Bà Lim Wan Ning, nhà vật lý trị liệu tại Bệnh viện Đại học Quốc gia Singapore cho rằng, việc sử dụng một chiếc cặp không phù hợp hoặc đeo cặp không đúng cách sẽ "hủy hoại" tấm lưng của một đứa trẻ.
Nhiều cuộc nghiên cứu cho thấy chiếc cặp đi học là một trong những nguyên nhân gây bệnh đau lưng ở trẻ em tuổi đến trường . Khảo sát ở Mỹ ghi nhận từ 60 đến 80% học sinh được hỏi đều phàn nàn về chiếc cặp khiến các em cảm thấy đau mỏi lưng.
Trẻ đeo cặp không đúng tư thế có nguy cơ bị vẹo cột sống. Ảnh: Asiaone. |
Theo quan sát của bà Lim, học sinh cấp một có xu hướng mang cặp quá nặng, trong khi trẻ cấp hai thì đeo cặp quá thấp. Cả hai đều không tốt, bởi mang cặp quá nặng sẽ khiến trẻ phải dồn trọng tâm cơ thể về phía trước, làm căng cơ ở cổ, vai và lưng. Còn đeo cặp quá thấp sẽ khiến các em khom lưng quá mức. Bên cạnh trẻ có thể bị ngã khi đeo cặp vào người sai tư thế.
Một số dấu hiệu cảnh báo tình trạng sử dụng cặp sách không đúng cách như: Tư thế cơ thể xấu đi (cằm hoặc cổ rướn về phía trước), khi tháo cặp thấy trẻ bị ngứa ran hoặc tê tay, đau lưng, vai đỏ ran...
Trên trang Asiaone, các nhà vật lý trị liệu đưa ra một số lời khuyên cho phụ huynh khi lựa chọn và đeo túi sách không gây tổn thương lưng trẻ như sau:
- Trọng lượng túi sách và vật dụng chứa bên trong chỉ bằng 10 đến 15% trọng lượng cơ thể. Cụ thể, một đứa trẻ nặng 30 kg nên đeo cặp có trọng lượng bằng 3-4 hộp sữa tươi một lít. Nếu thấy con bạn khi đi bộ có xu hướng chồm người về phía trước chứng tỏ trẻ đang phải đeo cặp quá tải.
- Dùng cặp có bánh xe: Cần lưu ý túi gắn bánh xe thường nặng hơn túi xách bình thường vì nó có phải khung cứng hỗ trợ. Loại túi này phát huy "thế mạnh" khi sử dụng trên những đoạn đường dốc hoặc di chuyển bằng thang máy. Thường xuyên kéo lê chiếc túi trên đường hoặc sự va đập vào thành cầu thang sẽ khiến túi mau hư.
Mặt khác một đứa trẻ phải loay hoay điều chỉnh chiếc cặp gắn bánh xe nặng nề theo đúng hướng có nguy cơ bị tổn thương cột sống và vai. Một số trường hợp học sinh phải cúi khom hoặc nghiêng người để kéo cặp vì tay kéo quá ngắn sẽ làm tăng áp lực cho cơ thể.
Vì thế lời khuyên sử dụng cặp có gắn bánh xe cần phải có tay cầm đủ dài, kéo túi đi ở tư thế thẳng, mặt hướng về phía trước.
- Dùng ba lô thay vì cặp chéo vai: Ba lô tốt hơn so với một chiếc túi chéo vai vì nó phân phối trọng lượng của túi đều nhau ở cả hai bên vai, trong khi đeo túi chéo qua vai sẽ dồn toàn bộ trọng lượng sang một bên cơ thể. Vì thế cha mẹ nên hướng dẫn trẻ sử dụng túi đeo chéo vai khi đựng vật nhẹ đủ để con không cảm thấy nặng. Sử dụng túi sling chỉ khi túi đủ nhẹ để người vận chuyển không cảm thấy căng thẳng.
- Dùng túi xách có đệm ở lưng: Dùng túi có lớp đệm mềm ở lưng sẽ giúp giảm bớt lực ma sát ở thành túi lên lưng trẻ.
- Chọn cặp làm bằng chất liệu nhẹ mà bền: (Ví dụ như nilon) sẽ giảm được trọng lượng tự thân của chiếc cặp.
- Cặp chia thành nhiều ngăn: Nên chọn chiếc cặp có nhiều ngăn hoặc tự phân chia để đặt những vật dụng khác nhau vào các ngăn riêng biệt. Như thế sẽ hạn chế được sự dịch chuyển đồ đạc trong túi khi bé bước đi. Bởi, khi đồ đạc trong cặp di chuyển cũng làm tăng áp lực lên vai trẻ, đòi hỏi cơ thể phải thay đổi trọng tâm liên tục.
- Chọn dây đeo bản lớn: Tốt nhất nên chọn loại cặp có dây đeo được đệm lớp xốp mềm, bản rộng ít nhất 5 cm. Lợi ích của dây đeo bản rộng sẽ giúp phân bố trọng lượng lên một vùng cơ thể rộng lớn hơn. Trong khi dây đeo quá mỏng, hẹp sẽ thít chặt vào vai làm ảnh hưởng đến lưu thông máu huyết. Tình trạng này kéo dài có thể gây tê và yếu tay. Bên cạnh đó cần lưu ý điều chỉnh dây đeo cho vừa vặn với cơ thể trẻ.
- Không nên chọn cặp lớn: Phụ huynh có xu hướng chọn cho con một chiếc ba lô to vì nghĩ rằng sẽ "kinh tế" hơn và trẻ có thể dùng được năm này qua năm khác. Tuy nhiên các nhà vật lý trị liệu khuyến cáo, đeo một chiếc ba lô to có thể làm căng cơ lưng. Bên cạnh đó trẻ sở hữu một chiếc túi lớn thường có tâm lý "tống" nhiều đồ đạc, kể cả những thứ không cần thiết vào, vô tình làm túi nặng hơn nhiều. Một chiếc túi sách thích hợp nên hẹp và ngắn hơn so với chiều rộng và chiều dài của lưng người đeo.
- Để tránh chấn thương: Cha mẹ nên khuyên trẻ đeo ba lô hai quai ở cả hai vai, không nên đeo lệch một vai. Lý do là khi đeo ở một bên sẽ khiến trọng tải chiếc túi phân bố đến cơ thể không đều, về lâu dài có thể làm vẹo cột sống.
Thi Trân