Chay là loại quả dân dã thường gặp ở vùng đồng bằng Bắc Bộ. Cây này xưa trồng để lấy vỏ, rễ ăn trầu hoặc làm dược liệu, quả có vị chua, khi chín thơm, ngon, thường dùng nấu canh chua hoặc kho cá.
Trong đông y, quả chay có vị chua, tính bình ăn vào giúp thanh nhiệt, giải độc, tốt cho hệ tiêu hóa và kích thích sự ngon miệng.
Xưa kia quả chay rụng đầy gốc nhưng không mấy ai mặn mà. Ngày nay, nó trở thành đặc sản, không phải ở đâu cũng có bán và không phải lúc nào cũng có thể mua được.
Tùy vào mỗi vùng mà giá bán quả chay sẽ có sự chênh lệch, trung bình từ 50.000đ - 200.000đ/kg. Với quả chay thái miếng, phơi khô thì giá sẽ dao động khoảng 250.000đ - 300.000đ/kg.
Quả chay được dùng để chế biến nhiều món ngon như: Kho cá, nấu canh chua, nấu bún… Tham khảo công thức món ăn từ quả chay ngay sau đây.
Canh chua từ quả chay Nguyên liệu- Cá chép: 500g (bạn có thể lựa chọn cá rô phi, cá trôi hoặc cá trắm… tùy vào sở thích).
- Quả chay tươi: 1 - 2 quả hoặc cũng có thể dùng loại chay đã phơi khô
- Cà chua: 2 quả
- Hành lá
- Rau mùi, thì là
- Dầu ăn
- Nước mắm, muối, mì chính
Cách nấu canh chua quả chay1. Cá chép mua về bạn làm sạch, bóc mang và nội tạng bỏ đi, cạo sạch phần màng đen trong bụng cá để giảm bớt mùi tanh. Chà xát muối lên thân cá rồi rửa lại với nước, thấm khô và đem rán cho cá vàng đều 2 mặt. Tùy vào sở thích mà bạn có thể lựa chọn rán sơ cá hoặc để cá tươi nhé.
2. Quả chay tươi bạn rửa sạch, thái lát vừa ăn rồi ngâm trong bát nước có pha giấm để lấy đi hết phần nhựa. Không nên thái quá mỏng sẽ mất đi vị ngon, thái quá dày chay sẽ lâu chín. Các loại rau thơm rửa sạch, cắt khúc. Cà chua rửa xong bổ múi cau.
3. Đun nóng dầu ăn, phi thơm hành rồi cho cà chua vào đảo chung. Tiếp đến, bạn cho 2 bát nước sau đó đậy nắp đun sôi.
4. Khi nồi canh sôi trở lại, bạn lần lượt cho cá đã rán sơ cùng quả chay tươi vào. Đậy nắp vung đun cho tới khi canh cá sôi khoảng 20 - 30 phút thì nêm nước mắm, mì chính cho vừa ăn.
5. Cá chín thì thêm hành lá, rau mùi cùng thì là vào nấu chung chừng 5 phút thì tắt bếp. Lưu ý, vì rau thì là lâu chín nên bạn cần nấu kỹ, tránh chần sơ rau sẽ có mùi hăng, khó ăn.
6. Múc cá ra bát rồi chan canh nóng lên trên và thưởng thức.
Món canh cá nấu quả chay này có hương vị vô cùng thơm ngon. Thịt cá mềm thơm, béo ngậy. Nước canh có vị chua thanh mát đặc trưng từ quả chay, đậm đà của các loại gia vị kích thích vị giác vô cùng.
Món canh này thích hợp với cả mùa hè lẫn mùa đông. Nếu không sẵn chay tươi thì bạn có thể dùng chay khô thay thế. Cách nấu canh cá với chay khô cũng tương tự.
Cách bảo quản chayKhông phải mùa nào cũng có sẵn quả chay vì thế nếu đi chợ thấy bán thì bạn có thể mua nhiều để dùng dần. Có 2 cách bảo quản chay là:
Cách 1: Trữ đôngVới cách này, bạn rửa quả chay thật sạch sau đó để khô rồi bỏ vào túi zip. Cất quả chay vào ngăn đông của tủ lạnh, khi nấu chỉ cần lấy ra chế biến.
Quả chay đem rửa sạch, thái khoanh tròn sau đó xếp ra mẹt lớn. Phơi chay từ 2 - 3 nắng cho tới khi miếng chay khô hoàn toàn là được. Kiểm tra thấy miếng chay khô thì cho vào lọ, đậy nắp kín và bảo quản ở nơi thoáng mát.
Nguồn:
