Quốc Anh là gương mặt gạo cội của làng chèo Việt Nam. Nam nghệ sĩ gây ấn tượng khi thường vào vai diễn "đểu đểu" như: quan tham, quan huyện, Lý trưởng, chánh tổng,...
NSND Quốc Anh sinh năm 1962, quê tại Thanh Hóa. Từ năm 16 tuổi, anh rời quê ra Hà Nội và đến Nhà hát Chèo Việt Nam vừa là diễn viên, vừa đi học tại Trường Nghệ thuật Việt Nam (nay là Trường Đại học Sân khấu và Điện ảnh Hà Nội). Thời mới lên Hà Nội, Quốc Anh gặp nhiều khó khăn về tài chính. Anh từng chia sẻ, có những năm không đủ tiền mua vé xe về quê ăn Tết với gia đình.
Nam nghệ sĩ kể lại: "Đói lắm. Đêm nằm chỉ ước mơ có cái bánh mì để ăn. Thời mới vào nghề, cơ hội không có nhiều và rất vất vả. Ngày đó, tôi xin đi diễn, phục vụ miễn phí. Vất vả là thế nhưng nghiệp vận vào đời, không thể bỏ được".
NSND Quốc Anh nổi tiếng là "vua hề chèo".
Dẫu vậy, chàng trai tỉnh lẻ khi đó vẫn cố gắng vươn lên khỏi nghịch cảnh. Trong những năm công tác tại Nhà hát Chèo Việt Nam, Quốc Anh dần xây dựng được tên tuổi, nhanh chóng giành được 6 HCV. Thế nhưng, giữa lúc đang đầy khát vọng và ấp ủ nhiều giấc mơ thì anh gặp cú sốc bị đuổi việc. Thời điểm đó, nghĩ rằng mình không thể sống thiếu chèo nên nam nghệ sĩ xin ở lại làm lao công, thế nhưng anh vẫn bị đuổi.
Giữa lúc khốn khó, chàng diễn viên trẻ tài năng được nghệ sĩ Quốc Chiêm, Thúy Mùi của Nhà hát chèo Hà Nội giang tay đón về. Nhờ cơ hội này, Quốc Anh cố gắng phấn đấu, cống hiến nhiều cho nhà hát cũng như nghệ thuật chèo. Từ một nghệ sĩ chuyển công tác, nam nghệ sĩ lần lượt được bổ nhiệm làm Phó Giám đốc và Giám đốc Nhà hát Chèo Hà Nội cho đến khi nghỉ hưu vào tháng 8/2022.
Nam nghệ sĩ trải qua nhiều thăng trầm trong sự nghiệp.
Nhờ vậy, NSND Quốc Anh được đông đảo khán giả yêu mến, đặc biệt là lĩnh vực hài kịch. Cùng với Xuân Hinh, Quang Tèo, anh là một trong những nghệ sĩ hài được khán giả yêu mến gọi là "vua hề chèo", "vua hài đất Bắc". Dù vậy, nam nghệ sĩ cho rằng bản thân không dám nhận những danh xưng này.
Quốc Anh bày tỏ: "Thú thật, danh xưng đối với tôi không quá quan trọng. Khán giả yêu mến nên gọi như vậy, chứ tôi không dám nhận mình là 'Vua hề chèo' hay 'Vua hài đất Bắc' đâu. Trên sân khấu chèo hay hài kịch tôi chỉ dám nhận mình là nghệ sĩ đóng tròn trịa các dạng vai tính cách khác nhau".
XEM VIDEO: NSND Quốc Anh ngâm thơ chèo.
Hơn 40 năm hoạt động nghệ thuật, NSND Quốc Anh cho biết bản thân không giàu có mà chỉ "đủ ăn đủ tiêu". Từ lúc chưa nổi tiếng cho đến thời kỳ đỉnh cao, anh chưa bao giờ đặt nặng chuyện cát-xê. Ngoài ra, Quốc Anh cũng không tích lũy mua nhà, mua đất. Nam nghệ sĩ cho rằng giàu, nghèo cứ thuận theo tự nhiên. Phần lớn tiền cát-xê của anh đều được gửi ngân hàng.
