Món diềm nướng thường xuất hiện trong bữa tiệc rượu hay cỗ bàn thết khách của người vân kiều .
Sau khi mổ lợn, người ta lấy diềm là thớ thịt săn chắc lóc ra từ phần ngấn cổ con lợn (tiếng địa phương gọi là nọng). Thịt diềm của một con lợn béo cũng không vượt quá 5 cân nên hiếm. Diềm nửa nạc, nửa mỡ, nên khi nướng lên sẽ giòn và béo ngậy. Diềm chỉ cần rửa sơ qua nước lã và xát muối sống cho sạch trước khi chế biến. Thịt màu trắng đục, nướng lên đổi sang màu đỏ gạch.
Trong các nhà hàng “làng nướng”, món diềm nướng của núi rừng được nhiều người ưa thích bởi mùi thơm của thịt khi đang nướng chín trên bếp than, với tiếng xèo xèo vui tai của nước diềm nhỏ vào than và cảm giác háo hức để chờ đón từng miếng thịt thơm ngon vừa chín. Nướng diềm cũng phải có kinh nghiệm, thịt không chín quá mà cũng không sống.
Nhắc đến diềm nướng là nhớ ngay đến muối sống. Muối sống giã sơ sơ với ớt chín là một gia vị đặc biệt không thể thiếu trong món ăn dân dã này. Muối để nguyên hạt, đâm với ớt đỏ nhưng không được nát bấy, muối trắng quyện với ớt đỏ trông vừa đẹp mắt, vừa muốn ứa nước miếng. Món muối ớt này có thể ăn dặm với các trái cây có vị chua như: xoài, sơ ri, thơm, bưởi chua, mận…
Khi khách ngồi yên vị, chủ quán mang ra đĩa diềm đã nướng, diềm chín màu đỏ như gạch vừa đút lò, thái nhỏ thành miếng. Các đĩa đựng rau rửa sạch như lá mơ lông, diếp cá, cải non dùng để gói diềm. Đu đủ, dưa leo thái sợi, và các củ riềng bóc vỏ để riêng. Tỏi, ớt, tiêu hạt còn xanh. Sau đó khách thong thả dùng cải non gói hỗn hợp thịt diềm nướng, lá diếp cá, mơ lông, đu đủ, dưa leo và rau thơm, ớt thái nhỏ. Diềm nướng ăn ngon hơn nếu có bánh đa nem kèm theo.
Không chỉ có màu sắc bắt mắt, diềm nướng còn có hương vị tổng hợp của các loại rau, củ riềng, hạt tiêu xanh và thịt nướng giòn, ngọt thật thú vị. Khách tự gói miếng diềm vuông vức như miếng nem, rồi để cảm nhận được hương vị của thịt và các loại rau củ, người ăn phải nhai từ từ, nhấm nháp từng chút một.
Thật đầm ấm sau một ngày lao động, mọi người cùng nhau quây quần bên mâm diềm nướng đạm bạc đã được dọn lên, cầm đũa gắp một miếng thịt cho vào miệng nhai chậm rãi, nhai một đọt riềng chấm muối ớt, cùng đôi ba hạt tiêu xanh non. Vị ngọt của thịt nướng tới, quyện vị nhân nhẩn và mùi thơm đặc trưng của các loại rau như đánh thức mọi giác quan, xua đi bao nỗi nhọc nhằn.
Bài và ảnh Vũ Hào
Mời bạn đọc chia sẻ các món ăn ngon, lạ ở các vùng miền về doisong@vnexpress.net. Bài viết có nhuận bút.