Sự xuất hiện của các phương tiện thông tin đại chúng hiện đại như điện thoại, máy tính... đã khiến cho trẻ dần mất đi đam mê, hứng thú với việc đọc sách. Điều đó đồng nghĩa với việc mất đi một nguồn tri thức vô tận mà sách mang lại. Ngược lại với số đông các em trẻ hiện nay không thích đọc sách, cô bé lai Việt Nhật Hina 6 tuổi (hiện đang sinh sống tại Nhật) qua những chia sẻ của mẹ Hoa đã khiến nhiều người phải trầm trồ bởi đam mê đọc sách của cô bé.
"Hina là một em bé rất đam mê đọc sách. Con gái nói với mẹ rằng 'Nếu có 1 điều ước thì con ước con không cần ngủ nhưng vẫn khoẻ mạnh để con dành hết thời gian 24h để đọc thật nhiều sách. Ngủ thật lãng phí thời gian mẹ nhỉ'. Ôi, em của mẹ mới có 6 tuổi thôi mà phát ngôn như người lớn ý" - chị Hoa kể.
Bà mẹ Việt cũng cho biết, hiện tại trong căn nhà của gia đình, Hina có riêng một phòng đọc sách vô cùng rộng với hàng trăm cuốn sách khác nhau gồm 3 ngôn ngữ là Nhật, Việt và Anh.
Dưới đây là 7 kinh nghiệm giúp con yêu sách, thích đọc sách ngay từ khi còn nhỏ của chị Hoa.
Kệ sách đặt những quyển sách phù hợp với bé
Mua các kệ sách vừa tầm với của bé, chọn những quyển sách phù hợp với độ tuổi, sách hình ảnh bắt mắt, các bé tầm 0-2 tuổi thì ưu tiên sách nhiều hình ảnh, ít chữ, chọn nhiều sách bìa giấy cứng hơn để bé dễ lật mở và cũng hạn chế việc rách sách, chúng ta cũng không nên quá sợ bé xé sách mà không mua thêm các loại sách giấy mỏng hơn.
Tuy chúng ta không khuyến khích bé xé sách nhưng hành động xé sách để trải nghiệm học hỏi trong quá trình phát triển của con là tất yếu, bố mẹ cũng không nên la mắng trẻ, ngược lại hãy hiểu tâm lý và sự phát triển của trẻ để tạo môi trường cho bé phất triển tốt hơn.
Chọn không gian đọc sách trong nhà phù hợp, thoải mái
Góc đọc sách là nơi bé thường xuyên có mặt, để thời gian tiếp xúc với sách thật nhiều nhất có thể. Thật sự không gian đọc sách rất quan trọng luôn, giúp bé chìm đắm trong những quyển sách một cách nhẹ nhàng và thoải mái, tránh chỗ đi ra đi vào nhiều gây gián đoạn việc đọc sách của bé.
Các bé từ 0-2 tuổi thì nên chọn sàn nhà rộng rãi để bé dễ dàng ngồi đọc hay lật mở và bố mẹ cũng dễ dàng đọc sách cho con thoải mái hơn, khi lớn hơn chút có thể đặt 1 cái ghế sofa kèm thêm bộ bàn ghế nhỏ của bé, ghế sofa thật sự mình thấy rất hữu ích giúp bé ngồi đọc tư thế thoải mái, dựa lưng đọc, có khi quây người đổi tư thế vì đọc trong thời gian dài cơ thể mõi. Bàn học nhỏ giúp bé cần đến khi ngồi đọc, ghi chép, tra cứu những quyển sách to nặng....Tôn trọng thời gian đọc sách của bé, hạn chế nói chuyện quá lớn tiếng, ảnh hưởng đến sự tiếp thu của con.
Mở nhạc không lời nhẹ nhàng
Chọn bản nhạc nhẹ nhàng với âm lượng nhỏ, sẽ giúp thư thái hơn để đọc sách một cách thoải mái tư tưởng nhất. Cũng giúp bé học tốt hơn nhờ điệu nhạc nhẹ nhàng này.
Chọn sách theo sở thích của con
Các bé 0-1 tuổi thì bố mẹ chỉ cần chọn sách phù hợp theo độ tuổi của bé là được, cũng trong giai đoạn này càng đa dạng loại sách càng giúp bé làm quen nhiều loại sách nhiều lĩnh vực càng tốt, mỗi ngày nên đọc cho bé ít nhất là 10 quyển sách. Bé nghe nhiều sách giúp bé ghi nhớ nhiều từ ngữ, vốn từ cũng phong phú hơn. cũng là giai đoạn phát triển ngôn ngữ của con nên bé sẽ hoạt ngôn, hiểu biết nhiều hơn khi bé biết nói. Giai đoạn này hình thành sự yêu sách sau này nên bố mẹ cùng cố gắng đồng hành tốt với con giúp trở nên yêu sách.