Quốc Anh chia sẻ: "Tiền tôi không phải lo, đủ ăn đủ tiêu. Tôi không phải là đại gia nhưng mấy chục năm làm nghề, tích góp được nên có khoản tiền nhất định. Tôi không mua nhà, mua đất như nhiều nghệ sĩ khác, cũng không có 'quỹ đen, quỹ đỏ' mà có tiền là gửi ngân hàng".
Sau khi nghỉ hữu, NSND Quốc Anh vẫn góp mặt ở nhiều dự án nghệ thuật.
Sau khi nghỉ hưu vào năm 2022, NSND Quốc Anh vẫn duy trì hoạt động. Anh cho biết bản thân có nhiều thời gian để tham gia làm phim ảnh, sân khấu hay các chương trình khác mà mình muốn, mình thích. Đầu năm 2025, ở tuổi 63, Quốc Anh góp mặt trong dự án phim hài Tết tử tế của đạo diễn An Thuyên. Ngoài ra, nam nghệ sĩ còn tham gia công tác giảng dạy tại các trường.
Có sự nghiệp thăng hoa nhưng đường tình duyên của NSND Quốc Anh lại lận đận. Nam nghệ sĩ trải qua 2 cuộc hôn nhân nhưng đều đặc biệt là cả 2 lần, anh đều nên duyên với người tên Thu, đã qua 1 "lần đò" và có con riêng.
Người vợ đầu tiên của Quốc Anh là nghệ sĩ chèo. Thời điểm đến với nhau, vợ anh từng kết hôn và có con gái riêng 2 tuổi. Dù bị gia đình ngăn cấm, nam nghệ sĩ vẫn yêu say đắm và muốn gắn bó lâu dài. Tuy nhiên, cuộc hôn nhân này kéo dài được 19 năm thì tan vỡ.
Nhiều năm sau ly hôn, NSND Quốc Anh luôn nhắc về vợ cũ một cách nhẹ nhàng, nhận xét cô là người phụ nữ tốt. Anh cũng tiết lộ giữa 2 bên vẫn giữ liên lạc, giúp đỡ khi cần. Nam nghệ sĩ cho rằng nguyên nhân khiến hôn nhân đổ vỡ là do mình.
"Vua hề chèo" chia sẻ: "Tôi nhận nguyên nhân đổ vỡ về mình, giữ được hạnh phúc gia đình hay không do bản thân tôi chứ không phải do cô ấy. Có lẽ, chúng tôi không có duyên. Số trời đã định, không tránh được".
Quốc Anh gặp nhiều sóng gió trong chuyện tình cảm, từng 1 lần đổ vỡ.
Về sau, NSND Quốc Anh gặp bạn đời thứ 2 là người ngoài showbiz. Có một điều kỳ lạ, giống như là định mệnh của nam nghệ sĩ, người vợ sau này cũng tên Thu và đã trải qua tan vỡ hôn nhân, có 2 con riêng.
Quốc Anh từng tâm sự: "Định mệnh cũng kỳ lạ khi người phụ nữ thứ 2 của tôi cũng có tên Thu. Số phận tôi quả là có nhiều thứ trùng hợp ngẫu nhiên. Người vợ đầu tiên cũng qua một lần đò rồi mới gặp tôi, người đến sau cũng cùng tên và cũng từng một lần dang dở".
Đến nay, vợ chồng Quốc Anh gắn bó ngày càng mặn nồng. Nam nghệ sĩ nhiều lần dành lời khen ngợi mỗi khi nhắc về vợ. Anh nhận xét bà xã là người biết chia sẻ, không hờn ghen vô cớ, biết nhường nhịn, thông cảm và hiểu công việc của chồng.
Dù vậy, NSND Quốc Anh ngậm ngùi chịu nỗi đau không có khả năng có con. Nhiều người thấy tiếc thay cho nam nghệ sĩ, riêng anh từng dằn vặt vì nỗi "thèm" có con. Về sau, anh dần chấp nhận số phận, không còn thấy nặng lòng.
