Theo dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn, năm 2016 này, cả nước sẽ trải qua một mùa nắng nóng khốc liệt, thậm chí nhiệt độ có thể còn cao hơn năm 2015 – năm được coi là có độ nóng kỷ lục trong vòng 135 năm trở lại. Với nền nhiệt độ như vậy, nhu cầu được làm mát của người dân chắc chắn sẽ tăng cao. Mua một thiết bị làm mát hoặc một chiếc điều hoà chất lượng để đáp ứng nhu cầu là điều khá đơn giản ở những gia đình có điều kiện. Tuy nhiên, đối với những người có thu nhập thấp như công nhân, sinh viên…, những chiếc quạt lạnh tự chế trở thành vật cứu cánh gần như không thể thiếu. Giá thành thấp, tiện lợi là những yếu tố khiến những đối tượng này đổ xô đi mua.
Thực tế, chỉ với những vật dụng đơn giản như chiếc thùng xốp, đoạn ống nước hình chữ L, quạt điện mini, ít đá lạnh và một vài công đoạn chế tạo là đã có thể sở hữu chiếc quạt lạnh độc đáo. Khi sử dụng, người dùng chỉ cần bỏ đá vào thùng xốp, đậy nắp lại rồi bật quạt, hơi lạnh sẽ tỏa ra, giúp giảm nhiệt nhanh chóng. Điều hấp dẫn hơn nữa là giá của những chiếc quạt lạnh handmade này chỉ dao động từ 200-400.000 đồng, phù hợp với túi tiền của những người ít điều kiện.
Người dùng quạt lạnh tự chế có nguy cơ mắc bệnh về hô hấp
Giá rẻ, tiện ích, làm lạnh nhanh, thế nhưng, theo các chuyên gia, loại quạt này lại không hiền lành như vẻ ngoài của nó. Khẳng định vấn đề này, bác sĩ Trương Hữu Khanh (Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh, Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP. HCM) nhấn mạnh: khi sử dụng quạt lạnh tự chế, người dùng không chủ động được nhiệt độ lạnh. Điều này gây nguy hiểm nếu hơi lạnh tỏa ra quá mức.
Mặt khác, hơi mát được thoát ra ngoài thông qua đường ống hình chữ L nên vùng làm mát của những chiếc quạt lạnh tự chế này khá hẹp buộc người sử dụng phải ngồi ở cự ly gần. Trong điều kiện đó, bạn sẽ rất dễ mắc các bệnh về đường hô hấp như viêm họng, viêm phổi, đặc biệt là với trẻ nhỏ, người già, người có sức đề kháng kém.
Nấm mốc, vi khuẩn...có điều kiện phát triển
Do không có chức năng hút ẩm mà đơn thuần chỉ làm mát dựa vào hơi nước nên sử dụng loại quạt này thường xuyên dễ khiến phòng ẩm ướt. Đây là môi trường thuận lợi cho nấm mốc và các loại vi khuẩn phát triển, gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Nấm mốc và vi khuẩn còn có thể phát tán vào thực phẩm và gây bệnh khi bạn ăn phải. Bên cạnh đó, không khí ẩm thấp cũng dễ làm hỏng thức ăn, tạo điều kiện cho gián, ruồi… sinh sôi, dẫn đến thực phẩm bị hỏng, ôi thiu.
Tăng khả năng chập/ cháy các thiết bi điện
Bàn về vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Trường Luyện (Viện Vật lý Kỹ thuật, Đại học Bách khoa Hà Nội) cho biết, về nguyên tắc, khi gió được thổi qua thùng xốp kín, sức gió đã bị cản lại rất nhiều, nhất là lại thổi qua ống nước nhỏ dạng chữ L. Vì vậy, hơi mát sẽ không tỏa ra rộng được, chỉ thu lại xung quanh thùng xốp. Nếu muốn mát thì người dùng phải đứng hoặc ngồi thẳng vào nơi tạo ra nguồn gió. Hoặc nếu muốn mát hơn, bắt buộc phải đóng kín cửa. Tuy nhiên, nếu đóng kín cửa, độ ẩm trong phòng sẽ tăng cao.
Với những căn phòng có nhiều thiết bị điện tử, khi độ ẩm cao, hơi nước sẽ bám vào các thiết bị này, nhanh chóng làm hỏng các thiết bị và làm tăng nguy cơ dẫn đến chập cháy, hư hỏng các thiết bị điện. Nguy hiểm hơn, có thể gây giật điện, đe dọa đến tính mạng.
Lưu ý khi dùn quạt lạnh tự chế
- Sử dụng nguồn nguyên liệu sạch để làm lạnh, đồng thời vệ sinh thùng đá hàng ngày để hạn chế nấm mốc, vi khuẩn gây bệnh.
- Không để hơi lạnh trực tiếp phả vào cơ thể, đặc biệt vùng mặt, cổ để tránh bị nhiễm lạnh và các bệnh liên quan đến hô hấp, da.
- Không nên sử dụng quạt lạnh tự chế liên tục trong thời gian dài.
- Quạt lạnh tự chế khiến phòng ẩm ướt, do vậy cần phải thường xuyên vệ sinh phòng, lau dọn các thiết bị điện tử trong phòng để tránh việc những thiết bị này bị ẩm gây chập, cháy khi sử dụng