Vào những chiều mát trời, còn gì thú vị bằng một nồi ốc luộc nghi ngút khói, thơm lừng hương sả chanh, bên cạnh chén nước chấm chua cay đậm đà. Ốc luộc từ lâu đã trở thành món ăn dân dã được yêu thích khắp ba miền. Ngỡ đơn giản, nhưng để có đĩa ốc vừa sạch, vừa giòn, không bị tanh và đậm vị thì cần cả sự tinh tế trong từng khâu chọn ốc, làm sạch, luộc và pha nước chấm. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết giúp bạn tự tin vào bếp!
Chọn ốc tươi
Một nồi ốc ngon bắt đầu từ việc lựa chọn nguyên liệu tươi sống. Khi mua ốc, hãy chú ý chọn những con có phần mày nằm sát miệng. Đây là dấu hiệu cho thấy ốc còn béo và khỏe. Dùng tay chạm nhẹ, nếu thấy mày ốc thụt nhẹ vào trong là ốc còn sống. Ngược lại, nếu mày thụt sâu hẳn và ốc có mùi lạ thì nên tránh.
Ngoài ra, theo kinh nghiệm dân gian, nên hạn chế mua ốc vào ngày Rằm hoặc cuối tháng âm lịch, vì đây là thời điểm ốc sinh sản, con thường nhỏ, thịt ít và gầy.
Làm sạch ốc
Ốc sống trong bùn nên rất dễ bám bẩn, thậm chí là kí sinh trùng. Nếu không làm sạch kỹ, ốc luộc sẽ bị sạn, nhớt và tanh, ăn vào gây đầy bụng, nhiễm ký sinh trùng.
Cách ngâm như sau:
- Đổ nước vo gạo vào thau (hoặc nồi), cho ốc vào ngâm ít nhất 1-2 tiếng. Nước vo gạo có độ đục và mùi nhẹ kích thích ốc há miệng nhả bùn ra nhanh hơn.
- Sau đó, thêm ớt cắt lát. Cắt 2-3 quả ớt tươi bỏ vào nước ngâm. Vị cay khiến ốc há miệng nhanh hơn.
- Thêm muối hạt (tùy chọn): Một nhúm nhỏ muối cũng có tác dụng làm sạch tốt hơn. Nếu không có nước vo gạo, bạn có thể pha nước sạch với giấm loãng hoặc vài lát chanh để thay thế. Ngâm ít nhất 1 tiếng. Khi thấy nước đục, có bọt hoặc cặn nổi lên, nghĩa là ốc đã nhả phần lớn bùn.
- Sau khi ngâm, đổ bỏ nước bẩn, dùng tay đảo ốc dưới vòi nước chảy, chà nhẹ để lớp bẩn ngoài vỏ trôi đi. Rửa lặp lại 3-4 lần đến khi nước trong là được.
Ngoài ra, bạn có thể ngâm ốc trong thau kim loại, nồi nhôm, hoặc bỏ vào đó một chiếc muỗng inox, ốc sẽ nhả bùn nhanh hơn. Hoặc có thể ngâm ốc trong một chậu nước pha với giấm chua, chanh khoảng 1-2 tiếng. Vị chua làm ốc há miệng và sẽ nhả sạch chất nhờn, bùn đất ra nhanh.
Cách luộc ốc chuẩn không cần chỉnh
Cho ốc đã rửa sạch vào nồi, thêm sả đập dập, lá chanh, vài lát gừng nếu thích. Những nguyên liệu này không chỉ giúp khử mùi tanh mà còn tạo nên hương thơm đặc trưng cho món ốc luộc.
Ngoài ra, bạn có thể cho thêm 1-2 thìa mẻ hoặc chút nước me để tăng vị chua nhẹ, giúp ốc thơm hơn và dễ ăn.
Khi luộc, chỉ cần cho một ít nước, không cần ngập, vì ốc sẽ tự tiết ra nước. Nếu bạn muốn có nước để chan hoặc húp, có thể thêm lượng nhỏ nước sạch, nhưng đừng quá nhiều kẻo loãng vị.
Khi nồi bắt đầu sôi trào, hãy mở vung, dùng đũa đảo đều một lượt rồi đậy lại, đun thêm 2-3 phút là tắt bếp. Không nên luộc quá lâu, vì ốc sẽ bị dai, ruột thụt vào khiến việc khều trở nên khó khăn, mất ngon.
Pha nước chấm ốc
Ốc ngon mà nước chấm dở thì cũng mất nửa cái thú. Một chén nước mắm ngon thường có vị mặn – ngọt – chua – cay hài hòa. Bạn có thể pha theo tỷ lệ:
- 3 muỗng nước mắm ngon
- 2 muỗng đường
- 1 muỗng nước cốt chanh (hoặc giấm)
- 1 thìa nước lọc
- Thêm tỏi băm, ớt tươi giã nhuyễn, gừng thái chỉ, lá chanh thái chỉ, quất thái lát, sả thái lát hoặc băm nhỏ.
Tất cả trộn đều rồi đem chấm ốc.
Một vài lưu ý để ăn ốc luộc luôn được trọn vị
- Nên dùng kim hoặc que tre nhọn để khều ốc, tránh dùng tăm dễ gãy.
- Có thể ăn kèm với rau răm, vừa dậy mùi vừa ấm bụng.
- Nước luộc ốc có thể tận dụng để uống ấm với chút gừng, rất ngon và tốt cho tiêu hóa.
- Ốc luộc ăn kèm sung muối/dưa chuột muối cực ngon.
Một nồi ốc luộc tưởng đơn giản nhưng lại là sự kết hợp khéo léo giữa chọn nguyên liệu, cách sơ chế và tinh tế trong gia vị. Chỉ cần chút thời gian và vài mẹo nhỏ, bạn hoàn toàn có thể khiến cả nhà xuýt xoa với món ốc luộc nóng hổi, giòn sần sật và thơm nức chẳng thua gì ngoài hàng.
