Tết Nguyên Đán không chỉ là dịp để sum vầy, đoàn tụ mà còn là thời gian để người Việt gửi gắm những ước mong về một năm mới an lành, may mắn. Trong không khí rộn ràng đón xuân, những món ăn truyền thống không thể thiếu trên mâm cơm ngày Tết không chỉ mang đậm hương vị đặc sắc mà còn chứa đựng những ý nghĩa sâu sắc về phong thủy và tâm linh. Mỗi món ăn, mỗi nguyên liệu đều mang trong mình một thông điệp cầu chúc về tài lộc, sức khỏe và hạnh phúc. Cùng tìm hiểu những món ăn quen thuộc, nhưng lại gắn liền với những phong tục, tín ngưỡng không thể thiếu trong dịp Tết của người Việt.
Thịt gà
Thịt gà là một phần không thể thiếu trong mâm cỗ Tết, không chỉ vì hương vị đặc trưng mà còn vì ý nghĩa sâu xa của nó. Thịt gà, với màu vàng óng ả, tượng trưng cho sự khởi đầu thuận lợi, tài lộc đong đầy. Bên cạnh đó, món ăn này còn thể hiện lòng thành kính của gia chủ đối với tổ tiên, cầu mong gia đình luôn bình an, hạnh phúc trong suốt năm.
Bánh chưng, bánh tét
Bánh chưng và bánh tét, hai món bánh biểu tượng của đất trời, không thể thiếu trong dịp Tết ở mọi miền đất nước. Bánh chưng với hình vuông vức tượng trưng cho đất, với những hạt nếp ngon, đậu xanh mịn màng, mang đến thông điệp về sự tươi tốt của đất đai. Món bánh này không chỉ là món ăn ngon mà còn là sự thể hiện lòng hiếu kính đối với tổ tiên, cầu mong một năm đầy đủ và ấm no.
Xôi gấc
Xôi gấc luôn được coi là món ăn khởi đầu may mắn trong dịp Tết, với sắc đỏ rực rỡ mang ý nghĩa tươi vui và thịnh vượng. Màu đỏ của gấc, được thiên nhiên ban tặng, tượng trưng cho sự hòa thuận, an lành và sự khởi đầu suôn sẻ trong năm mới. Vào đêm giao thừa và sáng mùng 1, xôi gấc không chỉ là món ăn dâng cúng tổ tiên mà còn là sự kỳ vọng về một năm đầy lộc, đầy phúc. Ngoài xôi gấc, bánh chưng gấc, bánh phu thê gấc cũng được làm để cầu mong sự an vui.
Canh khổ qua (mướp đắng)
Khổ qua, dù có vẻ ngoài xù xì và vị đắng, lại là món ăn mang thông điệp sâu sắc về sự xua tan khổ đau và khó khăn. Trong dịp Tết, canh khổ qua trở thành món không thể thiếu trong mâm cỗ của người miền Nam, mang ý nghĩa hy vọng mọi nỗi khổ sẽ qua đi để đón nhận một năm mới đầy hạnh phúc, bình an.
Cá
Cá là món ăn đặc trưng trong mâm cỗ Tết, không chỉ mang lại hương vị thơm ngon mà còn chứa đựng ý nghĩa phong thủy đặc biệt. Cá, với sự trọn vẹn từ đầu đến đuôi, tượng trưng cho một năm mới "đầu xuôi, đuôi lọt", đem lại sự suôn sẻ, may mắn và thuận lợi cho gia đình.
Dưa hấu
Với màu đỏ tươi, dưa hấu không chỉ là món ăn giải khát trong những ngày Tết mà còn mang ý nghĩa may mắn, tài lộc. Những "hạt cát" trong quả dưa hấu, đồng âm với từ "cát" trong tiếng Hán, thể hiện sự cát tường, thịnh vượng và an khang thịnh vượng cho gia đình trong năm mới.
Hoa quả có hình tròn
Trái cây hình tròn như cam, bưởi, quất không chỉ là nguồn bổ sung vitamin C dồi dào mà còn mang trong mình ý nghĩa về sự viên mãn, tròn đầy. Những trái cây này được coi là biểu tượng của sự hoàn hảo và thịnh vượng, luôn có mặt trong mâm ngũ quả ngày Tết, với hy vọng gia đình luôn đầy đủ, viên mãn và hạnh phúc.
*Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo.
