Vào mỗi buổi sáng mùa đông, câu hỏi mà các tài xế thường đặt ra là phải chạy máy ở chế độ cầm chừng trong thời gian lâu để máy đủ nóng? Chạy cầm chừng có làm tăng tuổi thọ động cơ hay không? Câu trả lời sẽ làm nhiều người ngạc nhiên.
Dẫn chứng đầu tiên mà người sử dụng dễ dàng nhận ra là khả năng tiết kiệm nhiên liệu là bằng 0 khi chạy cầm chừng. Bởi lúc đó xe không di chuyển. Điều này chứng tỏ bạn càng chạy cầm chừng ngắn, nhiên liệu tốn càng ít.
 |
| Động cơ trên chiếc LS460L của Lexus. Ảnh: T.N. |
Theo nghiên cứu của Natural Resources trụ sở Canada, các lái xe thường chạy cầm chừng 10 phút vào buổi sáng, thời gian làm nóng máy vào mùa đông dài hơn mùa hè. Tổng thời gian các lái xe Canada sử dụng để chạy cầm chừng là 75 triệu phút mỗi ngày.
Như vậy nếu giảm thời gian xuống còn 5 phút, Canada tiết kiệm được khoảng 680 triệu lít nhiên liệu một năm. Giả sử mỗi lít xăng có giá 1 USD thì một năm, các tài xế tránh phải rút 680 triệu USD chỉ để làm một việc không thực sự cần thiết.
Ngoài ra, chạy cầm chừng (hay không tải) còn làm tiêu hao nhiên liệu theo cách khác. Khi động cơ ở chế độ không tải, nó không bao giờ làm nóng tới nhiệt độ vận hành giống như khi chúng ta cho xe chạy. Ở nhiệt độ chưa đủ cao, nhiên liệu không cháy hết có thể hình thành axít hữu cơ và độ ẩm. Các chất này không bay hơi hết và bị giữ lại ở xi-lanh cho đến trước khi dầu được làm nóng hoàn toàn.
Ở đây, axít và hơi ẩm là tác nhân gây nên hiện tượng ăn mòn, hình thành cặn trong dầu và gây cặn than trên van. Các cặn trên van làm ảnh hưởng tới dòng khí nạp, dẫn tới tiêu hao nhiên liệu tăng do van không đóng khít.
Ma sát bên trong động cơ cũng là nguyên nhân khiến xe ăn nhiều xăng. Giữ các thiết bị được bôi trơn đầy đủ là cách giảm thiểu độ ma sát. Thế nhưng bạn nên nhớ một vài thiết bị được bôi trơn bằng cách phun hoặc văng dầu lên. Hầu hết thành xi-lanh được bôi trơn bằng cách này. Vì vậy, khi động cơ chạy cầm chừng, thành xi-lanh không được bôi trơn đủ do tốc độ của trục khuỷu không đủ nhanh để văng dầu lên đó. Như vậy, ở chế độ không tải, động cơ mòn nhanh hơn khi lái.
Ngoài ra, khi động cơ chịu tải, nhiệt độ trong ống xả đủ cao nên nước bốc hơi và thoát ra ngoài, không gây ăn mòn hệ thống xả. Trong khi đó, khi xe chạy cầm chừng nhiệt độ ống xả không đủ cao khiến nước ngưng tụ, hòa tan carbonic và gây ăn mòn hóa học. Đây là lưu ý quan trọng bởi hệ thống xả thường rất đắt tiền.
Dẫu vậy, đôi khi bạn vẫn phải chạy cầm chừng. Nếu buổi sáng trên cửa xe có sương đọng, bạn nên làm nóng máy một thời gian để dầu bôi trơn trở nên linh động và đủ thời gian tới các thiết bị. Ngoài ra, nếu nhiệt độ xuống quá thấp, có thể sử dụng bộ hỗ trợ gia nhiệt.
Còn với những ngày nhiệt độ bình thường, chỉ cần chạy cầm chừng khoảng 30 giây là đủ. Sau đó, lái xe từ từ và nhiệt độ máy sẽ tăng đều lên mức cần thiết. Cần tránh tăng tốc đột ngột bởi điều này làm tổn hại nghiêm trọng tới động cơ do dầu chưa bôi trơn toàn bộ các thiết bị.
Chạy cầm chừng ít và cho xe chạy ngay còn giúp hâm nóng cả hệ truyền động, hệ thống lái, hệ thống treo và đưa chúng vào trạng thái ổn định nhất.
Nguyễn Nghĩa (theo Canadiadriver)
