Thạch Động còn có tên gọi khác là "Thạch Động thôn vân" đứng như một ngọn tháp, cao gần 100m so với mặt nước biển.
Trong lòng Thạch Động là một hệ thống hang động kỳ ảo, nơi tọa lạc chùa Tiên Sơn do dòng Thiền Lâm Tế đời thứ 41 xây dựng năm 1790, thời kỳ Mạc Thiên Tích làm Tổng trấn xứ Hà Tiên.
Đứng ở lưng chừng núi, đến tận vòm hang, phóng tầm mắt nhìn sang đất Campuchia với các phum sóc (xóm làng của vùng đồng bào dân tộc Khmer) ẩn hiện dưới chân đồi. Khách tham quan có thể nhìn toàn cảnh thị xã Hà Tiên thơ mộng thu nhỏ trong tầm mắt và xa xa là vịnh Thái Lan nhấp nhô những hòn đảo, cùng các ghe thuyền chấm phá trên màu xanh của biển nước.
"Thạch Động thôn vân" thật xứng đáng là một cảnh đẹp của "Hà Tiên thập cảnh".
Lối dẫn lên Thạch Động đã được xây bậc tam cấp rất dễ đi Thạch Động cũng chính là nơi phát tích truyện cổ tích Thạch Sanh nổi tiếng của người Việt. Trong truyện, Thạch Động là hang đại bàng tinh, nơi chàng Thạch Sanh thâm nhập để giết đại bàng giải cứu công chúa và con vua Thủy Tề.
Bức tường dài và kiên cố bên ngoài lối vào 
Bên ngoài động thờ Quan Âm 
Cổng động, hay còn gọi là Tiên Sơn Tự với hai câu đối bằng chữ Hán bên ngoài, có tài liệu dịch rằng “Thạch thượng linh lung lưu ngọc dịch / Đặng trung tĩnh địa ẩn Kim tiên” Nhiều hôm ở đây, may mắn du khách sẽ bắt gặp từng đám mây trắng bay chầm chậm đi qua đỉnh động, có đám thì sà xuống thấp len lỏi qua các ngóc ngách của cửa hang tạo ấn tượng như động đá đang nuốt chửng những đám mây. Có lẽ chính vì vậy mà nó còn có tên gọi là "Thạch Động thôn vân" – có nghĩa là động đá nuốt mây.
Bước vào bên trong động, một bầu không khí mát lạnh lan tỏa khắp nơi. Cũng giống như các hang động đá vôi khác, ánh sáng bên trong Thạch Động mờ ảo lung linh.
Những ngõ ngách, lối đi quanh co bên trong hang Hang khá rộng và sâu, những khối thạch nhũ mang đủ hình thù kỳ dị, có người tưởng tượng là con chằn tinh trong chuyện cổ tích thần thoại, có hình thù giống các muông thú; Có hình lại giống một người đàn bà mà theo dân gian truyền tụng, thì đó là Phật bà Quan Âm; Có tượng thì cho đó là Thạch Sanh.
Hang động còn có một nhánh ăn sâu xuống lòng đất và thông ra biển, tương truyền là nơi Thạch Sanh đi gặp vua Thủy Tề. 
Động còn có lối dẫn lên một khuôn viên như ban công 
Cây cổ thụ bên cạnh đồng hành cùng Thạch Động theo năm tháng 
Từ ban công của Thạch Động có thể ngắm quang cảnh bên dưới và xung quanh Đá vôi trong Thạch Động được các nhà địa chất xác định hình thành vào kỷ Permi, khoảng 250 triệu năm trước. Loại đá vôi này chủ yếu có nguồn gốc trầm tích hóa học, không phải là loại đá trầm tích sinh học như đá vôi cùng tuổi ở miền Bắc.
Các nhà khoa học cho biết đá vôi trong động có từ 250 triệu năm trước. Loại đá vôi kiểu Thạch Động còn phổ biến ở vùng ven biển huyện Kiên Lương, và lan sang cả phía tây nam Campuchia và nam Thái Lan, nghĩa là nằm hoàn toàn về phía tây-nam đứt gãy Sông Hậu.
Một trong những chi tiết đẹp nhất bên trong động Đây là một trong 10 cảnh đẹp nổi tiếng của Hà Tiên, được biết đến trong tập thơ Hà Tiên thập vịnh của Mạc Thiên Tứ.
Bức tranh thư pháp được viết và treo trong động 
Trong động còn thờ Phật Tổ và Quan Công Cũng theo truyền thuyết dân gian, câu chuyện Thạch Sanh chém chằn tinh ở hang sâu lại gắn liền với Thạch Động này. Có lẽ vì thế mà phần lớn người Khơ-me sống quanh vùng đều mang tên họ Thạch chăng?
Ở đây, trước kia có một cái hang sâu thăm thẳm và khá nguy hiểm cho những khách tham quan có óc tò mò, khám phá khi vào hang động nên người địa phương đã lấp miệng hang từ lâu.
Tương truyền, hang động này ăn thông ra vịnh Thái Lan nên một khi thả những trái dừa xuống hang sẽ có thể tìm thấy nó ở bãi biển Mũi Nai sau đó.
Từ lưng chừng động nhìn ra, quang cảnh làng quê thanh bình êm ả. 
Không gian mát mẻ bên ngoài động 
Thạch Động ngày nay đã được khá nhiều người biết đến và đến tham quan, tìm hiểu 
Ít ai biết, nơi đây còn là nơi được chọn là bối cảnh cho các bộ phim như Cuộc chiến với chằn tinh ( hay còn có tên là Thạch Sanh của cố đạo diễn Đỗ Quang Hải Âu), Đất Phương Nam (Đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn).
Những 8x, 9x đời đầu hẳn không ai là không biết thằng An, thằng Cò của Đất Phương Nam... Bộ phim có những hình ảnh quay tại Thạch Động năm 1997 