Những tác động từ chính sách thuế, quá trình hội nhập với sân chơi thế giới đã để lại 6 dấu ấn nổi bật trên thị trường ôtô nội địa, theo ghi nhận của VnExpress.
Cho phép nhập khẩu xe cũ
 |
| Infiniti M35 nằm trong lô xe cũ đầu tiên nhập về cảng Sài Gòn. Ảnh: V.H. |
Giữa tháng 2, Nghị định 12 cho phép nhập khẩu ôtô cũ khiến không ít người bắt đầu hy vọng về cơ hội sở hữu một chiếc xe giá 5.000-10.000 USD. Phản ứng phổ biến nhất của khách hàng là dừng mua xe mới, chờ ngày nghị định có hiệu lực vào 1/5. Tâm lý này đã khiến các liên doanh lao đao trong suốt 3 tháng liền và phải liên tục đưa ra các chiêu giảm giá để kích cầu, dù trước đó vài tháng còn tuyên bố giá xe 2006 sẽ không hạ. Kết quả, doanh số của VAMA trong 5 tháng đầu năm 2006 vẫn chỉ bằng một nửa so với cùng kỳ 2005.
Tuy nhiên, giấc mơ ôtô cũ đã không thành hiện thực đối với đa số người tiêu dùng bởi biểu thuế tuyệt đối biến giá xe sau khi cộng các loại thuế cao hơn từ 200% đến 700% so với giá khai báo. Các nhà nhập khẩu dần bỏ ý định kinh doanh xe cũ vì khó có thể bán xe với giá cao. Hơn nửa tháng sau ngày 1/5, lô hàng đầu tiên mới cập cảng với giá khai báo làm nhiều người giật mình: Mercedes S500 giá 12.400 USD, E240 giá 8.100 USD, Kia Morning 1.000 USD.
Sau cuộc tranh cãi kéo dài giữa doanh nghiệp và hải quan, giá của chúng được áp cao lên gấp đôi. Bộ Tài chính tuyên bố xe cũ vẫn nằm trong diện tiết giảm tiêu dùng. Vì vậy, sau hơn 6 tháng từ khi Nghị định 12 có hiệu lực, chỉ khoảng 500 xe các loại được nhập về. Mặt hàng chủ yếu là xe sang (theo thống kê chiếm 70% tổng lượng ôtô cũ nhập khẩu). Số còn lại là xe hạng nhỏ.
Dân chơi nhập xe siêu sang
 |
| Dân chơi VN tậu cả Maybach, một trong hai hiệu xe sang trọng nhất thế giới. Ảnh: Xuân Tuyền. |
Đỉnh điểm của trào lưu chơi siêu xe nhập khẩu là việc xuất hiện chiếc Maybach 62. Ngoài giá bán tới 385.000 USD (trước khi cập cảng Việt Nam), sự sang trọng của Maybach được thể hiện qua tâm sự nửa đùa nửa thật là đã làm "tổn thọ hai năm tuổi" của người đầu tiên lái chiếc xe.
Có lẽ, chỉ còn những siêu xe thể thao như Ferrari hay Lamborghini là dân chơi trong nước chưa cập nhật, còn lại đã có đủ loại và đủ thương hiệu: Từ những chiếc xe mui xếp như Mercedes SLK, BMW 650 Ci, xe cao cấp như S55 AMG hay Audi A8, xe SUV cỡ lớn như Hummer H2 hay Cadillac Escalade cho đến những xe mà thương hiệu chỉ kém Maybach đôi chút là Bentley Flying Spur hay Aston Martin Vanquish.
Thuế nhập khẩu xe cũ và mới dự kiến hạ xuống trong năm 2007 có thể sẽ khiến những người mê xe được tiếp cận thêm nhiều mẫu xe đặc sắc khác. Dẫu vậy, cơ hội để những người "ngoại đạo" biết đến những mác xe độc nư Ferrari hay Lamborghini là không nhiều bởi các chủ xe tại Việt Nam có thói quen "giấu" chứ không mang xe ra khoe như các nước khác.
