Trường hợp của chị Mai là một trong những ca bệnh lâm sàng được trình bày tại hội nghị sản phụ khoa Việt Pháp diễn ra tại Hà Nội mới đây. Chị Mai bắt đầu có kinh nguyệt từ năm 14 tuổi, chu kỳ kinh diễn ra bình thường, đều đặn. 25 tuổi, cứ đến tháng chị lại thấy đau tức bụng, một năm sau bụng không chỉ đau mà to dần. Bác sĩ khám không phát hiện ra bệnh, dùng thuốc giảm đau tình trạng có thuyên giảm. Hai năm sau thuốc giảm đau cũng không có tác dụng với chị, bụng to khác thường như người mang thai 7 tháng.
Chị Mai đã khám tại nhiều bệnh viện có tiếng ở Hà Nội và TP HCM nhưng không có kết quả. Có lần nhận kết luận bị ung thư buồng trứng giai đoạn cuối, quá tuyệt vọng, chị về Bệnh viện lao Hải Phòng xin chọc hút dịch ổ bụng cho dễ thở và để chết mà bụng không chướng to. Tại đây, chị chọc hút 3 lần, lấy hơn 10 lít dịch máu đỏ loãng, người trở nên dễ chịu, ăn ngon ngủ tốt hơn. Chị được điều trị kháng sinh, truyền máu, xét nghiệm dịch ổ bụng. Bất ngờ bác sĩ chẩn đoán chị bị nghi lạc nội mạc tử cung.
Đau bụng vào kỳ kinh là biểu hiện thường gặp của lạc nội mạc tử cung. Ảnh minh họa: Health. |
Chị quyết tâm đến một bệnh lớn tại Hà Nội khám tiếp, siêu âm, chụp CT, làm xét nghiệm ung thư nhưng không phát hiện. Bụng chướng to có nhiều dịch tự do, bệnh viện nghi chị bị ung thư một tạng nào đó trong ổ bụng nhưng không xác định được và chỉ định mổ mở thăm dò. Kết quả có nhiều dịch máu đỏ loãng, không xác định được khối u, buồng trứng và tử cung bình thường. Xét nghiệm giải phẫu bệnh lý xác định chị bị lạc nội mạc tử cung.
Sau khi chữa trị một thời gian, chị Mai đã lập gia đình, sinh hai bé nhờ thụ tinh trong ống nghiệm tại Bệnh viện Phụ sản Hải Phòng. Hiện hai bé đã được 3 tháng tuổi, chị Mai có kinh trở lại, các biểu hiện bệnh lạc nộc mạc tử cung lại xuất hiện.
Lạc nội mạc tử cung là một bệnh khá phổ biến trong các bệnh phụ khoa ở chị em, chiếm khoảng 2%. Đây là tình trạng lớp niêm mạc không nằm trong tử cung mà di cư đến những chỗ khác như bụng, bàng quang thậm chí là buồng trứng...
Theo bác sĩ Vũ Văn Tâm, Bệnh viện Phụ sản Hải Phòng thì đây là một trường hợp lạc nội mạc tử cung đặc biệt. Theo các tài liệu y văn thì bệnh xuất hiện ở toàn ổ bụng rất hiếm gặp, các điểm lạc nội mạc tử cung xuất hiện trên toàn bộ thành ruột, thành bụng. Siêu âm và chụp CT không xácđịnh được khối lạc nội mạc tử cung trong ổ bụng nhưng triệu chứng lâm sàng của bệnh đặc biệt liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt. Dịch xuất huyết quá nhiều trong ổ bụng và vào giữa kỳ kinh dẫn tới tình trạng thiếu máu, bụng to khiến các bác sĩ dễ nhầm với bệnh lý ung thư hay lao màng bụng.
Bác sĩ sản phụ khoa Lê Thị Kim Dung, Trung tâm y tế lao động Thái Hà (Hà Nội) cho biết, nguyên nhân gây bệnh có thể do hiện tượng trào ngược máu kinh (có lẫn những mảnh nhỏ của nội mạc tử cung bong ra). Vì thế, đến chu kỳ kinh, khi nội mạc tử cung phát triển dày lên và những mảnh lạc này cũng dày lên (khoảng hơn 10 lần), trương lên, chứa đầy máu, chèn ép và gây đau. Ngoài việc gây đau, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, ở một số chị em bệnh có thể dẫn tới vô sinh.
Biểu hiện của bệnh thường là đau bụng khi hành kinh. Chính vì thế nhiều chị em thường bỏ qua dấu hiệu này vì nghĩ mình bị đau bụng kinh. Để ý kỹ có thể thấy nếu chỉ là hành kinh thì cơn đau bắt đầu 1, 2 ngày trước kỳ kinh và ngày đầu tiên rồi thôi. Còn do bị lạc nội mạc tử cung thì cơn đau bắt đầu sớm hơn và chỉ dứt khi hết kinh.
Theo bác sĩ Dung, tùy theo vị trí lạc chỗ và mức độ nặng nhẹ, muốn có con nữa hay không chị em sẽ được điều trị phù hợp. Trong trường hợp nặng thì phải phẫu thuật để loại bỏ các nhân lạc nội mạc, thậm chí cắt bỏ toàn bộ tử cung cùng hai buồng trứng. Tình trạng bệnh có thể biến mất khi chị em đến tuổi mãn kinh hoặc có thai.
Phương Trang
* Tên nhân vật đã được thay đổi.