Ngừng sản xuất tại Việt Nam, Toyota “dọa” hay sẽ làm thật?

Ảnh minh họa

Ông nghĩ sao về thông tin Toyota Việt Nam cho biết, năm 2015 là thời điểm Toyota sẽ phải quyết định tiếp tục sản xuất hay chuyển sang nhập khẩu xe nguyên chiếc tại Việt Nam?

Mặc dù có năng lực sản xuất tương đối cao nhưng mỗi năm Việt Nam chỉ sản xuất khoảng 100.000-120.000 ô tô và phần nhiều được nhập khẩu nguyên chiếc.

Thậm chí, việc sản xuất ở Việt Nam cũng phải nhập khẩu linh kiện là chủ yếu mặc dù Việt Nam đã có Chiến lược ô tô từ năm 1991 và được điều chỉnh nhiều lần, mỗi lần điều chỉnh đưa ra nhiều chính sách mới.

Năm 2015, mức thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc giữa các nước ASEAN bằng 0% do đó các doanh nghiệp đang tính nếu thuế linh kiện vẫn giữ trong khi thuế nhập nguyên chiếc bằng 0% thì không dại gì nhập khẩu linh kiện về lắp ráp mà sẽ nhập nguyên chiếc.

Điều này đặt ra vấn đề cho chính sách của nhà nước về ô tô cần lựa trên những diễn biến mới của Việt Nam khi gia nhập các FTA nhưng đồng thời cũng phải nói thời gian vừa qua Chính phủ đã quá dung dưỡng cho các nhà sản xuất ô tô, kể cả Honda, Toyota về bảo hộ sản xuất.

Không những thuế nhập khẩu mà cả thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng làm người tiêu dùng Việt Nam chịu thiệt nhiều nhất, mua ô tô với giá đắt nhất trong khu vực, xếp sau Singapore do Singapore có chính sách hạn chế ô tô nên đánh thuế cao. Mặc dù có thu nhập trung bình thấp, GDP đứng thứ 7 nhưng giá ô tô cao nên Chính phủ cần xem lại “chủ nghĩa bảo thủ mậu dịch”.

Ngừng sản xuất tại việt nam toyota dọa hay sẽ làm thật - 2

GS.TSKH Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội các Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE)

Tôi không tán thành một thứ hàng đã áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt lại đánh thuế giá trị gia tăng vì 2 loại thuế này là thuế gián tiếp đánh vào người tiêu dùng và thực chất là một loại thuế.

Tất nhiên, không thể không bảo hộ nhưng kéo dài bảo hộ là thất bại lớn về mặt chính sách ô tô.

Theo ông, Việt Nam có những lợi thế gì chưa được khai thác đúng mức để phát triển ngành công nghiệp ô tô?

Việt Nam có 2 điều kiện để phát triển ngành công nghiệp ô tô là dân số và thu nhập đầu người trong tương lai. Dự kiến năm 2010, Việt Nam sẽ có 100 triệu người và có thu nhập bình quân khoảng 2,5-4 nghìn USD/người. Như vậy, sẽ có khoảng 15% những người thu nhập trung lưu có mức gấp 2,5 thu nhập bình quân tức là 15 triệu người có thể mua ô tô.

Lợi thế thứ 2, khu vực ASEAN là cộng đồng đông dân số, GDP xấp xỉ của Đức (khoảng 2.500 tỷ USD), ô tô có thể luân chuyển thoải mái nên nếu có chính sách tốt, làm được ít nhất bằng một phần như Thái Lan thì đây hoàn toàn là cơ hội của ngành công nghiệp Việt Nam.

Có ý kiến cho rằng, tương lai gần, không chỉ Toyota cân nhắc việc dừng sản xuất chuyển sang nhập nguyên chiếc, tới đây sẽ có nhiều hãng sản xuất khác tính đến việc này, quan điểm của ông như thế nào?

Tôi không tin họ ra khỏi Việt Nam. Họ đã nhiều lần “dọa” nhưng để dời một nhà máy sang nước khác không hề dễ. Tuy nhiên Chính phủ cũng cần xem xét nếu họ “dọa” có lý thì mình phải sửa.

Ông đánh giá tác động từ các FTA đã ký kết đối với ngành sản xuất công nghiệp của Việt Nam và đầu tư nước ngoài thời gian tới đây?

Việc ký kết các FTA đưa quan hệ giữa Việt Nam với các nước thuận tiện hơn. Đầu tư Nhật Bản trong vài năm gần đây theo tôi nhận xét có chững lại, không tương xứng với hoài vọng trong khi đầu tư từ Hàn Quốc vào Việt Nam, Samsung, LG nổi lên như những gã“khổng lồ”. Vì vậy các ký kết mới này chắc chắn là động lực để các doanh nghiệp Nhật Bản, Úc đầu tư vào Việt Nam.

Ngoài ra, phía Việt Nam cũng hoàn toàn tin tưởng rằng chúng ta có thể đầu tư ra những nước đặc biệt những dn lớn đã có kinh nghiệm có thể tìm đến những thị trường đó vì có điều kiện tốt hơn nhiều.

Thứ 3, tôi tin những điều này tác động lớn đến thể chế, từ tháng 7/2014 CP đã tiếp cận thay đổi thuế theo thông lệ quốc tế, và trách nhiệm cá nhân, người đứng đầu.

Xin trân trọng cảm ơn ông!

Theo Nguyễn Thảo/ BizLive

Quảng cáo