"Đầu tiên, tôi có một yêu cầu nhỏ là không đưa tên tôi cũng như quốc tịch của tôi vào bài viết" - Đó là cách cô gái Kasia (Tên nhân vật đã được thay đổi) khi bắt đầu vào cuộc trò chuyện, chia sẻ về chuỗi ngày đầy rối ren mà cô làm việc tại Bắc Kinh với công việc là một người mẫu.
Thực lòng mà nói, tôi không cảm thấy bất ngờ trước lời đề nghị ngày của Kasia bởi trong 8 cô gái mà tôi từng trò chuyện trước đó, không ai cho phép tôi để tên thật cũng như thông tin cá nhân của họ trong bài viết và Kasia cũng không phải là ngoại lệ.
Họ không muốn vướng vào những rắc rối không đáng có khi tiết lộ với giới truyền thông về những mặt tối trong ngành công nghiệp người mẫu tại Trung Quốc.
Mẫu ngoại tại Trung Quốc "tủi phận" vì bài toán visa thị thực
Khi gọi điện cho một người mẫu người Nga - người từng tham gia một show diễn nhái Victoria's Secret tại Trung Quốc và hỏi cô ấy về thông tin visa, cô gái này ngay lập tức khước từ cuộc gặp với tôi. Vào một lần khác khi tiếp cận một cô người mẫu người Roma, Ý đang làm việc người mẫu nghiệp dư tại Trung Quốc, tôi cũng bị “cự tuyệt” thẳng thừng trong sự sợ hãi của cô gái trẻ.
Với sự thẳng tay của chính quyền Trung Quốc gần đây vào ngành công nghiệp thời trang thì nỗi lo sợ của những chân dài ngoại quốc đang làm việc tại Trung Quốc cũng không có gì đáng ngạc nhiên. Vào hồi tháng 5 năm nay, cảnh sát Bắc Kinh đã đột nhập vào công ty quản lý M3 để lấy chứng cứ cho việc hoạt động phi pháp của những người mẫu ngoại quốc.
Theo đó, đã có hơn 60 người mẫu bị bắt giữ khi bị phát hiện không có giấy phép lao động hoặc giấy visa hợp pháp để hoạt động. Trong đó, có 4 người mẫu bị bỏ tù và sau đó bị trục xuất ra khỏi đất nước. Cuộc càn quét tiếp theo được diễn ra tại Quảng Châu và các cơ quan chức năng tiếp tục bắt giữ khá nhiều người mẫu vi phạm luật lao động tương tự.
Dù cống hiến cho ngành công nghiệp thời trang quốc tế không thua kém gì các người mẫu Châu Âu, châu Mỹ khác nhưng mẫu ngoại tại Trung Quốc vẫn phải làm việc chui lủi khi chính phủ nước này không cấp thị thực visa cho các chân dài ngoại quốc
Một vài tháng sau, tình hình đã bớt căng thẳng hơn. Trong những ngày tháng yên ắng này, những người mẫu mà tôi gặp đã quay trở về với công việc thường nhật của mình, thế nhưng, họ vẫn chưa có một giấy tờ hợp lệ nào để phòng thân.
Không giống như nhiều nước trên thế giới, Trung Quốc không cấp “visa giải trí” cho người mẫu. Hầu hết các công ty quản lý đều lấp liếm vấn đề visa cho các người mẫu nước ngoài của mình và nói với các cô gái rằng hãy giả vờ như đang đi du lịch.
“Tất cả mọi người đều biết rằng tại Trung Quốc, người ta sẽ không cung cấp visa cho phép người mẫu nước ngoài hoạt động tại đây. Cảnh sát cũng nhận thức đầy đủ về điều này. Đây là một điều nên thay đổi nhưng tôi cảm thấy rằng điều này gần như khó xảy ra. Tôi đã từng xuất hiện trên trang bìa của một tạp chí cách đây 2 năm thế nhưng hiện tại, tôi vẫn là một người mẫu bất hợp pháp tại đất nước này”. Kasia tâm sự
Cuộc sống khắc nghiệt của mẫu Tây
Sinh ra tại Đông Âu, Kasia đã sống và làm việc tại Trung Quốc được 3 năm và làm người mẫu được 10 năm nay. Kasia đặt chân đến Trung Quốc lần đầu tiên khi cô 21 tuổi khi cô được mang đến một công việc thực tập kéo dài 3 tháng tại đây bởi một công ty quản lý người mẫu tại địa phương trong thời gian nghỉ hè.
