Trong những bộ phim kinh dị đẫm máu, thường thì tâm lý nhân vật rất ít khi được xây dựng và phát triển. Phim chủ yếu chỉ có hai đối tượng chính được “mặc định” là hung thủ và nạn nhân. Nửa đầu bộ phim là thời gian để các "nạn nhân" xuất hiện cùng với vài dòng giới thiệu cá tính, phẩm chất của bản thân cũng như những dấu hiệu “đe dọa” đầu tiên được gửi đến từ tên sát nhân. Còn nửa sau của phim sẽ là đất thể hiện cho những màn tấn công, đe dọa và thảm sát dã man với mục đích đẩy nỗi sợ hãi của khán giả lên tới đỉnh điểm.
Chúng ta thường chỉ có một hung thủ nhưng lại có rất nhiều nạn nhân. Và điều kỳ lạ là, trong hàng trăm bộ phim kinh dị khác nhau (cả về đề tài lẫn phong cách) với hàng ngàn kiểu nạn nhân với tính tình và số phận “chết chóc” khác biệt, thì chung quy lại cũng chỉ có 9 khuôn mẫu nhân vật được các nhà làm phim “xào đi nấu lại” trong các tác phẩm của mình.
Các nạn nhân trong những bộ phim kinh dị thường có nhiều điểm chung quen thuộc
Dưới đây là danh sách 9 khuôn mẫu “nạn nhân” hay xuất hiện nhất trong dòng phim kinh dị. Và danh sách cũng được xếp theo thứ tự thời gian “sống sót” của họ trên màn ảnh, bắt đầu từ người sẽ “ra đi” trước tiên cho tới người sẽ ngã xuống cuối cùng.
1. Người béoVới khán giả, phim kinh dị mang tới nỗi sợ hãi, đe dọa và ám ảnh họ qua từng thước phim. Còn với các nhân vật, bản chất của phim kinh dị thực chất chỉ là cuộc chạy đua giành giật mạng sống giữa nạn nhân và hung thủ. Vậy nên, với những nhân vật có thân hình quá khổ, số phận của họ vốn đã được định đoạt ngay từ ban đầu. Họ chạy, họ té hay hụt hơi và cuối cùng là đành chứng kiến cái chết của chính mình trong sự bất lực.
Quá béo sẽ không có sức chạy thoát khỏi kẻ sát nhân tàn bạo
2. Kẻ ngây ngô/Người vô thầnKiểu nhân vật này có thể là nam hay nữ, thường là những người vô thần và đôi khi còn là những kẻ không ra gì. Họ cũng thường là nạn nhân phải ra đi đầu tiên trong phim. Kiểu nhân vật ngây ngô như thế này thường sử dụng những câu thoại quen thuộc như "Quỷ không hề tồn tại trên đời" hay "Tất cả chỉ là tưởng tượng thôi". Câu nói yêu thích nhất của họ luôn là: "Tôi sẽ chứng minh rằng chẳng có chuyện gì tồi tệ xảy ra nếu tôi đọc quyển sách này đâu”. Và bùm, ngay lập tức có chuyện xấu xảy ra và họ sẽ là nạn nhân được chứng kiến đầu tiên.
Nếu không tin thì bạn sẽ chết…
Lý giải về nguồn gốc kiểu nhân vật này, có thể dựa trên hai lý do: Một là các biên kịch phim Hollywood đều theo đạo Công giáo và họ vốn dĩ không có thiện cảm với những ai không có lòng tin vào Chúa trời hay quỷ dữ. Hai là kiểu nhân vật đa nghi/ngây thơ tượng trưng cho chính khán giả, những người đang theo dõi phim và chưa hề có ý niệm về bất cứ điều gì xảy ra. Cái chết của các nhân vật này như lời “nhắc nhở ngầm” với người xem: "Này, chúng tôi chuẩn bị phô bày những điều kinh hoàng đây, vậy nên các người hãy chuẩn bị sợ đi là vừa!".
3. Tóc vàng hoe hay những cô nàng lẳng lơNhững cô nàng tóc vàng hoe thường kiêm nhiệm luôn vai trò “khiêu gợi” trong các bộ phim kinh dị. Mục đích chính của nhân vật này trong phim là cởi đồ và quyến rũ hết mức có thể. Về tính tình, những cô nàng này thường rất buông thả, có thể ngớ ngẩn hoặc rất đanh đá, luôn thích gây sự chú ý và có thể ngủ với bất kỳ ai.
