Thị trấn Đức Tài, huyện Đức Linh, là vùng trồng mít nhiều nhất tỉnh Bình Thuận. Tại đây có một cửa hàng vật tư nông nghiệp bán kèm hóa chất ép trái cây chín nhanh nhưng không phải ai cũng mua được, chỉ có người quen thường mua thì chủ cửa hàng mới bán.
Loại hóa chất này có thể sử dụng ủ đủ thứ loại trái cây như mít, chuối, xoài, rầu riêng, sapôchê, nho, cà phê, chôm chôm, măng cụt, bơ… Công dụng được quảng cáo là làm cho trái cây chín nhanh, chín đều, chín đồng loạt và có màu sắc đẹp hơn so với chín tự nhiên hoặc ủ theo cách thủ công.
Anh Đạt, một người đã có nhiều năm làm nghề buôn mít ở thị trấn Đức Tài tiết lộ, bí quyết làm cho mít, sầu riêng chín nhanh, múi có màu vàng bóng cực bắt mắt là pha một lượng hóa chất này với nước ở mức độ nhất định. Sau đó dùng vật nhọn đâm thủng cuống mít hoặc sầu riêng và bơm trực tiếp hóa chất vào. Chỉ qua ngày hôm sau trái cây sẽ chín đồng loạt 10 quả như 10.
Đối với chuối và xoài thì pha 10-25 ml (nếu muốn chín nhanh thì pha đậm hơn) cho một lít nước, sau đó nhúng chuối hoặc xoài vào dung dịch đã pha. Khoảng 3 đến 5 phút vớt ra để khô, sau đó ủ qua đêm trái sẽ chín vàng. Đối với các loại trái cây khác cũng pha như trên nhưng phun sương cũng sẽ chín vàng tương tự.
Anh Đạt còn cho biết một loại hóa chất khác giống như viên thuốc, to bằng đồng tiền xu, có thể làm cho bắp chuối to hơn bình thường. Một viên hóa chất này pha với nước rồi phun trực tiếp vào bắp chuối trên cây, sau đó dùng rơm bó lại bằng túi nilon, vài ngày sau bắp chuối từ 2 kg có thể to lên 5 kg. Mỗi gói chỉ có giá 15.000 đồng nhưng phun được 10 bắp chuối. Hai loại hóa chất này hiện được sử dụng rất nhiều ở huyện Đức Linh.
 |
| Bơm hóa chất vào mít để thúc chín nhanh. |
Nhiều nông dân còn gọi hóa chất để làm bắp chuối to hơn bình thường là viên độc GA4, loại này bên dưới nhãn hiệu ProGibb T98 có một dòng chữ Gibberellic Acid 1g.96%. Tên của nhà sản xuất được ghi trên vỏ bao bì là “BIOCHEMICAL PRODUCTS”. Thành phần của thuốc được in “GA4 - A7 + 6BA”.
Không người tiêu dùng nào có thể biết được trái đã “tẩm” hóa chất để trái cây chín vàng bắt mắt. Việc sử dụng hóa chất để ép chín và bảo quản trái cây khiến người ăn có nguy cơ ngộ độc rất cao.
Những hóa chất cực độc
Loại hóa chất dùng ép trái cây chín nhanh ngoài vỏ chai ghi do Công ty TNHH sinh học HPH, ở TP HCM sản xuất. Dung dịch trong chai có thể tích 0,5 lít, dạng lỏng sệt, màu vàng như dầu ăn, mùi rất khó chịu. Thành phần của chai hóa chất này ghi là được sản xuất từ chất Ethephon (là chất dùng để kích thích mủ cao su).
Danh mục thuốc bảo vệ thực vật được Bộ Nông nghiệp phát triển nông thôn cho phép sử dụng, có Ethephon để kích thích cây cao su và chỉ 12 công ty đăng ký, không có tên Công ty HPH hay Viện Sinh học nhiệt đới. Hóa chất này cũng không có trong danh mục phụ gia thực phẩm được phép sử dụng theo Quyết định 867/BYT ngày 4/4/1998 của Bộ Y tế. Theo đó, các nghiên cứu khoa học về độc tính của Ethephon chỉ ra rằng chất này gây kích ứng mắt khiến mắt xót, đỏ. Hóa chất này còn tác động trực tiếp lên da gây ăn mòn, sưng tấy và đỏ da.
Thông tư số 10/ 2012/TT - BNNPTNT ngày 22/2/2012 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, ban hành danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng, hạn chế sử dụng và cấm sử dụng ở Việt Nam, thì hoàn toàn không thấy có hoạt chất GA4 trong danh mục được lưu hành.
Trong phần danh mục thuốc điều hòa sinh trưởng chỉ có hoạt chất Gibberellic acid (GA3) được phép lưu hành để kích thích sinh trưởng các loại cà phê, lúa, bông vải… Tuy nhiên, người sử dụng luôn được khuyến cáo sử dụng đúng liều lượng, không vượt 0,15mg một kg đối với trái cây và phải cách ly từ 5 đến 7 ngày mới được thu hoạch sản phẩm.
Hiện trong danh mục chỉ có Công ty Hóa phẩm Thiên Nông đăng ký hoạt chất Gibberellic acid (GA3) kích thích sinh trưởng. Viên GA4 (dùng để kích thích bắp chuối to hơn bình thường) không nằm trong danh mục được sử dụng trong sản xuất nông nghiệp, nên cần phải có cơ quan chức năng kiểm định thì mới biết được độc hại của loại hóa chất này.
Theo báo Bình Thuận
* Tên nhân vật đã được thay đổi.
