bàn chân trẻ.
 |
Chú ý: Không đặt trẻ ở tư thế nằm ngang; không quấn, bó khăn quanh người trẻ; không chuyển trẻ ra khỏi vị trí quá nhiều lần, nhiều giờ trong ngày sẽ hạn chế mối tương tác mẹ - con và nuôi con bằng sữa mẹ.
Bác sĩ Nguyễn Đức Thường
Bệnh viện Nhi trung ương