Ban đầu, các cô gái dạng này có thể “may mắn” thoát chết vài lần, nhưng không sớm thì muộn, cô ta cũng sẽ phải bỏ mạng trước tay sát nhân. Tới lúc đó, cái chết của cô ta sẽ được khắc họa theo công thức quen thuộc: Gào thét, cố trốn chạy trong cảnh “quần áo te tua” và lìa đời trong cảnh khỏa thân hay ít nhất cũng là lộ nguyên bầu ngực trong sự thỏa mãn của khán giả.
Nhiệm vụ của các cô nàng tóc vàng là khoe thân và chết trong cảnh “thiếu vải” hết mức có thể
Chẳng ai thích những cô nàng quái chiêu luôn thích làm tâm điểm của mọi sự chú ý cả, chúng ta có thể thích thú ngắm nhìn vẻ đẹp quyến rũ và gợi tình của họ. Nhưng trong thâm tâm, hẳn là ai cũng ghét phải dây dưa với loại người này. Và các biên kịch phim kinh dị cũng thế, họ tạo ra các cô nàng tóc vàng bốc lửa để chiều lòng “con mắt” của khán giả nam và giết cô ta để làm thỏa mãn sự “khó chịu” của khán giả nữ. Những ai đóng vai này thường là những cô gái xinh đẹp nhất trong cả dàn diễn viên của phim.
4. Những cặp đôiBộ đôi nạn nhân điển hình nhất trong tất cả phim kinh dị. Những người yêu nhau thường cần nơi riêng tư để tâm sự, họ tách riêng và không sớm thì muộn cũng lao vào "âu yếm" nhau. Cuối cùng, tên sát nhân xuất hiện và “đưa tiễn” cặp đôi đang sung sướng vào chốn vĩnh hằng. Theo truyền thống, chàng trai sẽ là người chết trước, còn cô gái sẽ hoảng sợ, thất kinh và cuối cùng là la hét trong bể máu của mình cùng người tình. Sự lãng mạn có thể vẫn sống sót tới cuối phim, nhưng trong phim kinh dị nếu cả hai dự định "làm chuyện đó" hay bày tỏ tình yêu quá trớn, không sớm thì muộn họ cũng phải bỏ mạng.
Âu yếm trong phim kinh dị sẽ chỉ mang lại “chết chóc”
Trong bất cứ dòng phim nào, khán giả cũng thích được “rửa mắt” bằng vài cảnh nóng và các cặp đôi đang ân ái là cách để các nhà làm phim “chiều chuộng” thượng đế của mình.
5. Kẻ nhút nhátTrong những nhân vật luôn tự chuốc lấy rắc rối của phim kinh dị, bao giờ cũng có một nhân vật thể hiện sự hèn nhát và lo sợ thái quá khi biến cố xảy ra. Sau khi chứng kiến những sự việc nguy hiểm, một là họ sẽ bỏ trốn trước tất cả mọi người, hai là họ sẽ cố thủ và nhất quyết không chịu rời khỏi ngôi nhà/căn phòng mà họ cho là an toàn.
Những nhân vật khác luôn phải tìm kiếm và cố gắng thuyết phục họ đi cùng. Dù rất quyết tâm bảo vệ sinh mạng của mình tới mức có thể bỏ rơi bạn bè, thì số phận của kiểu nhân vật nhút nhát cũng không bao giờ khá khẩm hơn là mấy. Hoặc là họ sẽ bị giết ngay sau khi ở một mình, hai là kẻ sát nhân sẽ giết tất cả và quay lại thủ tiêu họ cuối cùng. Dù thế nào đi nữa thì đây cũng là kiểu nhân vật luôn luôn phải bỏ mạng trong phim.
Đừng ở yên một chỗ nếu bạn muốn sống…
Dường như với các biên kịch phim, tiêu chí “chiến đấu hay là chết” đã trở thành quy luật bất thành văn. Ai cũng sẽ sợ hãi và lo lắng khi biết có kẻ đang lùng giết mình, nhưng với những người chỉ biết lẩn trốn hay “cố thủ một chỗ” thì sớm muộn gì cũng phải bỏ mạng. Thông qua họ, các biên kịch như ngầm khẳng định: Cơ hội sống sót chỉ dành cho những ai dám đứng lên chiến đấu bảo vệ bản thân và người khác.
Chiếu đấu hoặc là chết!
6. Những nhân vật da màuDù có tin hay không thì sự "phân biệt chủng tộc" đã và vẫn luôn thể hiện cực kỳ rõ ràng trong các bộ phim, đặc biệt là ở dòng phim kinh dị. Đây là một xu hướng phân biệt mà chúng ta không hề chú ý tới. Những nhân vật da màu thường là người xung phong đi qua những cánh cửa nguy hiểm và luôn luôn phải “bỏ mạng” trong phim kinh dị.
