Chúng ta hãy cùng tìm hiểu lịch sử ngành ô tô thông qua những chiếc xe tệ nhất mọi thời đại theo bình chọn của tạp chí Time, Mỹ.
1899 – Horsey Horseless
 |
Có hình dáng giống xe hơi cổ, Horsey Horseless là phát minh của Uriah Smith ở thành phố Battle Creek, bang Michigan. Chiếc xe được chế ra nhằm trấn an những con ngựa nhút nhát. Một đầu ngựa bằng gỗ được gắn vào phần phía trước(Smith còn có một ý tưởng thú vị khác là khoét rỗng đầu ngựa để chứa nhiên liệu). Ông lý giải: “Chú ngựa của chúng ta sẽ cho rằng đây là một con ngựa thật. Trước khi phát hiện mình bị lừa, xe đã được tròng vào người nó!”. Chưa thể khẳng định Horsey Horseless có thực sự được chế tạo hay chỉ là một câu chuyện hư cấu của lịch sử ôtô. Dù sao đi nữa, nó cũng là một gợi ý cho việc làm ra những xe không ngựa kéo sau này.
1909 – Ford Model T
 |
Còn biết đến với cái tên Tin Lizzy, Model T là một trong những mẫu đầu tiên được đưa vào sản xuất đại trà. Ford luôn tự hào về mẫu xe giá rẻ của mình, từng chiếm tới trên 50% lượng ôtô sản xuất trên toàn cầu.
Tác giả, kỹ sư William C. Klann, đã nảy ra ý tưởng hạ giá bằng dây chuyền sản xuất hàng loạt và chuyên môn hóa cao sau khi đi thăm một mô hình tương tự tại lò sát sinh. Model T là sự mở đầu cho một kỷ nguyên của tốc độ. Được mô tả là “đặt cả nước Mỹ lên bốn bánh xe, tăng tốc nền kinh tế”…Tuy nhiên, nó vẫn bị coi là một đống phế thải vì cấu trúc thô thiển và rẻ tiền. Model T chiếm một nửa tống số ôtô tại Mỹ vào năm 1918 và tồn tại đến tận năm 1927.
1911 – Overland OctoAuto
 |
Tác giả Milton Reeves của OctoAuto sở hữu bộ óc hết sức sáng tạo nhưng lại có tầm nhìn hơi ngắn. Trong khi cấu trúc ôtô đã được định hình từ đầu thế kỷ 20 với bốn bánh, thì Reeves lại cho rằng 8 hoặc ít nhất 6 bánh sẽ làm cho chiếc xe chạy êm hơn.
Lấy mẫu từ chiếc Overland 1910, thêm vào 2 trục trước và sau, ông đã tạo ra OctoAuto dài 6 mét và tự hào giới thiệu lần đầu trong cuộc đua Indianapolis 500. Việc không có một đơn đặt hàng nào cho chiếc xe xấu xí và vô cùng bất tiện này không làm Reeves nhụt chí. Trong năm sau đó, ông đã cho ra chiếc Sextauto (6 bánh, một trục đơn phía trước). Ngày nay, thay vì bị khinh thường, Reeves được nhắc đến với tư cách người phát minh ra hệ thống cách âm cho ôtô.
1913 – Scripps-Booth Bi-Autogo
 |
Chiếc xe cổ quái này nặng gần 1,5 tấn, 2 bánh nhỏ phía sau, động cơ V8, hệ thống ống dẫn bằng đồng giảm tối đa tiếng ồn. Đây là thí nghiệm của James Scripps-Booth, người thừa kế dòng họ Scripps – nơi sản sinh ta những kỹ sư ôtô tự học và hay gặp may.
Bi-Autogo về cơ bản có 2 bánh, trọng lượng khổng lồ của nó được dồn lên bánh trước bằng gỗ cao 0,9 m. Khi chạy vận tốc nhỏ, người lái có thể hạ độ cao của bánh nhỏ phía sau giúp xe giữ thằng bằng tốt hơn. Sản phẩm kỳ quặc này được coi là chiếc xe động cơ V8 đầu tiên sản xuất tại Detroit.
1920 – Briggs and Stratton Flyer
 |
Cho đến 1920, các nhà sản xuất nổi tiếng như Rolls-Royce, Cadillac, Hispano-Suiza và Voisin đã cho ra những mẫu xe có tính chuẩn mực cao, sang trọng, ứng dụng những công nghệ mới nhất thời đó. So sánh với Rolls-Royce Silver Ghost hay limousine thì chiếc Flyer xinh xắn này thật hết sức khiêm tốn. Được thiết kế như một chiếc ghế công viên đặt trên bánh xe đạp, xe có động cơ Briggs & Stratton 2 mã lực gắn vào bánh đẩy phía sau cùng tựa như động cơ của một chiếc ca-nô. Chiếc Flyer đã đặt nền móng cho ôtô giá rẻ và ôtô siêu nhỏ sau này.
1933 – Fuller Dymaxion
 |
Kĩ sư R. Buckminster Fuller đã có một thiết kế đột phá và hài hước khi tạo ra Dymaxion, một chiếc ôtô bay, hay một chiếc máy bay chạy bộ với động cơ phản lực và cánh bơm hơi. Chiếc xe có 3 bánh, một khí cầu tròn, tay điều khiển đòn bẩy nối với bánh lái sau có khả năng xoay như đuôi máy bay. Bánh lái của mẫu Dymaxion đầu tiên lắc lư một cách thảm hại khi chạy thử. Hai mẫu sau được cải tiến, to và nặng hơn. Mẫu thứ ba có thêm cánh thăng bằng trên đầu nhưng không cứu vãn nổi tính bất ổn của chiếc xe khi chạy ngang gió.
Và tất nhiên, không ai muốn nhắc đến khả năng bay lượn của chiếc ôtô vô dụng này. Dymaxion là mốc đánh dấu sự phát triển của dòng ôtô có động cơ đặt phía sau, bao gồm Tatra, chiếc xe nổi tiếng của tập đoàn máy bay Highway và những chiếc Volkswagen Beetle.
1934 – Chrysler/Desoto Airflow
 |
Vào năm mà nó ra đời, đây thực sự là chiếc xe của tương lai với những thiết kế đột phá mà 20 năm sau người ta mới nhận thức được đầy đủ: thân đơn kiểu dáng khí động học, khung thép rỗng, phân bố đều trọng lượng động cơ phía trước, tổng trọng lượng nhỏ. Nhưng những đột phá đó đã gây phản tác dụng, người Mỹ thờ ơ với chiếc xe như thể nó do những người Bolshevik sản xuất! Gần như không có chiếc Airflow nào được mua. Đây thực sự không phải là thiết kế hợp thời, nó chỉ nên xuất hiện ở tương lai.
Quang Cường
