Khi trẻ được 6 tháng tuổi là thời điểm thích hợp để mẹ bắt đầu cho bé tập ăn dặm vì lúc này, sữa mẹ đã không còn cung cấp đủ dinh dưỡng cần thiết cho bé trong khi nhu cầu năng lượng của bé ngày càng tăng.
Một ngày, bé cần 700 kcalo nhưng sữa mẹ chỉ đáp ứng 450 kcalo, ngoài ra lượng chất sắt dự trữ trong cơ thể bé đã không còn và sữa mẹ lại không đáp ứng đủ nhu cầu dưỡng chất này, trẻ em ở độ tuổi 6-12 tháng nếu bị thiếu chất sắt sẽ dẫn đến nguy cơ thiếu máu nên việc bổ sung chất sắt bằng cách ăn dặm là việc cần thiết.
Dưới đây là công thức ăn dặm cho bé được chia sẻ từ mẹ Jullius ở Malaysia, cách chế biến dễ dàng mà vẫn giúp con hấp thu đầy đủ chất dinh dưỡng từ thực phẩm và sữa, đây sẽ là một "kho tàng" lý tưởng cho các mẹ Việt tham khảo và áp dụng cho bé yêu ở nhà.
Ban đầu ăn dặm, mẹ có thể đa dạng hóa thực đơn bằng cách mỗi ngày cho bé ăn một loại hoa quả được sơ chế sạch, hấp chín rồi xay hoặc nghiền nhuyễn. Sau đó trộn với sữa mẹ hoặc sữa công thức, nếu không, mẹ có thể trộn với nước hấp/luộc rau củ, nước nấu chín đều được.
Mẹ có thể điều chỉnh lượng sữa hoặc nước thêm vào để món ăn có độ sệt vừa phải cho bé dễ nuốt. Ngoài ra, các dụng cụ chế biến và cối xay đều cần phải làm sạch để đảm bảo vệ sinh khi chế biến.
1. Bơ trộn sữa: nguyên liệu gồm 1 trái bơ sáp, sữa mẹ/sữa công thức. Mẹ xay nhuyễn thịt bơ rồi trộn sữa sau đó múc ra chén và cho bé ăn.
2. Bí đỏ nghiền trộn sữa/nước: Chọn khẩu phần bí ăn vừa đủ cho bé. Gọt vỏ bí, rửa sạch, thái miếng nhỏ sau đó hấp cách thủy tầm 10 phút, xay mịn bí đỏ. Sau đó mẹ có thể làm loãng bí đỏ với sữa hoặc nước tùy theo khẩu vị.
3. khoai lang hấp (luộc) trộn sữa: Khoai lang gọt vỏ, rửa sạch rồi thái miếng nhỏ. Hấp cách thủy trong khoảng 15 phút rồi cho vào cối xay mịn. Kế tiếp làm loãng bột khoai lang bằng sữa/nước rồi cho bé ăn.
4. Đậu Hà Lan: Đậu Hà Lan rửa sạch, bóc lấy hạt sau đó hấp cách thủy 15 phút rồi xay hoặc nghiền nhuyễn, tiếp theo trộn với sữa hoặc nước ấm cho bé dùng.
5. Bí đỏ và đậu Hà Lan: Cắt nhỏ bí đỏ sau đó hấp cách thủy cùng đậu trong khoảng 10-15 phút rồi xay nhuyễn hỗn hợp trên. Tiếp theo làm loãng thực phẩm bằng nước hoặc sữa.
6. Đậu que: Đậu que sơ chế làm sạch, ngắt nhỏ (mẹ nên chọn loại không quá già), sau đó cũng hấp cách thủy trong khoảng 15 phút. Tiếp theo, xay mịn và làm loãng cho con dùng bằng sữa/nước.