Đôi lúc, họ còn giữ “vinh dự” là kẻ bị hiến tế đầu tiên. Và khi có một anh chàng da màu nào ra đi, thì đó là lúc chúng ta biết trò chơi kinh dị đẫm máu của hung thủ đã chính thức bắt đầu. Số phận chết chóc này cũng tương tự đối với các nhân vật có nguồn gốc châu Á. Lý giải cho sự tồn tại của “sự thật bất công” này là bởi biên kịch của phim hầu hết là người da trắng.
Những nhân vật không phải dân da trắng… thì thường không sống thọ trong phim kinh dị
Đã bao lâu rồi bạn được xem một phim kinh dị có nhân vật người da màu còn sống sót tới giây phút cuối cùng? Hẳn là chưa bao giờ hay có rất ít bộ phim có “kết thúc hạnh phúc” dành cho họ. Ví dụ tiêu biểu như trong: One Missed Call, Resident Evil, From Dusk till Dawn, The Cabin in the Woods, Final Destination 5 Series “đình đám” The Walking Dead cũng nổi tiếng là nơi mà các nhân vật da màu khó sống thọ, bởi trong số dàn diễn viên thường xuất hiện trong phim, tỷ lệ người da màu phải chia tay show nhiều hơn hẳn các nhân vật khác.
"The Walking Dead" – Nơi nhiều anh chàng da màu phải ra đi trong thảm khốc
7. Kẻ lắm chuyện/Người gây hàiNgười ta thường bảo: "Cái miệng hại cái thân". Và trong phim kinh dị, tiêu chí hàng đầu để sống sót luôn là "Bớt miệng đi và căng tai ra mà nghe". Vậy nên, những kiểu nhân vật cứ huyên thuyên nói liên tục sẽ chẳng bao giờ có cơ hội tồn tại tới cuối phim. Họ sẽ ra đi trong khi vẫn cứ thao thao bất tuyệt mọi thứ mà mình nghĩ ra, bởi đơn giản là họ cứ mãi nói mà chả chú ý tới những nguy hiểm đang diễn ra xung quanh.
Hãy bỏ điện thoại xuống và lắng nghe!
Nếu trong bộ phim kinh dị không có nhân vật nào lắm chuyện thì nhân vật gây hài sẽ thế chỗ cho họ. Những cây hài này sẽ liên tục tạo ra những trò đùa. Nếu không phải là một bộ phim kinh dị hài thì những người gây cười thường sẽ sớm gia nhập vào danh sách những nạn nhân của cuộc truy sát. Họ sẽ là người đầu tiên dấn thân vào những căn phòng đáng sợ, tạo ra vài tiếng la hét hù dọa giả mạo và nhảy bổ vào người các cô gái để làm họ sợ chết khiếp. Cây hài của nhóm thường hiếm khi là người cất tiếng cười cuối cùng.
Im lặng là vàng trong phim kinh dị
Sự xuất hiện của Nhân vật lắm chuyện/hài hước thường là cách để các biên kịch tạo ra sự “thoải mái, vui vẻ” cho người xem, khiến họ chủ quan và thư giãn trước khi quăng vào họ những tình tiết kinh dị, hãi hùng tới rợn tóc gáy.
8. Quý ngài biết tuốt/Người lớn tuổiNgược với kẻ ngây thơ, chúng ta lại có quý ngài-biết-tất-cả. Họ luôn lo sợ, luôn chỉ ra những điều không ổn và luôn cảm giác được nguy hiểm đang bủa vây. Đây cũng là người sẽ cảnh báo cho các nhân vật khác những gì đang đe dọa họ. Với vai trò báo động, quý ngài này sẽ luôn khiến người khác cảm thấy khó chịu ở đầu phim. Nhưng khi họ biến mất, các nhân vật trong phim sẽ bắt đầu nhận thức được chuyện xấu đang sắp tìm tới mình. Nhân vật biết tuốt thường là yếu tố không thể thiếu trong các phim kinh dị siêu nhiên.
Mẫu nhân vật tương đồng với quý ngài biết tuốt chính là những người đàn ông/phụ nữ có tuổi. Họ có thể ở độ tuổi trung niên và lớn hơn nhiều so với tuổi các nhân vật khác. Đây cũng là nhân chứng kể lại lịch sử những bí ẩn, thảm họa hay tai nạn đã xảy ra và cảnh báo nguy hiểm tới các nhân vật trong phim. Đôi khi, các nhân vật lớn tuổi này còn là sợi dây kết nối các phần phim, có khi họ còn trở thành người còn sống sót duy nhất trong dàn diễn viên của phần gốc và chia sẻ trải nghiệm kinh hoàng của mình với thế hệ đàn em trong các sequel (Phần tiếp theo).
