Theo PGS. TS. BS. Vũ Minh Phúc, chủ tịch hội tim mạch nhi và tim bẩm sinh TP. HCM, hiện nay ở trẻ em thường gặp 3 loại bệnh tim sau:
1. Tim bẩm sinh
Đây là những dị tật tim được hình thành từ trong bào thai do bất thường trong quá trình hình thành và phát triển của phôi thai. Nguyên nhân có thể là do: bất thường cấu trúc gen, mẹ bị nhiễm siêu vi như rubella, sởi, quai bị, cúm hoặc nhiễm độc rượu, thuốc lá, hóa chất hoặc mẹ mắc các bệnh mãn tĩnh như: đái tháo đường, cao huyết áp, plus ban đỏ..
Để phát hiện sớm bệnh tim bẩm sinh có thể bằng siêu âm tim bào thai lúc 16 tuần. Các bà mẹ đi khám thai định kỳ nếu nghi ngờ bác sĩ sẽ cho siêu âm tim bào thai. Trẻ em nếu có các dấu hiệu nghi ngờ nên được đi khám sớm để can thiệp kịp thời nếu không để quá muộn thì rất khó chữa.
Nếu không được điều trị thì các dị tật tim bẩm sinh nặng sẽ dẫn đến to tim, suy tim, tím tái nặng do thiếu ôxy, nhiễm trùng phổi, chậm lớn, chậm phát triển trí tuệ và có thể dẫn đến tử vong. Tuy nhiên hầu hết các bệnh tim bẩm sinh đều có thể chữa trị được bằng phẫu thuật hoặc thông tim can thiệp thậm chí có thể can thiệp ngay sau khi sinh.
Theo BS Minh Phúc, hiện nay ở Việt Nam mổ nội soi tim đang mạnh nhất tại Đông Nam Á. Có những ca dị tật tim bẩm sinh các bác sĩ phẫu thuật rất nhanh chỉ trong vòng 30 phút, tỷ lệ thành công lên đến 90%.
Để phòng ngừa bệnh tim bẩm sinh cho con, các bà mẹ khi mang thai nên ngừa chủng cúm, sởi, quai bị, rubella, điều trị ổn định các bệnh mạn tính trước khi mang thai. Trong lúc mang thai không uống rượu, hút thuốc, tránh các hóa chất độc hại. Khi sử dụng thuốc cũng hết sức cẩn thận nên tham khảo ý kiến của bác sĩ khi cần dùng thuốc.
Đưa trẻ đi khám định kỳ để phát hiện sớm các bệnh lý tim mạch nguy hiểm.
2. Bệnh thấp tim
Đây là bệnh xảy ra khi bị viêm họng do một loại vi trùng có tên là: liên cầu khuẩn tan huyết bê-ta nhóm A. Bệnh gây tổn thương tim, khớp, thần kinh, da và mô dưới da. Bệnh thường xảy ra ở lứa tuổi 5-15 có cơ địa nhạy cảm đặc biệt với vi trùng này. Sau khi bị viêm họng khoảng 1-2 tuần trẻ có các triệu chứng:
- Sưng, nóng, đỏ, đau một hoặc nhiều khớp.
- Mệt khó thở, đau ngực, xanh xao, vã mồ hôi, phù, tiểu ít, hồi hộp, tim đập nhanh.
- Tay chân yếu, cầm đồ đặc, cử động vụng về, dễ té, có những cử chỉ không kiềm chế được.
- Nổi những hồng ban hình tròn trên thân người. Nổi những cục dưới da nhỏ như hạt đậu, cùi chỏ, đầu gối, ống quyển, dọc cột sống, da đầu.
- Chảy máu cam, đau bụng, biếng ăn.
Bệnh thấp tim nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời trẻ có thể bị suy tim cấp, nguy hiểm đến tính mạng và để lại di chứng hở hẹp van tim dẫn tới suy tim mạn tính.
Để điều trị bệnh này bệnh nhân cần được nghỉ ngơi tuyệt đối 2-3 tháng. Dùng thuốc kháng sinh. Sau khi bệnh ổn định trẻ tiếp tục cần được theo dõi và dùng kháng sinh để đề phòng bệnh tái phát.
Để tránh mắc phải bệnh này các bậc phụ huynh nên đưa con đến gặp bác sĩ khi có các triệu chứng đau họng, ho, sốt. Nếu trẻ được điều trị viêm họng sớm thì sẽ tránh được bệnh tim này.
3. Bệnh Kawasaki
Bệnh này thường gặp hơn bệnh thấp tim và hay gặp ở trẻ em châu Á. Cho tới nay nguyên nhân gây ra bệnh này vẫn chưa rõ. Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng thường gặp ở trẻ em dưới 3 tuổi. Bệnh này sẽ làm viêm các mạch máu và có thể gây tổn thương tạm thời đến tim. Các triệu chứng thường gặp:
- Sốt cao liên tục, khó hạ sốt
- Kết mạc mắt sung huyết, khô, đỏ
- Lưỡi đỏ giống quả dâu tây, niêm mạc vùng hầu họng đỏ rực
- Hồng ban ở da
- Hạch cổ sưng
- Lòng bàn tay, chân sưng đỏ
- Bong da đầu ngón tay, chân
Bệnh này có biến chứng rất nguy hiểm là làm viêm tắc động mạch vành dẫn đến suy tim.