7. Bí đỏ: Mẹ chọn loại bí đỏ hồ lô ít hạt, gọt vỏ và xắt thành miếng rồi hấp hoặc luộc. Sau đó nghiền nhuyễn rồi trộn với sữa/nước.
8. Khoai lang tím: Khoai lang là một trong những thực phẩm "vàng" cho bé ăn dặm, nếu không có khoai lang tím, mẹ có thể chọn khoai lang ruột vàng. Khoai trước khi chế biến cần gọt sạch vỏ, rửa sạch rồi sắt miếng nhỏ, tiếp theo hấp chín và xay nhuyễn. Cuối cùng, trộn với sữa hoặc nước dùng rồi cho bé ăn.
9. Táo + Cần tây: Trong táo và cần tây đều có chất xơ hỗ trợ tiêu hóa cho bé. Mẹ có thể kết hợp táo với bí đỏ/khoai lang hoặc thịt gà. Các nguyên liệu được sửa sạch, thái nhỏ, hấp chín rồi xay nhuyễn sau đó trộn với sữa/nước. Do trong táo có lượng nước vừa đủ nên mẹ chỉ cần thêm một chút nước hoặc sữa cho hỗn hợp loãng hơn nếu cần.
10. Cháo sườn heo khoai tây: Khi bé đã hơn 7 tháng tuổi, mẹ có thể đa dạng thực đơn bằng cách tăng lượng thực phẩm kết hợp cho bé thành 2,3 món/bữa. Với món này, sườn heo mẹ cần rửa sạch, luộc sơ sau đó cho vào cháo đang nấu, khi thịt vừa chín thì cho khoai tây đã gọt vỏ, rửa sạch vào nồi, nấu đến khi hỗn hợp chín hoàn toàn. Mẹ có thể tách xương ra chỉ dùng một ít thịt rồi xay nhuyễn cháo cho con ăn.
11. Táo + Cà rốt: Táo và cá rốt gọt vỏ, rửa sạch rồi xắt miếng nhỏ, sau đó hấp hoặc luộc chín rồi xay nhuyễn. Trộn với nước luộc hoặc sữa cho con dùng.
12. Cháo khoai tây bông cải xanh: Nấu cháo với một nắm gạo nhỏ, đun với lửa nhỏ trong khoảng 45 phút. Khoai tây gọt vỏ, rửa sạch và xắt miếng, bông cải (khoảng 3-4 bông) rửa sạch, ngâm muối khoảng 5 phút trước khi nấu rồi vớt ra và xắt nhỏ. Trong thời gian nấu cháo, khi cháo vừa sôi thì mẹ cho khoai tây vào nấu khoảng 10 phút rồi tiếp tục cho bông cải vào nấu đến khi hỗn hợp chín đều. Sau đó, xay nhuyễn cháo rồi múc ra cho bé ăn.
13. Cháo cà rốt bông cải xanh: Cách nấu tương tự như trên, khi cháo sôi, mẹ cho cà rốt vào cháo trước nấu khoảng 5 phút rồi tiếp tục cho bông cải. Khi cháo chín thì xay nhuyễn cháo rồi cho bé ăn.
14. Cháo khoai tây, thịt gà và hành: Mẹ cần nấu cháo trước, trong khi đợi cháo sôi thì sơ chế các nguyên liệu còn lại và cho khoai tây, thịt gà vào nấu sau 45 phút khi hỗn hợp chín rồi cho hành lá vào cuối cùng, đợi thêm 3 phút cho hành chín rồi nhắc nồi cháo ra. Kế tiếp, xay nhuyễn cháo rồi cho bé dùng.
15. Cháo cải bó xôi, khoai lang tím, thịt gà: Cách nấu món cháo này tương tự như trên, mẹ có thể thay khoai lang tím bằng khoai lang ruột vàng. Cải bó xôi là loại rau rất giàu chất sắt, mẹ nên cho bé ăn vài lần trong tuần và có thể kết hợp với các loại củ quả khác ngoài khoai lang.