Không chỉ có Kasia mà những thiếu nữ tuổi 15 cũng có thể được gửi đến Trung Quốc dưới hình thức thực tập. Họ quá trẻ, rất dễ tổn thương, hoàn toàn bị chi phối bởi những nhà tuyển dụng địa phương và gần như là "thấp cổ bé họng". Vì thế, không khó gì khó hiểu khi những mẫu ngoại ở Trung Quốc thường có một cuộc sống rất bấp bênh và làm việc trong điều kiện không đạt tiêu chuẩn.
Họ phải làm việc trong điều kiện rất khắc nghiệt và chịu nhiều thiệt thòi
Trong chuyến "du lịch" đầu tiên của cuộc đời đến với Trung Quốc, Kasia đã phải sống trong một căn hộ tồi tàn với 4 người mẫu cùng phóng và phải tự bỏ tiền túi để chi trả cho toàn bộ các chi phí sinh hoạt hàng ngày.
Họ bị yêu cầu làm việc gần như không ngừng nghỉ trong suốt 6 ngày một tuần, từ lúc mặt trời mọc cho đến khi màn đêm buông xuống và thường xuyên được điều đi làm mẫu cho các hội chợ diễn ra tại các thành phố loại 2, loại 3. Đây chủ yếu là những hội chợ kinh doanh như Liên hoan nho quốc tế tại Đôn Hoàng hay show diễn ô tô tại Thiên Tân mà không hề có các hoạt động liên quan đến thời trang.
Khi hoàn thành hợp đồng kéo dài 3 tháng, Kasia đã quyết định ở lại Trung Quốc nhưng "cắt đứt" với công ty quản lý và hoạt động như một người mẫu tự do.
"Tôi đã có trong tay rất nhiều mối quan hệ để không phải phụ thuộc vào công ty quản lý và bắt đầu tự mình nuôi sống bản thân mình. Đây chính là quyết định sáng suốt nhất trong cuộc đời của tôi tính tới thời điểm đó" - Kasia chia sẻ. "Tôi muốn được tự do lựa chọn công việc mà mình muốn làm. Bạn không thể làm được gì khi cứ bị ràng buộc bởi công ty quản lý. Bạn thậm chí còn không có quyền nói không với các hợp đồng chuyển nhượng."
Khi visa vẫn còn thị thực, Kasia đã cố gắng làm việc độc lập tại Bắc Kinh, đăng ký tham gia các hợp đồng biểu diễn đường phố để có "đồng ra đồng vào" trang trải cho cuộc sống hàng ngày. Khi có được catse trong tay, cô chỉ phải trả phí hoa hồng cho người môi giới công việc mà không phải san sẻ với công ty quản lý. Cuộc sống sau khi cắt đứt hợp đồng với đơn vị quản lý quả thực giúp Kasia sống thoải mái và tự do hơn nhiều.
Đối với hầu hết các người mẫu hợp đồng ngắn hạn thì lại là một câu chuyện khác. Các công ty quản lý thường nắm giữ đến 50% thu nhập của các chân dài, trong đó 40% thuộc về công ty môi giới và 10% thuộc về công ty quản lý mẹ, đó còn chưa kể, các người mẫu phải tự bỏ tiền túi để chi trả cho việc đi lại và ăn uống trong thời gian làm việc. Chưa dừng lại ở đó, các người mẫu có thể đứng trước nguy cơ bị sa thải bất cứ lúc nào nếu như bị tăng cân hoặc vi phạm các phép đo tiêu chuẩn nghiêm ngặt của một người mẫu.