Honda sản xuất ôtô
 |
| Giá xe Civic không rẻ như thị trường từng dự đoán. Ảnh: Hoàng Hà. |
Ngày 24/8, Honda trình làng mẫu xe đầu tiên - Civic, đánh dấu bước khởi đầu chinh phục thị trường ôtô Việt Nam của một nhà sản xuất đã quá quen với sản phẩm xe máy. Với tư cách người đến sau và giữa thị trường mà giá ôtô đang cao ngất ngưởng, Honda được kỳ vọng như một nhân tố có thể làm nên "cuộc cách mạng giá".
Vì vậy, trong suốt một năm xây dựng nhà máy Honda, thị trường ôtô trong nước luôn nóng hổi với những tin tức không chính thức về giá của Civic, từ mức 20.000 USD rẻ như ở nước ngoài cho đến rẻ hơn mọi đối thủ cạnh tranh khác ở Việt Nam. Bên cạnh sự quan tâm đặc biệt của thị trường, chiến thuật giữ kín thông tin về giá cũng như hình ảnh đã biến Civic trở thành "hiện tượng" được nhiều người quan tâm. Nó kích thích tâm lý chờ đợi của khách hàng, khiến các đối thủ cùng hạng phải giảm giá. Thậm chí, ngay cả đến ngày Civic ra mắt, vẫn còn đại lý chưa thể chắc chắn về giá bán chính xác.
Thế nhưng, Civic đã không có cái giá mà hầu hết người tiêu dùng mong đợi. Lần thứ hai trong năm 2006, giấc mơ về ôtô giá rẻ không trở thành hiện thực. Thị trường ôtô trong nước lại quay về với thực tế mức giá trung bình cao hơn 2-3 lần so với khu vực.
Riêng Civic, bằng lợi thế xe mới, vẫn được khách hàng chấp nhận. Trong khi đó, Honda có những bước tiến vững vàng khi duy trì doanh số Civic trên 200 xe mỗi tháng, trở thành sản phẩm bán chạy nhất trong phân khúc xe hạng trung. Tính đến tháng 11/2006, doanh số Civic đạt 787 xe, chiếm 27% tổng số xe 5 chỗ do các liên doanh bán ra trong cùng thời gian.
Xe Trung Quốc tìm đường vào Việt Nam
 |
| Xe hơi Trung Quốc được hy vọng sẽ làm hạ giá ôtô trong nước. Ảnh: Hoàng Hà. |
Đầu tháng 6, triển lãm Autotech 2006 diễn ra tại Cung văn hóa Hữu nghị Hà Nội, khách tham quan nườm nượp kéo tới để chiêm ngưỡng mẫu "ôtô Tàu" đầu tiên xuất hiện chính thức, do Lifan lắp ráp. Ngay sau triển lãm, nhận được sự quan tâm một cách đặc biệt từ thị trường, hãng xe Lifan công bố kế hoạch đầu tư 30 triệu USD sản xuất LF7160 tại Việt Nam với giá xuất xưởng dưới 5.000 USD. Tuy nhiên, hiện nhà sản xuất nổi tiếng với những chiếc xe gắn máy vẫn bán LF7160 nhập khẩu tại các đại lý với giá khoảng 15.000 USD.
Sự xuất hiện của Lifan thổi bùng lên nhu cầu xe hơi giá rẻ của người tiêu dùng khi mà giấc xe cũ nhập khẩu không thành hiện thực. Tiếp theo Lifan, tập đoàn ôtô lớn nhất Trung Quốc, Thượng Hải Auto, cũng “đánh tiếng” đầu tư. Dù vậy, không giống như làn sóng xe máy cách đây vài năm, ôtô Trung Quốc chưa tạo nên ấn tượng thực sự mạnh mẽ và sự quan tâm của người tiêu dùng chìm dần.