Với các bé chưa hề có thói quen đọc sách và mới bắt đầu bố mẹ nên chọn sách theo sở thích của bé, ví dụ bé thích công chúa thì mẹ đầu tư sách công chúa cho bé, và đa dạng các loại liên quan đến công chúa, hoặc bé yêu thích động vật thì đầu tư cho bé đủ các loại động vật.
Khi bé đã quan tâm đến sách thì mở rộng thêm dần dần các lĩnh vực cho bé.
- Ví dụ bé yêu thích động vật thì bố mẹ thu xếp nhiều thời gian hơn để bé tiếp xúc trực tiếp với các loài động vật như đi chơi ở các khu sở thú và có thể mang theo sách để cùng bé phám phá các loài có trong sách và cũng có trong sở thú, đều này tạo sự liên kết thực tế sẽ giúp bé thích thú và học hỏi nhanh hơn. Hoặc khi đọc sách liên quan đến động vật bói mẹ giúp con gợi nhớ đến các hình ảnh mà khi con cùng bố mẹ đi sở thú, theo kiểu câu hỏi mở tạo sự suy nghĩ, hồi tưởng của bé. giúp bé phát triển tư duy.
- Khi bé tầm 3 tuổi trở đi mẹ nên bổ sung những quyển sách về các nguyên tắc, qui tắc, cách ứng xử trong cuộc sống để giúp bé hình thành lối sống và hành vi ứng xử đúng đắn lành mạnh trong cuộc sống.
Có mặt mọi lúc mọi nơi khi bé cần đọc sách
Bé bỗng nhiên thích mẹ đọc cho quyển sách nào đó thì dù mẹ có bận mấy cũng cố gắng dừng lại để cùng con đọc sách.
Nhiều lúc các mẹ sẽ nghĩ không đọc được lúc này thì tí mẹ đọc cho con có sao đâu, nhưng với bé thì lại khác giờ bé thích mà không đáp ứng thì lát nữa sự thích đó chưa chắc đã còn.
Mỗi lần bé nhờ mẹ đọc mà mẹ đáp ứng được nhu cầu đó của con cũng giúp bé hiểu rằng mẹ luôn đồng hành cùng con cũng giúp mẹ con có thời gian yêu thương bên nhau hơn.
Cả nhà cùng đọc sách trong một thời gian cố định
Như nhà mình thường sau khi ăn tối xong là cả nhà có mặt đông đủ nên nhà mình đọc sách trong khoảng thời gian này. Cứ sau bữa ăn khoảng 5-10 phút dọn dẹp thì cả nhà cùng đọc sách. Cả nhà mình cùng tụm lại đọc 1 quyển sách cùng Hina có thể bố đọc cho Hina và mẹ ngồi bên cạnh cùng xem và nghe, hoặc mẹ đọc Hina và bố ngồi bên cạnh cùng xem nghe. Khi bé đọc 1 mình thì bố và mẹ cũng ngồi đọc quyển sách mình yêu thích.
Hành động lặp đi lặp lại nhiều lần sẽ hình thành nên thói quen, thì thói quen đọc sách của bé sẽ không sớm muộn cũng hình thành.
Theo tác giả quyển sách điều khiển tâm lý học của Maxwell Maltz thì hành động lặp đi lặp lại trong vòng 21 ngày sẽ tạo thành lối mòn trên não bộ sẽ tạo ra thói quen. Mình nghĩ cũng tuỳ theo mỗi cá thể, sự tác động thì việc hình thành thói quen dài ngắn khác nhau, nên các mẹ cũng ko quá nôn nóng, khi chưa nhìn thấy thói quen này của bé. Hãy cứ cố gắng đồng hành mỗi ngày giúp bé hình thành thói quen và đam mê đọc sách nhé. Đồng thời khen ngợi khuyến khích khi con đọc được dù rất ít nhé.
Tóm tắt nội dung
Sau mỗi câu chuyện trong quyển sách mà bố mẹ đọc cho, hoặc bé tự đọc mẹ khuyến khích bé nói lại nội dung quyển sách mà bé đã nhớ (không nên tạo áp lực mà chỉ cần bất cứ gì bé nói cũng được) khi bé lớn lên thì việc nắm bắt nội dung trong một đoạn văn khi học là rất quan trọng, như giờ Hina 6 tuổi sau khi đọc xong 1 đoạn nào đó là bạn ấy có khả năng tóm tắt nội dung rất tốt luôn.