Người dân cảnh giác cao trong xe điện ngầm ở Thượng Hải. |
Cộng đồng khoa học và y tế thế giới đề nghị lấy tên của tiến sĩ Carlo Urbani, một chuyên gia của WHO đã qua đời tháng trước vì dịch viêm phổi không điển hình, để đặt cho loại virus này. Carlo Urbani là người đầu tiên cảnh báo thế giới về dịch SARS và cuối cùng lại trở thành nạn nhân của chính nó.
Coronavirus được biết đến là tác nhân gây bệnh cảm lạnh thường. Y học thế giới đã nhận dạng được 3 biến thể trong họ này, song dạng đột biến gây SARS thì chưa từng xuất hiện ở người và động vật. Hiện virus lạ đã cướp đi sinh mạng của hơn 100 người và gieo bệnh cho hàng nghìn người trên khắp các châu lục trong vòng chưa đầy nửa năm.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng bệnh Mỹ (CDC) đang có trong tay 3 bộ test, song các chuyên gia ở đây nhận định các thiết bị này không phù hợp cho mục đích sử dụng hằng ngày.
Quá trình nhận dạng virus lạ và những diễn biến xung quanh:
Vào thời gian đầu của dịch viêm phổi lạ, các chuyên gia của Canada đã phát hiện một loại siêu vi trùng có tên là paramyxovirus, gây bệnh sởi và quai bị, và phỏng đoán nó có thể là tác nhân gây SARS. Lúc đó, nhóm nghiên cứu nhìn thấy trong phim chụp phổi của các nạn nhân có vết tích tàn phá của một số loại như virus gây sởi, virus hợp bào hô hấp..., chứ không có bóng dáng của coronavirus. Song giả thuyết này không thuyết phục được các phòng thí nghiệm khác trên thế giới.
Vài ngày sau đó lại có thêm một giả thuyết liên quan đến hệ miễn dịch của con người. Một số nhà khoa học cho rằng bệnh nhân SARS bị sốt cao, mệt mỏi và tử vong nhanh là kết quả phản ứng của "lá chắn bảo vệ cơ thể" này. Theo suy đoán logic, trong khi hệ miễn dịch gồng lên để ngăn chặn sự tràn lan của vi khuẩn hoặc virus trong cơ thể, nó đôi khi cũng tiêu diệt luôn cả những tế bào khoẻ mạnh.
Những giả thuyết trên xuất hiện, đem theo niềm hy vọng cứu thoát con người khỏi dịch SARS, nhưng rồi sau đó lại lịm dần vì không đủ sức lý giải cho những diễn biến bất thường của dịch bệnh, chẳng hạn tại chung cư Amoy Gardens, Hong Kong. Thế giới lại rơi vào tình trạng hoang mang trong khi kẻ giết người giấu mặt tiếp tục hoành hành.
Trong lúc đó, nhóm nghiên cứu của Trung tâm Kiểm soát và Phòng bệnh Mỹ (CDC) đưa ra kết quả thử nghiệm làm thay đổi phần nào sự nhìn nhận của cộng đồng khoa học về virus lạ. Đây là tổ chức đầu tiên khẳng định SARS là do một biến thể của coronavirus gây nên. Một thời gian sau, một loạt các phòng thí nghiệm khác trên thế giới ở Đức, Canada, Hong Kong, Hà Lan... cũng củng cố thêm bằng chứng về sự hiện diện của họ coronavirus và nó được ghi nhận là tác nhân gây SARS.
Hiện CDC đang tìm hiểu sâu hơn về loại biến thể này. Một khẳng định được các nhà khoa học đồng loạt nhất trí là virus SARS chưa từng có tên trong danh sách loại siêu vi trùng gây bênh cho người. Chỉ còn một hướng cuối cùng là chúng phát sinh từ động vật, đột biến và tái tổ hợp để có thêm sức mạnh lây lan cho người.
Mỹ Linh