 |
| Ảnh: Sức Khỏe & Đời Sống. |
Việc phát minh ra xà phòng đã đem lại tiện nghi, lợi ích đáng kể cho con người. Nhờ có xà phòng mà ta có những bộ quần áo sạch sẽ, đầu tóc bóng mượt, mềm mại, cơ thể thơm tho, quyến rũ… Vì thế, xà phòng dần dần đã trở thành một mỹ phẩm làm đẹp cho con người.
Thực chất xà phòng là muối được tạo thành từ phản ứng giữa axít béo với chất kiềm. Tùy theo axít béo hay kiềm, ta sẽ có các loại xà phòng cứng, mềm hay nước. Ngoài ra, người ta còn chế tạo các loại xà phòng béo tức là xà phòng có 72% dầu, có lượng axít béo nhiều hơn kiềm, sau khi dùng sẽ để lại trên da một lớp bóng.
Còn sữa rửa mặt hay sữa tắm là loại xà phòng béo được phối thêm glyxêrin - một loại cồn bậc 3 vừa có áp lực mạnh với nước, vừa có áp lực mạnh với axít béo, nên chất béo dư thừa được hòa tan trong nước, tạo thành một dạng nhũ tương đục như sữa. Ngoài glyxêrin, người ta còn dùng nhiều chất khác để làm chất làm ẩm như dầu khoáng, dầu ôliu, sáp ong, dầu vừng stêarin, axít stêaric... hoặc một vài loại vitamin mà người ta cho là có tác dụng dưỡng da, dưỡng tóc như vitamin A, vitamin B.
Ngoài ra, còn có loại xà phòng diệt khuẩn chứa các chất diệt khuẩn, sát trùng như triclosan, hexaclorophen và thậm chí cả kháng sinh nữa. Tùy theo loại da, ta có thể lựa chọn loại xà phòng, loại sữa thích hợp, tương ứng.
Da nhờn: Dưới da có các tuyến tiết ra nhiều chất bã nhờn làm cho da lúc nào cũng nhờn, ẩm ướt, có mùi khó chịu và hay nổi mụn, nổi mẩn. Loại da này hoàn toàn không thích hợp với xà phòng béo, sữa rửa mặt, sữa tắm, xà phòng có chất làm ẩm, vì chúng có tính chất hút nước mạnh, nên có thể hút nước trong không khí làm cho da luôn luôn ẩm, tạo môi trường thuận lợi cho các vi sinh vật phát triển và gây mụn, mẩn da.
Nếu da nhờn mà dùng sữa tắm, sữa rửa mặt hằng ngày thì da mặt, da cơ thể sẽ càng nhờn hơn và nổi mẩn, nổi mụn nhiều hơn. Chất béo thừa trong sản phẩm sẽ làm da ẩm thêm, bụi sẽ dễ bám vào, dễ nhiễm trùng và có mùi khó chịu.
Đối với loại da này, chỉ nên dùng loại xà phòng trung tính là tốt nhất, hoặc loại xà phòng thông thường vẫn thường dùng để tắm rửa hay một số xà phòng có ghi nhãn là “dành riêng cho da nhờn” (Gily skin - Oily skin forula), trong đó đã có chất khử bớt chất nhờn. Càng lớn tuổi, da càng bớt nhờn.
Da khô: Loại da này dễ bong, không mịn màng, không bóng láng, thường hay nứt nẻ. Nó hoàn toàn thích hợp với loại xà phòng béo, sữa rửa mặt, sữa tắm vì sau khi sử dụng, chất béo sẽ bao phủ một lớp bóng mỏng trên da cùng với chất làm ẩm, giữ cho da mềm mại, bóng láng. Các sản phẩm này trên bao bì có ghi rõ là “Dùng cho da khô” (dry skin).
Nếu dùng xà phòng trung tính, da sẽ bị khô hơn và cũng nên nhớ là càng lớn tuổi da càng khô và càng nhăn nheo hơn.
Da bình thường: Loại da này không nhờn và cũng không khô, ở trạng thái trung, có thể dùng bất cứ loại sản phẩm nào, nhưng cũng phải tùy mùa. Mùa lạnh khô thì dùng xà phòng béo, sữa tắm, sữa rửa mặt vì tránh được khô da và nứt nẻ. Còn mùa nắng nóng thì dùng xà phòng trung tính là tốt nhất, tránh được nổi mụn, nổi mẫn do dùng sữa tắm.
Nên nhớ rằng các sản phẩm ngoại nhập thích hợp cho người ở vùng khí hậu khác với nước ta, nên khi sử dụng phải điều chỉnh, tính toán hợp lý mới có hiệu quả. Tốt nhất là phải đọc kỹ hướng dẫn, nhãn bao bì hoặc hỏi các chuyên gia.
Loại da nhiễm trùng: Chỉ khi da bị nhiễm trùng và có chỉ định của bác sĩ da liễu thì việc sử dụng loại xà phòng kháng khuẩn này mới hữu ích, hợp lý và an toàn. Các trường hợp khác muốn sử dụng phải thận trọng vì loại xà phòng này sẽ diệt hết vi khuẩn có lợi, sống cộng sinh ở da. Bình thường, các vi khuẩn này tiêu thụ chất bã và thải các chất làm ổn định độ pH của da, có khả năng ngăn cản sự phát triển của các vi sinh vật có hại.
Ngay sau khi sử dụng xà phòng diệt khuẩn, các vi sinh vật có lợi sẽ bị tiêu diệt, độ pH của da thay đổi, làm yếu đi khả năng chống đỡ với vi sinh vật gây bệnh, do đó da dễ bị nhiễm trùng, nổi mụn, mẩn.
(Theo Sức Khỏe & Đời Sống)
