Má phanh hiện nay chứa khoảng 15% đồng. Mỗi lần đạp phanh, một lượng nhỏ đồng thoát ra ngoài, bám vào vỉa hè, bị cuốn vào sông, suối và nước biển theo mưa.
Các loài thực vật nổi hấp thu bụi đồng, thật không may những sinh vật này lại là món ăn thường xuyên của cá hồi. Theo một số nghiên cứu, đồng làm rối loại khứu giác của loài cá này, khiến chúng dễ bị động vật ăn thịt tấn công và không thể tìm đường đẻ trứng.
 |
| Đồng thải ra từ má phanh ôtô gây rối loạn khứu giác của các hồi. |
Dù đồng được sử dụng ở nhiều lĩnh vực khác nhau nhưng đạo luật này sẽ chỉ ảnh hưởng tới ngành công nghiệp ôtô. Với hàng triệu phương tiện giao thông lưu hành tại California và Washington và tầm quan trọng của cá hồi đối với nền kinh tế và sinh thái khu vực, hai bang gần biển cho rằng vấn đề bụi đồng từ phanh ôtô đủ nghiêm trọng để ban hành luật vào đầu năm 2021.
Quy định chỉ hạn chế ở 2 bang, nhưng các nhà sản xuất xe hơi và linh kiện không chỉ bán tại California và Washington, vì thế quy định này cũng có nghĩa rằng toàn bộ thị thường Mỹ sẽ không sử dụng má phanh chứa đồng, Giám đốc ứng dụng công nghệ ma sát Stefan Anger của Federal-Mogul, hãng sản xuất má phanh, cho biết.
Anger nói thêm đạo luật trên tác động lên cấu trúc hệ thống cung ứng toàn cầu. Kết quả là phạm vi ảnh hưởng của quy định này sẽ ngày càng lớn, ban đầu là Mỹ, rồi đến Tây Âu, Nhật và Trung Quốc.
Ford, GM và Chrysler khẳng định rõ họ muốn giảm lượng đồng trong má phanh ngay bây giờ. Các hãng xe châu Âu muốn bán chạy cũng phải thích nghi. Đương nhiên họ cũng đi theo hướng tương tự.
Federal-Mogul đã ký hợp đồng bán má phanh ít đồng cho một lượng lớn xe du lịch vào năm 2014. Họ cũng có một vài chương trình phát triển cùng với các hãng xe khác.
Năm 2011, có 78,4 triệu ôtô xuất xưởng trên toàn cầu. Mỗi bánh xe sử dụng 2 má phanh thì toàn ngành cần 627 triệu má phanh. Đó là chưa kể đến hàng trăm triệu chiếc cung cấp ra thị trường.
Đồng không phải là vật liệu duy nhất bị loại khỏi má phanh, cách đây hơn một thập kỷ, Mỹ cũng từng có quy định hạn chế a-mi-ăng trong chi tiết này.
Anger cho biết, các loại xe bán tải sử dụng má phanh có tỷ lệ sắt cao, không chứa đồng như thường tạo ra nhiều tiếng ồn và rung. Các nhà sản xuất đang tiến hành thiết kế lại má phanh nhằm đáp ứng quy định mới giảm tỷ lệ đồng xuống 5% vào năm 2021 và 0,5% vào năm 2025. Luật này áp dụng với cả phanh đĩa và phanh tang trống.
“Mục tiêu của Federal Mogul sẽ là sản xuất má phanh có hàm lượng đồng bằng không”, giám đốc Anger nói.
Đồng đóng một vai trò quan trọng đối với vật liệu ma sát, do nó có độ bền cao. Nếu loại bỏ đồng, má phanh sẽ không thực hiện được đúng chức năng của nó. Vì thế cần thay đồng bằng những vật liệu có đặc tính tương tự.
Thế Hoàng (Wardsauto)