Kiểu nhân vật này có thể xem là đại diện cho chính biên kịch, họ sẽ thay biên kịch giải thích cho chúng ta những nguyên nhân, nguồn gốc của các thế lực hay lý giải động lực của các hành vi độc ác đóng vai trò là phản diện trong phim.
9. Kẻ can đảmChúng ta đã có quá nhiều nhân vật yếu đuối để la hét, vậy nên cần phải có một ai đó thật ngầu để cân bằng lại lực lượng. Nhân vật dũng cảm này thường là đàn ông với vẻ điển trai, tốt tính và đặc biệt phải có cơ bắp khỏe mạnh, cơ bụng sáu múi cùng khả năng sử dụng vũ khí thành thục. Anh ấy sẽ là đối trọng với tên sát nhân hay thế lực bí hiểm. Và tất nhiên, cái chết của anh cũng sẽ là cái chết hoành tráng nhất trong phim. Để hạ gục nhân vật "can đảm", kẻ phản diện xấu xa chắn hẳn cũng bị tổn hại không ít.
Trong nguy hiểm, ai cũng thích có một vị anh hùng để nương tựa. Và đây chính là kiểu nhân vật như thế. Tuy nhiên, không phải vị anh hùng nào cũng có thể tồn tại được cho tới cuối phim, bởi đôi khi vì quá hào hiệp cứu người mà anh cũng tự đưa mình vào chỗ chết. Nếu chết, anh ta sẽ là nạn nhân cuối cùng của phim, còn nếu sống, thì anh ta cũng sẽ chỉ còn lại một mình cô độc trong bể máu.
Kết
Trong các bộ phim kinh dị, điều lạ là chúng ta sẽ chỉ luôn ấn tượng và ghi nhớ sâu sắc các nhân vật phản diện độc ác nhiều hơn. Bởi về cơ bản, các phim kinh dị đều na ná nhau ở cốt truyện, tình tiết và nhân vật. Chỉ có các nhân vật phản diện là khác biệt, về ngoại hình, sự độc ác, tàn bạo cũng như độ điên rồ. Ví dụ như Hannibal Lecter, Freddy Krueger, Jason Voorhees, Michael Myers… Chúng là những kẻ xấu xa đáng ghê tởm nhưng lại là biểu tượng của cả bộ phim.
Ngôi sao chính của dòng phim kinh dị
Còn với những người tốt, những nạn nhân của chúng thì sao? Chắc chắn chúng ta đều không thể nhớ họ trông ra sao, tên tuổi như thế nào… Bởi vì, với các bộ phim kinh dị, các nhân vật phản diện mới là nhân vật chính, là trung tâm của sự chú ý. Thêm nữa, các bộ phim kinh dị làm ra không chỉ nhằm thử thách tâm lý, thần kinh của khán giả mà còn giúp họ cảm thấy thỏa mãn.
Hầu hết các nạn nhân phải bỏ mạng trong phim kinh dị đều là những kẻ có tính tình khó ưa và dễ gây khó chịu trong cuộc sống đời thường. Họ được khắc họa, được đưa vào phim và bị giết chết tàn nhẫn như một cách để khán giả có thể hả hê vì đã được trả thù, điều mà họ không thể làm được trong đời thật. Nếu không phải thì hãy nhớ lại cảm giác khi xem các nhân vật đáng ghét ấy bị săn lùng, chẳng phải bạn cũng từng ít nhất một lần muốn gào lên: “Giết! Giết cô/anh ta đi cho khuất mắt!” hay sao?
Trào lưu phim kinh dị phát triển và hưng thịnh nhờ vào sự yêu thích của khán giả. Họ sợ nhưng họ cũng muốn được thử thách nỗi sợ của chính mình. Và dù theo thời gian, xu hướng làm phim kinh dị có thay đổi như thế nào đi nữa thì tuyến nhân vật đóng vai trò nạn nhân sẽ không có nhiều khác biệt. Họ sẽ luôn là những kẻ khiến chúng ta hét vang, sợ hãi nhưng cũng mang lại cho chúng ta sự thỏa mãn nhất định nào đó. Và bởi vì “phải” sống trong thế giới kinh dị, nên tuổi thọ của họ chắc chắn sẽ chẳng bao giờ được dài lâu.