Những show diễn mà các chân dài phương Tây tham gia thường là những sự kiện thương mại mà không hề có hoạt động nào liên quan đến thời trang
"Hầu hết các công ty đều cung cấp thông tin sai lệch về sự kiện mà các người mẫu sẽ tham dự" - Lena, một chân dài người Ukraina chia sẻ. Sau khi làm việc tại Quảng Châu, Hàng Châu và Thượng Hải được 4 năm, gần đây Lena đã chuyển tới sống tại Milan, Ý. Cũng giống như Kasia, chân dài Lena chọn công việc người mẫu tự do ngay khi cô kết nối được với các công ty tổ chức sự kiện tại Trung Quốc.
"Người mẫu phải đứng tạo dáng chụp hình hoặc đứng mỉm cười trước những chiếc xe hơi đắt tiền là chuyện rất phổ biến. Thậm chí, chúng tôi còn bị ép buộc làm thêm giờ hay "giải trí" cho các khách hàng của họ. Đôi khi còn phải khiêu vũ hay phải phục vụ những công việc không mang tên" - Lena tâm sự.
"Công ty quản lý thường biết hết những điều đó nhưng đừng hi vọng là họ sẽ chia sẻ với bạn. Bạn sẽ phải nghe theo hoặc sẽ không được trả bất kỳ một đồng nào" - Lena tiếp lời - "Đó chính là chìa khóa. Nếu bạn muốn làm việc và muốn kiếm tiền tại Trung Quốc với công việc người mẫu thì im lặng là vàng".
Cậu chuyện này đã xảy ra với cô gái trẻ Rafaela, 24 tuổi, người Brazil đang làm việc tại Thượng Hải. Trong chuyến làm việc đầu tiên, sau khi kết thúc kỳ nghỉ giáng sinh, Rafaela đã được đưa đến một thành phố, nơi có thời tiết mùa đông thậm chí còn khắc nghiệt hơn cả vùng Siberia, Bắc Cực để làm người mẫu thời trang cho một bộ sưu tập dành cho mùa hè sắp tới cùng với 10 người mẫu khác.
"Chúng tôi được yêu cầu mặc những bộ bikini bé xíu và quần áo thiếu phải đứng giữa thời tiết lạnh cắt da cắt thịt trong suốt 8 tiếng đồng hồ" - Rafaela hồi tưởng lại. "Khi thời tiết bắt đầu buốt hơn, tôi cảm thấy vô cùng mệt mỏi, cơ thể gần như đóng băng nhưng không dám phàn nàn gì với khách hàng của mình - Đó là điều mà những người mẫu Châu Âu như chúng tôi được đào tạo".
"Dù đã rất cố gắng nhưng tôi đã bất tỉnh trước khi buổi chụp hình kết thúc. Họ đưa tôi trở về khách sạn và buổi tối hôm đó khi cơ thể đã khá hơn, tôi phải tự mình đi đến bệnh viện. Ngay hôm sau, tôi để lỡ mất buổi chụp hình và mất luôn cả công việc." Rafaela tâm sự rằng hầu như người mẫu ngoại quốc nào cũng phải trải qua những trải nghiệm khắc nghiệt này, đặc biệt là đối với những người mẫu trẻ, ít kinh nghiệm, lần đầu tiên đặt chân đến Trung Quốc.
Mặc dù phải đối mặt với những khó khăn, khắc nghiệt nhưng hàng năm thị trường thời trang Trung Quốc vẫn thu hút hàng trăm người mẫu ngoại quốc. Chấp nhận cuộc sống chui lủi và sự ngược đãi, các cô gái trẻ vẫn khao khát được đặt chân mảnh đất thời trang "màu mỡ" này.
Để tìm hiểu nguyên nhân Trung Quốc hấp dẫn các chân dài phương Tây, mời bạn đón đọc bài viết: "Vì sao Trung Quốc hấp dẫn mẫu Tây?" vào lúc 0h00 ngày 7/8 trên chuyên mục thời trang Eva.vn
Theo phóng viên That'smags
