Phân khúc xe đa dụng MPV (Multipurpose Vehicle) đang được người tiêu dùng Việt Nam ưa chuộng trong 2 năm gần đây. Dù số mẫu chỉ kiếm tốn ở con số 8 nhưng doanh số của dòng xe này gấp đôi so với xe 5 chỗ, kiểu xe phổ biến nhất với sự góp mặt của khoảng 25 sản phẩm. Hiện tại, xe MPV ở Việt Nam gồm có Toyota Innova, Ford Everest, Mitsubishi Jolie (đã ngừng sản xuất), Mitsubishi Grandis, Kia Carnival, Fiat Doblo, Mazda Premacy, Isuzu Hi-Lander.
 |
| Xe Mitsubishi Grandis tại triển lãm ôtô Việt Nam. Ảnh: T.N. |
Lợi thế lớn nhất của xe đa dụng là nội thất rộng rãi, khả năng vận chuyển lớn. Các hàng ghế linh hoạt giúp cơ động giữa việc chở người và chở hàng. Hầu hết các xe đa dụng đều có chung thiết kế, phân loại thành những kiểu như 5 cửa, cửa trượt. Đa số có 3 hàng ghế và hàng thứ ba có thể gập gọn.
Ngoài ra, nhờ không gian lớn nên xe đa dụng tạo cảm giác thoải mái, thoáng đãng cho hành khách. Cả gia đình có thể nghe nhạc, xem phim nhưng nếu muốn chủ nhân của nó có thể thư giãn một mình. Chính vì những thuận lợi đó mà khách hàng của dòng xe này rất đa dạng, từ gia đình, công ty tới cá nhân.
Không gian nội thất
Nếu ở xe sedan, khách hàng quan tâm đầu tiên đến động cơ thì ở xe đa dụng, yếu tố quan trọng nhất là thiết kế nội thất. Những chiếc đa dụng đúng nghĩa phải có không gian thoáng ở cả phía trên đầu và dưới chân. Khi ngồi, chúng không tạo cảm giác chật chội hay vướng víu (đối với người có tầm vóc trung bình). Các cánh cửa có khoảng mở rộng, dễ vào ra. Theo đánh giá, ở khía cạnh này, các mẫu xe tại Việt Nam không mấy tiện dụng.
Ghế
Tất cả các xe đa dụng có thể chở tối đa 7 hoặc 8 người tùy theo cấu trúc ghế. Thậm chí trên chiếc Odyssey nhập khẩu, xe đa dụng mẫu mực nhất, Honda trang bị một ghế di động, tức khi chở 7 khách, người ta có thể tháo nó ra, còn nếu thêm một hành khách nữa, chỉ cần lắp ghế phụ đó vào. Các hàng ghế phải tạo cho hành khách cảm giác thoải mái, ôm lấy thân, khoảng để chân đủ rộng và không bị bó gối. Trong các sản phẩm tại Việt Nam, Grandis và Carnival là có thể đáp ứng tiêu chuẩn này cho nhiều hành khách có kích cỡ khác nhau. Zace, Jolie và nhiều mẫu nữa khá chật với những ai to cao.
Động cơ và hộp số
Hầu hết các xe lắp ráp tại Việt Nam lắp động cơ I4 (4 xi-lanh thẳng hàng) với các mức dung tích từ 1.8 đến 2.5, ngoại trừ Kia Carnival sử dụng V6. Điều này khá ngược với các thị trường khác khi mà động cơ thường thấy trên xe đa dụng là 6 xi-lanh (V6 hoặc I6). Tiêu chí quan trọng nhất của xe MPV là cân bằng giữa kinh tế và khả năng vận hành. Vì vậy, bạn nên lựa chọn chiếc xe có tính năng lái tốt nhưng vẫn tiết kiệm nhiên liệu. Nếu thích loại động cơ diesel, Ford Everest và Isuzu Hi-Lander V-spec là lựa chọn ưng ý.
Động cơ tốt phải nổ êm, nhẹ nhàng. Khi để ở chế độ không tải, độ rung và tiếng ồn ở mức chấp nhận được. Kể cả trong trường hợp "thốc ga", tiếng máy không bao giờ bị gằn.
Hầu hết xe đa dụng tại Mỹ sử dụng hộp số tự động, nhằm giúp lái xe (đặc biệt là các bà mẹ) nhàn hơn khi điều khiển. Trong khi đó tại Việt Nam, chỉ Mitsubishi Grandis, Isuzu Hi-Lander (bản V-Spec và X-Treme), Mazda Premacy trang bị hộp số tự động 4 cấp tiêu chuẩn. Còn lại Innova, Everest, Jolie hay Carnival dừng ở hộp số sàn 5 cấp.
Mức tiêu hao nhiên liệu
Đây là một trong những tiêu chí quan trọng nhất, ảnh hưởng lớn tới quyết định mua xe nào của người tiêu dùng. Tại các nước phát triển, các hãng bắt buộc phải ghi mức tiêu hao nhiên liệu (do một tổ chức độc lập đánh giá) lên từng chiếc khi bán thì ở Việt Nam, chỉ tiêu này hoàn toàn do nhà sản xuất công bố, còn chủ nhân thì tự thẩm định riêng cho mình.
Sự thành công của Innova với gần 10.000 xe bán ra chỉ trong 2006 có sự đóng góp không nhỏ từ khả năng tiêu hao nhiên liệu thấp nhất trong các xe cùng phân hạng, khoảng 8 lít/100 km đường trường và 10 lít trong thành phố. Khi mua xe sử dụng cho cả gia đình, phần lớn khách hàng đã có sẵn tâm lý chọn xe tiết kiệm nhiên liệu. Bởi giá xăng dầu ngày càng tăng thì đó là chi phí phụ cao nhất. Có lẽ vì nguyên nhân này mà các nhà sản xuất trong nước chỉ lắp động cơ I4 thay vì V6 như các thị trường phát triển khác.
Khoang chở đồ
Hàng ghế thứ ba trên tất cả xe đa dụng có thể gập xuống hoặc nâng lên để tăng diện tích chở hàng. Tuy nhiên, chức năng của xe lắp ráp trong nước đã khá "lạc hậu" khi mà những mẫu nổi tiếng như Honda Odyssey hay Nissan Quest còn cho phép gập phẳng ghế xuống sàn, tăng diện tích hữu ích và an toàn khi chở đồ dễ vỡ như tủ kính, tủ lạnh...Trong các mẫu xe tại Việt Nam, chỉ Carnival có chức năng giống như Odyssey. Đồng thời, hàng ghế thứ ba trên Carnival khá năng động, cho phép tạo nhiều trạng thái như xoay ngược lại phía sau.
Trang thiết bị an toàn
Do tính chất thường xuyên sử dụng cho cả gia đình nên độ an toàn xe đa dụng có ý nghĩa đặc biệt. Những trang thiết bị tiêu chuẩn cần có là túi khí trước, dây đai an toàn 3 điểm. Ngoài ra, trên thị trường còn có loại ghế đặc biệt dành cho trẻ em, đóng vai trò chống rung khi xe di chuyển và đảm bảo an toàn nếu xảy ra va chạm.
Không nên vì giá thành mà khách hàng bỏ qua những công nghệ rất hữu ích, bảo vệ gia đình bạn như chống bó cứng phanh ABS, cân bằng điện tử ESC, kiểm soát độ bám đường... Xe sẽ an toàn hơn nếu tích hợp thêm những thiết bị tiên tiến như hiển thị áp suất lốp, tự động thắt chặt dây an toàn, cảm biến túi khí phát hiện trẻ em.
Nguyễn Nghĩa
