 |
| Bác sĩ Khương và một bệnh nhi ung thư gan vừa được phẫu thuật. Ảnh: Mỹ Lan |
Còn cháu N., 11 tuổi, vừa bị cưa bỏ một chân vì sự thờ ơ của người lớn. Cách đây mấy tháng đầu gối trái cháu L. tự dưng bị đau. Cơn đau ngày càng nhiều, kéo dài và chỗ đau bị sưng lên. Gia đình nghĩ do cháu va chạm hoặc bị té nên trong một thời gian dài chỉ mua thuốc kháng sinh và giảm đau cho cháu uống. Cuối cùng khi chỗ sưng to đến nỗi không thể đi được, gia đình mới hoảng hốt đưa cháu lên bệnh viện huyện rồi được chuyển lên Bệnh viện nhi TP HCM. Tình trạng bệnh cháu trầm trọng tới mức cả bệnh viện này cũng không thể can thiệp. Cuối cùng cháu được chuyển sang Bệnh viện ung bướu TP HCM. Tại đây bác sĩ kết luận cháu đã ung thư xương ở giai đoạn cuối, để cứu một phần chân còn lại phải cưa bỏ chân bị bệnh. Nếu không bệnh sẽ tấn công ra các bộ phận khác và hậu quả sẽ khủng khiếp hơn rất nhiều.
Trong một lần cho con ăn, cha mẹ cháu Khuyên chưa tròn tuổi phát hiện tròng đen mắt phải của cháu có một đốm trắng rất nhỏ. Họ lập tức đưa cháu đến Bệnh viện mắt để kiểm tra. Với kết luận bị ung thư mắt (chuyên môn gọi là bướu nguyên bào võng mạc), bác sĩ múc bỏ mắt phải của cháu để ngăn chặn bệnh lan rộng. Sau đó cháu còn phải sang bệnh viện ung bướu để tiếp tục điều trị nhằm tiêu diệt tận gốc các tế bào bệnh.
Hàng trăm trẻ em khác cũng chịu chung hoàn cảnh tương tự tại Khoa ung bướu nhi của Bệnh viện ung bướu TP HCM. "Tất cả các trường hợp này đều có thể được chữa khỏi hoàn toàn nếu như được phát hiện và đưa đến bệnh viện sớm hơn. Nếu người lớn chú ý hơn thì các cháu đã không phải chịu những hậu quả đau lòng", bác sĩ Trần Chánh Khương, Trưởng khoa ung bướu nhi Bệnh viện ung bướu TP HCM nói trong xót xa.
Ung thư trẻ em thường ít gặp, chiếm một tỷ lệ rất nhỏ từ 1 đến 2% so với tất cả bệnh ung thư con người. Nhưng hầu hết trẻ bị bệnh đều ở dạng ác tính. Có 10 loại ung thư trẻ thường gặp: bạch cầu cấp (ung thư máu) chiếm 40%, bướu não, Lymphom, bướu nguyên bào võng mạc mắt, sarcom phần mềm, tế bào mầm, bướu bào thần kinh, nguyên bào thận, sarcom xung, bướu nguyên bào gan.
Trẻ ung thư thường là do có sự sai lệch và đột biến gene từ lúc còn trong bụng mẹ. Các nghiên cứu cho thấy có đến 65% trẻ bị đột biến gene trong thời kỳ còn là phôi thai. Hai nguyên nhân chính gây nên tình trạng này là do người mẹ nhiễm bức xạ (nhiễm các chất phóng xạ hạt nhân) và do nhiễm hoá chất trong nông nghiệp, công nghiệp. Một nguyên nhân khác làm trẻ bị ung thư là do nhiễm trùng (chủ yếu bị nhiễm các siêu vi: Rubecom, viêm gan siêu vi B, Rubella, HIV ) khi còn là bào thai.
Hiện nay người dân còn rất ít hiểu biết về bệnh ung thư trẻ em. Họ thường nhầm lẫn triệu chứng bệnh ung thư với các bệnh thông thường khác nên thường bỏ qua các biểu hiện ban đầu. Thậm chí nhiều người vẫn còn tâm lý: bệnh ung thư thì không thể chữa khỏi nên phó thác cho số phận. Hoặc vì gia đình quá nghèo hoặc vì mê tín cho rằng đó là sự trừng phạt của thần linh nên không quan tâm đến việc chữa trị.
Đây là những lý do khiến cho 2/3 bệnh nhi ung thư được đến cơ sở y tế lần đầu tiên khi bệnh đã ở giai đoạn trễ. Điều này làm cho việc điều trị trở nên khó khăn, kinh phí cho điều trị lớn mà kết quả mang lại rất hạn chế.
Theo bác sĩ Khương, hiện nay, một số bệnh ung thư trẻ em có nhiều cơ may được điều trị khỏi như: Lymphom giai đoạn khu trú (chưa xâm lấn nhiều), bướu nguyên bào gan, bướu nguyên bào thận, sarcom phần mềm giai đoạn tại chỗ, bệnh bạch cầu cấp nguy cơ thấp (thường chiếm 60-70%), sarcom xương giai đoạn chưa di căn. Việc chữa trị thường là sự kết hợp giữa hoá trị, phẫu trị (mổ) và xạ trị tùy theo dạng bệnh, giai đoạn bệnh, lứa tuổi. Bệnh được điều trị càng sớm càng có nhiều cơ hội khỏi hoàn toàn mà không ảnh hưởng tới sự phát triển của trẻ về sau.
Tại các nước có nền y tế phát triển cao, 70-75% ung thư trẻ em có hy vọng trị khỏi. Còn tại nước ta, cụ thể là Bệnh viện ung bướu TP HCM chỉ khoảng 30-40% ung thư trẻ em giai đoạn khu trú có khả năng trị khỏi vì còn hạn chế về thiết bị kỹ thuật.
Người dân rất cần được tuyên truyền kiến thức sức khỏe, những triệu chứng ung thư trẻ em để được điều trị kịp thời, tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra.
| 7 triệu chứng để phát hiện sớm bệnh ung thư ở trẻ em: 1. Sốt cao, kéo dài và có máu bầm hoặc chảy máu dưới da. |
Mỹ Lan
