Hoa Păng-xê: "Nỗi nhớ" của mùa đông
Trời chuyển mùa cũng là lúc nhà nhà phải “thay áo mới” cho vườn hoa nhà mình. Thường thường, các loài nở trong mùa hè hay mùa thu sẽ dần khô héo khiến khu vườn trở nên tàn úa khi gió lạnh ùa về. Để khắc phục những điều đó, chị em sẽ phải chọn một giống hoa có thể sống và nở hoa ngay cả trong cái giá buốt của mùa đông. Và Păng-xê có thể coi là lựa chọn lí tưởng nhất.
Từ lâu, bông hoa đã được những người đang yêu trao gửi cho nhau như lời nhắn nhủ thương nhớ "Thinking of You".
Hoa Păng-xê có nguồn gốc từ nước Pháp nhưng đã sớm có mặt ở nước ta từ thể kỉ 20 và có nhiều ở các vùng lạnh như Đà Lạt, Sa Pa, Tam Đảo… Păng-xê, thuộc họ hoa tím violet (viola), là cây thân thảo, có tuổi thọ trung bình (từ 1 – 2 năm). Lúc cao nhất, cây hoa Păng-xê khoảng từ 30 – 50 cm và phân ra nhiều nhánh khác nhau. Mỗi cuống hoa cho ra một bông đơn lẻ, hoa to, cánh hơi tròn với nhiều màu sắc và mỏng mượt như nhung.
Hoa Păng-xê có màu sắc rất đa dạng, trên một bông thường tổ hợp ngẫu nhiên giữa các màu như đỏ, vàng, tím, trắng, cam, nâu, đen…để tạo nên nhiều giống hoa với màu sắc lạ, hấp dẫn và độc đáo.
Păng-xê còn hay được gọi là "Heartsease", bởi vì người ta tin rằng những cánh hoa hình trái tim có thể chữa lành những trái tim tan vỡ
Păng-xê thưởng nở vào khoảng tháng 10 đến tháng 3 của năm sau. Đây là giống hoa dễ ươm trồng, dễ chăm sóc, nở hoa rực rỡ trong những ngày giá rét nên được coi là giống cây đặc biệt lí tưởng để trồng trong mùa đông. Hoa thường được trồng thành khóm trong chậu đặt ở sân vườn hoặc ban công, màu sắc kiểu dáng thích hợp để làm cảnh và điểm tô cho không phòng khách, cửa hàng, văn phòng…
Bên cạnh đó, vì hoa Păng-xê sau khi ướp khô vẫn giữ được màu sắc tươi sang nên thường được dùng để trang trí trên những tập thiệp tự làm của những cô nàng khéo tay.
Một tác dụng khá đặc biệt nữa của loài hoa này đó là păng-xê có thể được sử dụng trong ẩm thực. Không chỉ dùng để trang trí món ăn mà nó còn là thành phần chính của một số món salad.
Chị em rất yêu thích loài hoa vì màu sắc rực rỡ của nó làm bừng sáng cả chiều đông lạnh giá. Chị Mộc Lan, một người trồng Păng-xê nhiều năm ở Lạng Sơn), chia sẻ: "Trời càng rét thì hoa càng trổ màu tươi tắn hơn". Chính vì điều đó nên khi gió lạnh vừa chớm, rất nhiều chị em đã tậu ngay cho mình từ một đến nhiều chậu păng xê để đồng hành suốt mùa đông.
Păng-xê trong vườn nhà chị Mộc Lan (Sơn La)
Một nhân viên bán hàng ở vườn ươm hoa Thăng Long cho biết, khi khách hàng đền hỏi loài hoa nào vẫn có thể ra hoa trong mùa đông thì nhân viên đều tư vấn về hoa Păng-xê: “Nhiều người lần đầu tiên biết đến păng xê nhưng đều bị thu hút bởi vẻ rực rỡ của loài hoa này. Đặc biệt là đặc điểm nở hoa suốt mùa đông khiến khách hàng không ngần ngại mà mua hoa về”. Bắt đầu từ khoảng giữa tháng 10, Păng-xê là loài có số lương tiêu thụ khá lớn ở hầu hết các chợ hoa, vườn ươm...
