 |
Theo AFP, người dân ở một vài quốc gia sở hữu một biến thể gene đặc biệt, khiến họ cảm thấy hạnh phúc hơn những nơi khác. Hạnh phúc ở cấp độ quốc gia liên quan đến biến thể gene nhiều hơn các yếu tố khác như sự giàu có, ổn định của đất nước, hay thậm chí tỷ lệ mắc bệnh tật. Điều này có thể giải thích vì sao người dân Nigeria tự đánh giá cảm thấy hạnh phúc hơn người Đức.
"Cảm thấy hạnh phúc, thoải mái và có một tâm trạng tốt không phụ thuộc vào sự thịnh vượng, an toàn của một đất nước", Michael Minkov, tác giả của nghiên cứu, thuộc Đại học quản lý Varna, Bulgaria, cho biết.
"Trên thực tế, mối tương quan giữa hạnh phúc và an toàn có vẻ ngược nhau. Bắc Mỹ Latin và vùng cận Sahara, nơi có tỷ lệ giết người và cướp bóc cao nhất thế giới, lại là những khu vực mà mọi người thoải mái và hạnh phúc nhất".
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nghiên cứu về hạnh phúc (Journal of Happiness Studies) là công trình đầu tiên cho thấy mối liên hệ giữa di truyền và cảm giác hạnh phúc ở cấp quốc gia.
Minkov và đồng nghiệp của ông, Michael Harris Bond, Đại học Bách khoa Hồng Kông, nghiên cứu dựa trên Khảo sát Giá trị Thế giới (WVS) - bản thăm dò ý kiến mà người trả lời đánh giá mình là "rất hạnh phúc", "có hạnh phúc", "không hạnh phúc lắm" hay "hoàn toàn bất hạnh".
Họ so sánh này dữ liệu này về tỷ lệ phổ biến của A allele - biến thể của một gene liên quan đến điều tiết anandamide, một chất giúp tăng cường cảm giác hài lòng và giảm đau. Theo đó, quốc gia tự đánh giá hạnh phúc cao nhất, Mexico, cũng có tỷ lệ đột biến gene A allele cao nhất. Các nước Ghana, Nigeria, Columbia, Venezuela và Ecuador cũng có thứ hạng cao.
Các nước và vùng lãnh thổ như Iraq, Jordan, Hong Kong, Trung Quốc, Thái Lan và Đài Loan - tất cả đều có tỷ lệ A allele thấp - cũng là những nơi có ít người tự đánh giá mình cảm thấy "rất hạnh phúc".
Kết quả tương tự đạt được ở châu Âu. Người Bắc Âu có tỷ lệ A allele cao hơn nhiều so với Trung và Nam Âu, người dân cũng cảm thấy hạnh phúc hơn.
Do dữ liệu di truyền tương ứng với dân tộc, nhóm nghiên cứu đã cố gắng đảm bảo tất cả các dân tộc khác nhau trong cùng một quốc gia đều được khảo sát.
Giải thích kết quả này, Minkov cho rằng nguyên nhân nằm ở quá trình tiến hóa.
"Để tồn tại trong những xã hội căng thẳng, bạn cần các gene giúp bạn đối phó với stress", ông nói. Các vùng có khí hậu khắc nghiệt, nóng như ở xích đạo và các nước nhiệt đới, hoặc lạnh như Bắc Âu đều có tỷ lệ A allele cao trong dân số.
Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cũng nhấn mạnh, gene không phải là yếu tố quyết định tất cả. Có những ngoại lệ như ở Nga và Estonia, tỷ lệ A allele cao nhưng mức độ hạnh phúc thấp. Các tác giả cho rằng điều này có thể là do "ảnh hưởng lâu dài của những khó khăn kinh tế và chính trị mà các nước Đông Âu đang phải tiếp tục trải qua".
Nguyễn Thành Minh