Triển lãm ôtô Việt Nam 2006
 |
| Triển lãm ôtô VN 2006 hấp dẫn với nhiều kỷ lục. Ảnh: Trọng Nghiệp. |
Triển lãm ôtô trong nước lần thứ ba, diễn ra vào thời điểm cơn sốt Civic đã hạ nhiệt và ít ngày trước khi Việt Nam gia nhập WTO, trở thành sự kiện thực sự nổi bật. Vì lẽ đó, nó ghi dấu bằng nhiều kỷ lục: Đông khách tham quan nhất với hơn 110.000 người, có tới 115 mẫu xe được trưng bày, nhiều nhất từ trước tới nay. Ngoài sự có mặt của 21 mẫu xe hoàn toàn mới, cách tổ chức chuyên nghiệp khiến Vietnam Motorshow 2006 trở nên hấp dẫn hơn rất nhiều so với cách đây 2 năm.
Hầu hết các hãng coi triển lãm này là cơ hội tiếp cận khách hàng lớn nên Toyota tung ra con bài chiến lược Camry 2007; Vidamco thử lửa thị trường bằng mẫu đa dụng Chevrolet Captiva; Mercedes giới thiệu xe hạng nhỏ A170 trước khi bắt tay sản xuất còn Isuzu lần đầu tiên mang tới triển lãm một mẫu xe trang bị động cơ hybrid.
Kết thúc 5 ngày trình diễn, Toyota và Vidamco gặt hái thành công ngoài mong đợi nhờ đơn đặt hàng lớn. Honda làm mãn nhãn khách tham quan bằng chiếc F1, còn Ford tạm hài lòng với độ ăn khách của concept Equator. Tuy nhiên, triển lãm 2006 thiếu hẳn những thông tin mà người tiêu dùng quan tâm bởi các hãng gần như im lặng trước những câu hỏi đặt ra về tương lai, thách thức và cơ hội khi Việt Nam gia nhập WTO. Thậm chí, trong hội thảo "Công nghiệp ôtô Việt Nam trong thời kỳ mới" bên lề triển lãm, không một kế hoạch hay chiến lược cụ thể nào được thảo luận bởi các thành viên chủ chốt của VAMA như Toyota, Ford, Honda đều không "đăng đàn".
Các hãng xe lớn theo chân nhau tới Việt Nam
 |
| Những hiệu xe độc đáo và có bề dày lịch sử như Land Rover cũng đã tìm đến Việt Nam. Ảnh: T.T. |
2006 là năm hội tụ những mác xe hàng đầu thế giới tại Việt Nam. Nissan là hãng "nổ phát súng lệnh" khi khai trương showroom đầu tiên ở Hà Nội vào tháng 3. Ngay sau đó, Hyundai, tập đoàn ôtô số 1 Hàn Quốc, bước chân vào phân khúc xe con thông qua công ty cổ phần Hyundai Việt Nam.
Sự kiện Peugeot quay trở lại sau hàng chục năm vắng bóng vừa làm phong phú lựa chọn của người tiêu dùng vừa là một tín hiệu mừng cho thấy sự hấp dẫn, tính chuyên nghiệp của thị trường xe Việt Nam. Ngay trước đó, một thương hiệu khác của Anh quốc với bề dày lịch sử không kém là Land Rover cũng đã đặt chân tới TP HCM với những mẫu xe địa hình nổi tiếng.
Không dừng lại ở đó, sang 2007, có thể những đại diện sừng sỏ khác như BMW, Lexus và thậm chí là cả Porsche sẽ bắt đầu phân phối hoặc mở văn phòng đại diện tại Việt Nam. Ông Lee An Hwan, Phó tổng giám đốc khu vực châu Á của Hyundai Motor cho rằng "Việt Nam là một thị trường ôtô rất tiềm năng. Dù mức tiêu thụ hiện tại mới chỉ ở mức 40.000 xe (các liên doanh) nhưng trong tương lai sẽ lên tới 200.000-300.000 xe mỗi năm. Và nếu Việt Nam tuân thủ đúng lộ trình gia nhập AFTA, nhập khẩu xe từ các nước láng giềng có lợi hơn là xây dựng các cơ sở lắp ráp trong nước".
VnExpress