Nhưng một số khách hàng thường chỉ chọn cây giống bán sẵn vì ngại công gieo hay đã gieo nhưng không nảy mầm. Chị Linh Chi (Hà Nội) cho biết mình đã thử gieo khá nhiều lần nhưng vẫn không thành công nên chỉ chọn mua cây con để chăm sóc. Hiện nay, vườn chị đã có đến 9 chậu păng xê với màu sắc khác nhau.
Nhà chị Linh Chi (Hà Nội) có đến 9 chậu păng xê với các màu sắc khác nhau
Trồng và chăm sóc Păng-xê
Cũng giống như những cây hoa thân thảo khác, Păng-xê khá dễ trồng, dễ sống. Tuy nhiên cũng có một số nguyên tắc cần phải chú ý thì cây mới phát triển khỏe mạnh.
Gieo hạt:
- Đất: trộn đất Akadama (loại đất được sử dụng trồng bonsai) và đất bùn theo tỉ lệ 1:1 để tạo thành giá thể trồng cây. Có thể thay đất bùn bằng than bùn.
- Hạt: Gieo hạt trực tiếp lên đất, rải đều lên bề mặt và sau đó phủ nhẹ một lớp đất lên trên.
- Tưới tiêu: Sử dụng bình tưới phun sương. Păng xê là loại hoa ưa ẩm tuy nhiên cũng nên chú ý giữ lượng nước tưới vừa phải, quá nhiều sẽ úng và thối rễ.
- Nhiệt độ: Hạt giống Păng-xê có thể nảy mầm ở khoảng 20 – 30oC.
Hạt Păng-xê
Chăm sóc:
- Đặt chậu cây ở nơi thoáng mát, có mái che đề phòng mưa.
- Không để đất ngâm nước quá lâu, đóng váng thì hạt sẽ không sống được.
- Khi luôn duy trì được nhiệt độ và độ ẩm thích hợp thì hạt sẽ nảy mầm trong vòng 5 – 7 ngày.
- Khi hạt đã ra 2 – 3 lá thì chuyển sang chậu lớn hơn để tiện chăm sóc. Lúc này, tỉ lệ đất trồng cũng có sự thay đổi. Lúc này tỉ lệ đất trồng cũng sẽ thay đổi với lượng đất akadama và đất bùn theo tỉ lên 6:4.
Khi cây con đã phát triển được 3 - 4 lá thì chuyển chậu cho mỗi cây để chăm sóc
- Bón phân: Bón phân lót tơi mục vào gốc lúc cây bắt đầu có nụ để hoa nở được to và đẹp.
- Sâu bệnh: Păng-xê ít nấm bệnh, nhưng dễ sâu, đặc biệt là rầy nâu vào tháng 4 nên phải chú ý kiểm tra thường xuyên và phun thuốc trừ sâu cho cây.
- Khi cây ra hoa, tưới tiêu bình thường. Ngắt bỏ hoa héo và lá khô để kích thích sự ra hoa của cây.
Păng-xê dễ trồng, dễ chăm sóc và cây cao đến đâu thì ra hoa đến đấy nên rất được lòng những người yêu hoa
Chị Mộc Lan (Sơn La) cho biết thêm rằng vào những ngày giá rét thì nên tưới ít nước, chỉ tưới một chút vào buổi sáng là đủ. Vì cây thấp nên đôi khi cỏ mọc cao tranh ánh sáng với cây nên cũng phải chú ý phải làm cỏ và vun gốc thường xuyên.
Còn gì tuyệt vời hơn có những bông Păng-xê trong vườn hay ban công nhà mình. Sự tươi tắn bất chấp thời tiết của nó sẽ là “phép màu” biến góc ban công ảm đạm nhà bạn trở nên tràn đầy sức sống rực rỡ trong suốt cả mùa đông.
