Toán học không chỉ đơn thuần là các phép tính giữa các con số. Đôi khi việc đưa ra chủ đề và cách diễn đạt rõ ràng cũng quan trọng không kém, quyết định đến tính đúng sai của bài toán và hình thành cho học sinh nhiều kĩ năng suy luận logic hơn.
Mới đây một bài toán tiểu học tưởng chừng như đơn giản nhưng đã tạo nên một cuộc thảo luận sôi nổi trên mạng xã hội xứ Trung. Bài toán được chia sẻ bởi phụ huynh có con em đang học tiểu học, người này bày tỏ sự bức xúc bởi tính chính xác của bài toán dẫn đến việc con mình làm đúng nhưng đã bị cô gạch sai.
Cụ thể, bài toán đưa ra: "Tổng số tuổi của bố và con gái là 100 tuổi. Bố 50 tuổi. Hỏi con gái bao nhiêu tuổi".
Em học sinh tiểu học đã đưa ra phép tính 100 - 50 = 50 (tuổi) và đáp án là con gái 50 tuổi. Tuy nhiên phép tính đã bị cô giáo dùng bút đỏ gạch sai.
Khi bài toán được chia sẻ, nhiều người cho rằng quả thực nếu con gái cũng 50 tuổi thì bằng tuổi bố là điều không hợp lý cho lắm. Tuy nhiên phép tính mà em học sinh làm lại cũng không hề sai.
Vậy mấu chốt ở đây chỉ có thể là đề bài toán đưa ra chưa đủ rõ ràng dẫn đến việc học sinh làm sai. Tuy nhiên cũng có người cho rằng em học sinh làm cũng có thể không sai vì nếu người bố ở đây là bố dượng thì con gái cũng có thể bằng tuổi bố hoặc trường hợp người bố đã qua đời ở tuổi 50 và con gái hiện tại còn sống cũng 50 tuổi.
Một số người đưa ra lý giải hợp lý hơn rằng người cha này có 2 con gái sinh đôi. Do đó người bố 50 tuổi, hai cô con gái đều 25 tuổi thì tổng số tuổi sẽ là 100. Điều này có vẻ chính xác.
Tuy nhiên tựu chung lại, tất cả mọi người đều cho rằng đây là một bài toán "kỳ lạ" nên yêu cầu cô giáo cung cấp thêm chi tiết để tránh gây hiểu nhầm và học sinh có thể đưa ra được đáp án đầy đủ, chính xác hơn.
Nhiều bậc cha mẹ cũng cho biết nếu con mình gặp phải tình huống này chắc hẳn sẽ rất hoang mang. “Thông thường mà nói, 100 tuổi trừ đi 50 tuổi của cha, 50 tuổi còn lại sẽ bằng tuổi con gái. Làm sao có thể sai được?”.
Những câu hỏi như vậy đã khiến các bậc phụ huynh đặt câu hỏi về cách thiết kế các bài toán. Có lẽ tốt hơn nên đổi câu hỏi thành "Sự chênh lệch tuổi tác giữa cha và con gái là bao nhiêu?" sẽ rõ ràng hơn và tránh cho trẻ rơi vào hiểu lầm.
Ảnh minh họa
Các chuyên gia giáo dục chỉ ra rằng, loại câu hỏi này tưởng chừng đơn giản nhưng thực chất nó không chỉ kiểm tra nền tảng toán học mà còn đòi hỏi học sinh phải có khả năng suy luận logic tốt. Và nếu việc thiết lập chủ đề không đủ rõ ràng sẽ dễ khiến học sinh rơi vào tình trạng hiểu sai. Vì vậy, giáo viên và người đặt câu hỏi có thể chú ý hơn đến tính chính xác, rõ ràng của câu hỏi khi đặt câu hỏi để tránh những tranh cãi không đáng có.
Bên cạnh đó đây cũng là một bài học để các bậc phụ huynh cần nhắc nhở con em thuần thục hơn các kỹ năng khi làm toán. Nếu có điều gì bất ổn cần liên hệ ngay giáo viên để không bị trừ điểm sai.
1. Đọc hiểu bài toán
Đọc kỹ: Hãy dạy trẻ đọc bài toán một cách cẩn thận.
Xác định thông tin: Giúp trẻ tìm ra các thông tin quan trọng trong bài toán, như số liệu và yêu cầu.
2. Xác định yêu cầu
Câu hỏi chính: Hỏi trẻ bài toán yêu cầu gì? (Ví dụ: Tính tổng, tìm số lớn nhất,...)
Diễn đạt lại: Khuyến khích trẻ diễn đạt lại yêu cầu của bài toán bằng lời của mình.
3. Lập kế hoạch giải quyết
Chọn phương pháp: Hỏi trẻ có thể sử dụng phương pháp nào để giải bài toán (cộng, trừ, nhân, chia).
Vẽ sơ đồ: Nếu cần, để trẻ vẽ sơ đồ hoặc hình ảnh giúp hình dung bài toán.
4. Giải quyết
Giải bài toán: Hướng dẫn trẻ thực hiện các phép toán đã chọn.
Ghi chú lại: Khuyến khích trẻ ghi lại từng bước giải để theo dõi quá trình.
5. Kiểm tra kết quả
Kiểm tra lại: Sau khi có kết quả, yêu cầu trẻ kiểm tra lại xem kết quả có hợp lý không.
So sánh: Nếu có thể, khuyến khích trẻ so sánh với các bài toán tương tự để xem có giống không.
6. Giải thích kết quả
Diễn đạt kết quả: Hỏi trẻ diễn giải kết quả của bài toán. (Ví dụ: "Kết quả này có ý nghĩa gì trong tình huống thực tế?")
Xem xét lại: Nếu trẻ sai, cùng nhau tìm ra lỗi và học hỏi từ đó.
7. Luyện tập thường xuyên
Thực hành thêm: Cung cấp nhiều bài toán khác nhau để trẻ thực hành, từ dễ đến khó hơn.