Một tay nuôi con riêng của vợ, Quốc Anh dần chấp nhận nỗi đau không có con cùng huyết thống.
Nam nghệ sĩ bày tỏ: "Người ta cũng nói, tuổi già niềm vui lớn nhất là sum vầy bên con cháu nhưng hoàn cảnh tôi hơi éo le một chút là không thể có con.
Trước kia, khi còn 30, 40 tuổi, tôi suy nghĩ, nặng lòng và cũng trách móc bản thân nhiều lắm. Nhưng đến tuổi này rồi, với tôi, ở đâu cũng là gia đình, kể cả con riêng trước nay tôi vẫn đối xử tốt như con đẻ. Quan trọng là chúng tôi đùm bọc, chia sẻ và yêu thương nhau mà sống".
Không có con ruột nhưng NSND Quốc Anh may mắn có được tình cảm tốt đẹp với con riêng của 2 người vợ. Bao nhiêu năm qua, nam nghệ sĩ hết lòng nuôi nấng các con nên người. Con gái riêng của vợ cũ giờ đã lấy chồng, cô từng được Quốc Anh chăm sóc từ khi mới lên 2 tuổi, bế ẵm từ khi còn nhỏ xíu. Thời điểm con riêng của vợ cũ kết hôn, anh đứng ra lo đám cưới của con gái.
Vợ hiện tại của Quốc Anh có 2 con, con gái làm ngân hàng, con trai làm công an. Về đường con cái, đây cũng được coi là sự bù đắp cho nam nghệ sĩ những thiếu hụt đáng tiếc. Vì vậy, anh coi 2 người con riêng của vợ sau như con ruột của mình.
"Vua hề chèo" được các con riêng của vợ yêu thương như bố ruột.
NSND Quốc Anh đối xử tốt và chân thành với các con như bạn bè. Nam nghệ sĩ cho rằng xem con là người bạn, anh sẽ tìm được cách cư xử hài hoà và điều chỉnh được tình cảm, từ đó giúp con cảm nhận được sự chân thành của bố dượng.
Trong một lần chia sẻ, NSND Quốc Anh thừa nhận rằng có khi, anh thấy ghen tị với cách con riêng của vợ đối xử với bố đẻ. Tuy nhiên, nam nghệ sĩ dằn lại cảm xúc, nhờ vậy tình cảm bố con càng thêm gắn bó.
Quốc Anh từng nhắn nhủ đến con riêng của vợ: "Với con, con cứ nghĩ với bố đẻ 10 đi, với ba chỉ mong đến cuối đời, các con đối xử với ba được 8 là được rồi. Ba không bao giờ hy vọng và bắt các con phải nghĩ về ba và bố đẻ các con ngang nhau".
Ở tuổi xế chiều, NSND Quốc Anh có lối sống giản dị, không khoa trương. Hiện tại, anh và vợ sống trong căn hộ rộng khoảng 150m2. Vợ chồng anh hỗ trợ lẫn nhau trong sinh hoạt hằng ngày. Ở tuổi xế chiều, cuộc sống của nam nghệ sĩ không có nhiều áp lực.
Ở tuổi U70, nam nghệ sĩ có cuộc sống bình yên.
NSND Quốc Anh bày tỏ: "Tôi thích trong nhà lúc nào cũng phải sạch sẽ. Hai vợ chồng ở căn hộ gần 150m2, bà xã lại thích lau nhà, lúc nào cũng sạch bong kin kít. Vì thế không ai phải chịu đựng ai. Sống bên nhau hơn 20 năm, vợ không làm công việc liên quan tới nghệ thuật, vẫn đồng hành với tôi tới tận bây giờ thì chỉ có thể là cứ nghĩ tốt cả những tật xấu của nhau mới gắn bó lâu dài được.
Còn về vấn đề ăn uống, chắc tôi là người dễ tính chỉ thích ăn cơm với đậu phụ, ăn cả ngày, cả tuần đều được. Tiền tôi không thiếu nhưng đó là sở thích. Tôi sống đơn giản, ác cảm với những người thích khoa trương".
