Hiện ít nhất có hai quy định mới về thuế TTĐB ảnh hưởng lên giá xe nhập khẩu tại Việt Nam. Đầu tiên là giá tính thuế TTĐB mới áp dụng từ 1/1. Thứ hai là thuế suất TTĐB mới sẽ có hiệu lực từ 1/7.
Theo các cơ quan quản lý, sở dĩ có sự thay đổi về cách tính thuế TTĐB là để đồng bộ hóa giữa các loại sản phẩm trên thị trường. Xe trong nước đã áp dụng cách này trong khi xe nhập lại tính theo giá nhập cảng. Còn thuế suất TTĐB vừa được Quốc hội thông qua là để hạn chế các dòng xe có động cơ lớn, ưu tiên các xe động cơ nhỏ, mức tiêu thụ nhiên liệu ít.
Vấn đề nằm ở chỗ thời điểm của hai chính sách này quá sát nhau. Gây ảnh hưởng tới việc định giá và lên kế hoạch kinh doanh của tất cả các nhà nhập khẩu.
Thuế TTĐB được tính theo công thức: Thuế = Giá x Thuế suất. Cả "Giá" và "Thuế suất" đều thay đổi nên để tính được mức thuế TTĐB cần nộp. Phải xác định rõ giá mới và thuế suất mới áp dụng như thế nào.
 |
| Range Rover Evoque 2016. |
Giá tính thuế TTĐB mới được quy định trong Nghị định 108 chi tiết một số điều của Luật thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi. Mức giá tính thuế mới áp dụng cho những xe nhập khẩu dưới 24 chỗ. Theo đó, trước đây những loại xe này áp thuế TTĐB dựa trên giá vốn, nhưng ở luật mới cách tính này dựa trên giá bán buôn theo công thức:
Giá bán buôn = giá vốn + chi phí (vận chuyển, quảng cáo, bán hàng) + lợi nhuận của doanh nghiệp. Trong đó giá bán buôn không được thấp hơn 105% giá vốn.
Dựa vào công thức có thể thấy cách tính giá bán buôn khá rõ ràng, tuy nhiên các doanh nghiệp phân phối xe nhập khẩu cho biết họ thực sự mông lung. Ở buổi lễ ra mắt dòng xe Range Rover Evoque mới hồi đầu năm, UK Auto Việt Nam không đưa ra mức giá. Câu trả lời là hãng chưa tính được giá cụ thể.
Theo vị giám đốc, doanh nghiệp của ông còn chờ những thay đổi từng ngày về các mức thuế suất mới ảnh hưởng tới giá bán xe. Bên cạnh đó, ngoài quy định thay đổi như trên, doanh nghiệp chưa nhận được hướng dẫn chi tiết cách tính từ các cơ quan quản lý.
"Căn cứ tính chi phí quảng cáo, bán hàng hay lợi nhuận là như thế nào, có giới hạn nào ngoài con số 105% hay không, những thông tin đó chúng tôi hoàn toàn bị động", ông giải thích.
Một số hãng xe sang mới xuất hiện tại Việt Nam thì phân trần, nếu muốn bán hàng tốt nhà nhập khẩu cần đầu tư nhiều vào marketing quảng bá sản phẩm, nhưng khi chi phí này tăng lại kéo theo thuế TTĐB cũng tăng vọt, kéo giá tăng. Giá xe tăng cao khiến khách hàng hạn chế tìm tới những dòng xe của hãng.
"Cách tính này trở thành rào cản lớn để chúng tôi tiếp cận khách hàng. Đặt giá thấp thì doanh nghiệp không có lãi, nhưng đặt giá cao theo thuế thì xác định không có khách".
Chưa hết khó khăn cách tính giá tính thuế mới, xe nhập khẩu còn chuẩn bị chịu mức thuế TTĐB mới từ 1/7. Theo đó mức cụ thể cho các xe như sau:
| Dung tích xi-lanh | Thuế suất hiện hành | Thuế mới 1/7/2016-1/12/2017 | Thuế mới từ 1/2018 |
| 1.500 cm3 trở xuống | 45% | 40% | 35% |
| Trên 1.500 - 2.000 cm3 | 45% | 45% | 40% |
| Trên 2.000 - 2.500 cm3 | 50% | 50% | 50% |
| Trên 2.500 - 3.000 cm3 | 50% | 55% | 60% |
| Trên 3.000 - 4.000 cm3 | 60% | 90% | 90% |
| Trên 4.000 - 5.000 cm3 | 60% | 110% | 110% |
| Trên 5.000 - 6.000 cm3 | 60% | 130% | 130% |
| Trên 6.000 cm3 | 60% | 150% | 150% |
Phần lớn các dòng xe chính của hầu hết các hãng xe sang có dung tích trên 2 lít, đối tượng bị đánh thuế TTĐB cao lên nhiều trong thời gian tới. Ví như một mẫu sedan hạng sang dung tích 3,5 lít, mức thuế tăng từ 60% lên 90%, giá bán tăng ít nhất 20%, chưa kể tới mức tăng do giá tính thuế mới.
Một số hãng cho biết, để tránh giá xe tăng quá cao do thuế mới, sẽ chỉ nhập những phiên bản lắp động cơ nhỏ của xe lớn. Ví như mẫu Audi Q7, tại Việt Nam có 2 phiên bản là 2 lít và 3 lít, mức giá hiện nay là 3 tỷ và 3,45 tỷ, khoảng cách là 0,45 tỷ. Nếu theo cách tính thuế mới từ 1/7, bản 3.0 sẽ tăng giá còn 2.0 thì tăng nhẹ, như vậy biên độ khoảng cách sẽ nới rộng ra so với con số 0,45 tỷ ban đầu. Nhiều khách hàng có thể sẽ đắn đo cân nhắc giữa bản 2.0 và 3.0.
Với xe sang cỡ lớn, động cơ nhỏ lại không phải là kiểu yêu thích của khách hàng truyền thống ở Việt Nam, vì tâm lý động cơ nhỏ không "gánh" được xác xe to. Do đó, thực tế các hãng không thể bỏ lơ xe lắp động cơ có dung tích lớn. Việc còn lại, là cân bằng giữa giá bán của các phiên bản, các mẫu xe làm sao để đảm bảo doanh số bù lại lợi nhuận.
"Chưa bao giờ mà đến hết quý 1, chúng tôi vẫn chưa xây dựng xong kế hoạch cho cả năm. Mọi thứ lơ lửng và rất khó đoán vì phụ thuộc quá nhiều vào chính sách", Tổng giám đốc một nhà phân phối xe sang cho biết.
Đức Huy
