Dầu cho động cơ xe hơi có tác dụng làm giảm ma sát, bảo vệ động cơ khỏi mài mòn, giảm tình trạng nóng máy, đảm bảo tỷ số nén xi-lanh và hiệu suất động cơ ở mức cao nhất, ngoài ra giữ cho động cơ sạch sẽ và chống đóng cặn. Vì trong dầu có nhiều phụ gia để đảm bảo các chức năng trên, nên sau một thời gian sử dụng, phụ gia này tiêu hao đi làm cho dầu xuống cấp. Do đó, dầu cần phải thay đúng lúc.
Trong quá trình đốt cháy nhiên liệu phát sinh nhiều muội và cặn bẩn nên việc giữ cho các bộ phận bên trong động cơ không bị bám cặn là vô cùng quan trọng. Chính vì vậy, dầu động cơ khác với phần lớn các loại dầu nhớt khác vì có thêm các phụ gia tẩy rửa để làm sạch bề mặt các bộ phận động cơ và phụ phân tán để phân tán cặn thành những phần tử nhỏ và lưu trữ chúng trong dầu. Đó là nguyên nhân vì sao dầu động cơ nhanh chóng có màu đen khi sử dụng. Như vậy chứng tỏ dầu đã làm việc tốt.
 |
| thay dầu theo đúng chỉ định của nhà sản xuất. Ảnh: Lương Dũng. |
Tuy nhiên, mỗi loại dầu chỉ có thể lưu trữ lượng cặn bẩn nhất định, nếu quá mức thì cặn sẽ lắng đọng và bám vào bề mặt động cơ. Giống như dầu động cơ xe máy, dầu cho xe hơi cũng phân loại theo các thông số như 0W40, 5W30, 10W30, 15W40, 5W40...số càng lớn độ nhớt càng đặc.
Theo anh Hùng, kỹ thuật viên của Kia Giải Phóng, với những dòng xe của Kia, thời gian thay dầu máy căn cứ theo số km hoặc thời gian sử dụng, tương ứng là 5.000km hoặc 4 tháng. Với động cơ xăng, Kia sử dụng dầu thông số 5W40, còn động cơ diesel là 10W30.
Mỗi hãng xe đều có tiêu chuẩn riêng, như Ford, thời gian thay dầu căn cứ theo số km sử dụng. Hãng này cũng quy định thay dầu sau mỗi 5.000 km, với máy xăng Ford sử dụng dầu có thông số 5W30 và 15W40 loại ưu tiên cho động cơ dầu.
Toyota cũng áp dụng chu kỳ thay dầu động cơ tính theo số km tương ứng 5.000 km hoặc tương đương 3 tháng sử dụng. Hãng này cũng khuyến cáo khách hàng nên thay dầu chính hãng chỉ định để có chế độ bảo hành tốt nhất.
Với thương hiệu xe sang và siêu xe như Bentley và Lamborghini, đại diện hai hãng xe này cho biết, tiêu chuẩn thay dầu máy của hãng là sau mỗi 10.000 km, khi thay dầu là thay luôn cả lọc dầu. Cả hai đều sử dụng loại dầu có thông số 0W40.
Ngoài thay dầu động cơ, các hãng xe cũng khuyến cáo khách hàng thay cả lọc dầu sau mỗi 10.000 km hay hai lần thay dầu thì một lần thay lọc.
Dầu máy cần thay sớm hơn mà không đợi đến khi đủ số km quy định vì mặc dù xe chạy ít, dầu lưu trữ trong động cơ lâu ngày cũng bị xuống cấp theo thời gian. Do đó, bên cạnh số km, nhà chế tạo cũng quy định cả thời gian sử dụng dầu thường là một năm. Nếu sau một năm mà xe chưa đi được số km quy định thì vẫn cần thay dầu động cơ.
 |
| Quên thay dầu, dầu đóng cặn bám vào chi tiết động cơ. Ảnh: Lương Dũng. |
Người sử dụng xe cũng cần quan tâm và chú ý đến sách Hướng dẫn sử dụng theo xe. Trong sách cũng chỉ định loại dầu nhớt phù hợp với xe, dựa theo 2 thông số là cấp chất lượng API và cấp độ nhớt SAE của dầu.
Cấp chất lượng hay được khuyến nghị là API SG; SJ ; SL và SM. Trong đó chữ S là ký hiệu loại dầu dành cho động cơ xăng. Với động cơ diesel thì các cấp hiệu năng cao thường được khuyến nghị là API CG-4 ; CH-4 và CI-4. Chữ cái C là ký hiệu loại dầu phù hợp cho động cơ diesel, số 4 có nghĩa là đầu cho động cơ 4 thì.
Thông số thứ hai cần quan tâm là cấp độ nhớt SAE. Các cấp hay được khuyến nghị nhất là SAE 40 ; 50 đối với dầu đơn cấp và SAE 15W-40 và 20W-50 đối với dầu đa cấp. Dầu có cấp độ nhớt thấp không những chỉ bảo vệ tốt động cơ mà còn có nhiều ưu điểm khác như giúp tiết kiệm nhiên liệu, giúp xe khởi động và vận hành nhẹ nhàng.
Lương Dũng
