Thạch tín có 2 loại: loại tự nhiên từ các khoáng thạch đá sỏi, và loại nhân tạo (có trong thuốc trừ sâu). Loại đầu tiên được gọi là thạch tín hữu cơ, không độc và cơ thể sẽ tự động bài tiết. Còn lại thứ 2 là thạch tín vô cơ, đây chính là độc chất gây ung thư, tiểu đường và tim mạch.
Một đặc điểm đáng sợ của thạch tín là tuổi thọ của nó rất cao, vì thế cho dù một số loại thuốc trừ sâu chứa thạch tín đã bị cấm, tàn dư của chúng trong đất trồng vẫn sẽ còn đó trong một thời gian dài.
Đôi tay bị nhiễm độc thạch tín.
Nói tóm lại, bạn không thể thoát khỏi thạch tín, nhưng bạn có thể hạn chế bị phơi nhiễm thạch tín bằng cách cẩn trọng với chế độ ăn uống của mình. Theo tiến sĩ Kathryn Cottingham thuộc trường Đại học tư Dartmouth (Mỹ): "Bạn hãy ăn nhiều loại thực phẩm lành mạnh chứ đừng chỉ phụ thuộc vào một số ít loại ngày này qua tháng khác. Bằng cách này thì dù một số loại chứa nhiều thạch tín, bạn cũng giảm được phần nào việc dung nạp độc chất vào cơ thể".
Dưới đây là các thực phẩm mà bạn không cần loại bỏ hoàn toàn, chỉ là đừng nên ăn mỗi ngày.
1. Cá có thịt sẫm màu
Cá luôn là thực phẩm được ca ngợi với công dụng giảm béo, giảm nguy cơ tiểu đường, tăng cường hoạt động não bộ. Nhưng theo một khảo sát đăng trên tờ Nutrition, tiến hành trên 852 cư dân thuộc vùng New Hamsphire (Mỹ), cho thấy nồng độ thạch tín có trong móng tay của những người ăn ít nhất một bữa cá mỗi tuần, cao hơn 7,4% những người chỉ ăn cá 1 lần/tháng.
Cá ngừ, cá hồi, cá thu, cá mòi, cá bạc má và cá kiếm là những loài có thịt sẫm và chứa nhiều thạch tín nhất. Thạch tín hữu cơ thực tế là có mặt trong mọi loại cá. Nhưng nghiên cứu này cho thấy thạch tín hữu cơ trong thịt cá sẫm màu đã biến thành thạch tín vô cơ khi đi vào cơ thể. Các nhà khoa học vẫn chưa biết tại sao điều này chỉ xảy ra với thịt cá sẫm màu mà không phải là tất cả các loại cá. Việc hạn chế ăn cá có thể hơi khó chịu, vì chúng rất giàu chất béo omega-3 tốt cho sức khỏe. Vì thế, bạn có thể cắt giảm các loại thực phẩm nhiều thạch tín khác (ăn diêm mạch thay vì gạo), để vẫn duy trì được khẩu phần cá như cũ.
2. Bia và rượu
Bia và rượu chứa đầy thạch tín. Vẫn theo nghiên cứu này, người uống 5-6 ly rượu mỗi tuần thì lượng thạch tín trong móng tay sẽ nhiều hơn 20% người không uống. Bia rượu làm từ nho, hoa bia và gạo. Tất cả những thực phẩm này đều dễ dàng bị nhiễm thạch tín từ đất.
Một nghiên cứu sâu hơn đăng trên tờ Journal of Environmental Health cho thấy, tiến hành kiểm tra 65 mẫu rượu của 4 thương hiệu phổ biến nhất nước Mỹ đều thấy chứa nồng độ thạch tín cao hơn mức cho phép.
3. Gạo và sản phẩm từ gạo
Cách đây vài năm, những kiểm định đăng trên tờ Consumer Reports cho thấy gạo (cả gạo lứt và gạo trắng) đều chứa lượng thạch tín nhiều hơn các loại trái cây, ngũ cốc và rau xanh khác.
Các nhà nghiên cứu tin rằng gạo có khả năng hấp thu rất tốt các chất dinh dưỡng có trong đất và nước, hậu quả là chúng hút hết lượng thạch tín đã nằm lại trong đất từ các loại thuốc trừ sâu trước đây. Gạo lứt chưa qua xử lý còn chứa nhiều thạch tín hơn gạo trắng. Các thực phẩm khác từ gạo (như siro gạo) cũng chứa nhiều thạch tín hơn bạn nghĩ.
4. Cải brussels
Thật đau lòng khi phải thông báo rằng loại cải brussel yêu thích và nhiều cây họ cải khác cũng chứa đáng kể thạch tín. Nghiên cứu cho thấy những người ăn cải brussel ít nhất một lần mỗi tuần thì móng tay của họ chứa thạch tín cao hơn 10 lần người không ăn cải brussel. Hàm lượng cao lưu huỳnh trong rau cải có thể là một nguyên do, vì thạch tín dễ phản ứng với các hợp chất chứa lưu huỳnh. Vì thế, dù cải brussel (và cả kale, bông cải xanh, súp lơ...) là một trong những loại rau tốt nhất cho sức khỏe, bạn cũng đừng nên ăn mỗi ngày nhé.
Vậy nói tóm lại bạn có thể ăn gì để thoát khỏi nỗi lo thạch tín? Theo David Katz, giám đốc của Trung tâm Nghiên cứu Phòng bệnh Yale-Griffin (Connecticut, Mỹ) thì: "Chẳng có cách nào khác là bạn cứ phải cẩn thận thôi, cho dù bạn đang ăn những thực phẩm được gọi là tươi và nguyên chất. Các thực phẩm về bản chất là tốt, nhưng chúng ta đã hủy hoại nặng nề hành tinh này nên cả loại được cho là tốt nhất cho sức khỏe cũng có thể "phản chủ". Điều duy nhất có thể khẳng định ở đây là không có thực phẩm nào đủ tốt, đủ lành mạnh để có thể tiêu thụ thoải mái mà không gây hại cho sức khỏe".