Trong bản đồ ẩm thực phong phú của Hà Nội, có những quán ăn tồn tại qua nhiều thế hệ không cần đến biển hiệu hào nhoáng hay chiến lược marketing bài bản mà vẫn luôn đông khách mỗi ngày. Bánh cuốn Bà Xuân là một trong số đó – một hàng quán nhỏ bé nằm khiêm nhường giữa phố phường nhộn nhịp, nhưng lại hai năm liên tiếp được Michelin Guide vinh danh trong danh sách đề xuất. Hành trình hơn 30 năm của quán không chỉ là câu chuyện về nghề, mà còn là minh chứng sống động cho việc giữ gìn hương vị truyền thống giữa lòng đô thị hiện đại.
Ẩn mình trong con phố không quá nổi bật, quán Bánh cuốn Bà Xuân từ lâu đã là điểm dừng chân quen thuộc của những thực khách sành ăn. Dù thời gian chờ có thể kéo dài từ 30 đến 40 phút, khách đến ăn vẫn kiên nhẫn xếp hàng. Không chen lấn, không phàn nàn, thậm chí nhiều người quen còn chủ động ăn nhanh để nhường chỗ.
Câu chuyện bắt đầu từ gia đình bà Nguyễn Thị Bắc – người phụ nữ sau này được biết đến với tên gọi Bà Xuân, theo tên chồng. Gia đình chồng bà vốn có truyền thống làm mì sợi, rồi chuyển sang làm bánh phở. Tuy nhiên, chính bánh cuốn mới là món ăn gắn bó sâu đậm và lâu dài nhất, trở thành nghề truyền thống nuôi sống cả gia đình. Thuở ban đầu, quán chỉ là vài chiếc thúng mẹ con bà gánh ra chợ bán mỗi sáng. Trải qua năm tháng, từ quán tranh vách đất, nơi đây dần trở thành điểm đến không thể thiếu của người Hà Nội mê ẩm thực truyền thống.
Khi Michelin Guide – cuốn cẩm nang danh giá về ẩm thực – hai năm liên tiếp đưa Bánh cuốn Bà Xuân vào danh sách đề xuất, quán càng trở nên nổi bật. Nhưng trái với xu hướng mở rộng, thương mại hóa, những người con của bà vẫn giữ nguyên quy mô và công thức truyền thống. Dù lượng khách tăng gấp đôi, đặc biệt vào dịp cuối tuần và sau khi được Michelin Guide vinh danh, quán vẫn chỉ duy trì bộ khung nhân sự như cũ. Không thuê thêm người, không mở thêm chi nhánh, không “nâng cấp” không gian – mọi thứ đều được giữ nguyên vẹn như hàng chục năm trước.
Bánh cuốn được tráng thủ công ngay tại chỗ, đảm bảo giữ được độ mỏng, mềm, nóng hổi khi đến tay khách. Nước mắm đi kèm có sẵn trên bàn, ăn kèm chả quế và rau thơm. Đặc biệt, món bánh cuốn trứng – món ăn đòi hỏi tay nghề cao và thời gian chế biến lâu hơn – thường được phục vụ sau cùng, nhưng lại là món được nhiều người “ghiền” nhất.
Từ sau khi xuất hiện trên Michelin Guide, quán bắt đầu đón nhiều thực khách nước ngoài hơn. Không ít du khách đến Việt Nam đã dành thời gian tìm đến quán bánh cuốn “không biển hiệu” này để trải nghiệm món ăn truyền thống đúng nghĩa – không gian mộc mạc, quy trình làm bánh tại chỗ, và trên hết là hương vị nguyên bản không pha lẫn.
Nếu như Bánh cuốn Bà Xuân nổi tiếng khi liên tục góp mặt trong danh sách đề xuất của Michelin Guide, thì khắp Hà Nội vẫn còn rất nhiều hàng quán lâu năm, bình dân nhưng lại sở hữu hương vị khiến thực khách ăn một lần là nhớ mãi.
Dưới đây là danh sách những quán bánh cuốn được đánh giá là ngon trứ danh, mỗi nơi đều có phong cách riêng, làm nên bản sắc ẩm thực khó trộn lẫn.
1. Bánh cuốn Bà Hoành – Tô Hiến Thành
Địa chỉ: 66 Tô Hiến Thành, quận Hai Bà Trưng
Giờ mở cửa: 6h00 – 14h00 | 17h00 – 22h00
Không ít người yêu bánh cuốn ở Hà Nội sẽ nghĩ ngay đến Bà Hoành khi nhắc đến “bánh cuốn ngon”. Quán đã hoạt động từ rất lâu, không gian không rộng nhưng lúc nào cũng kín khách.
Điểm đặc biệt của bánh cuốn Bà Hoành nằm ở phần bánh mềm, tráng mỏng vừa phải, nhưng lại được phết thêm một lớp mỡ hành bóng bẩy, thơm béo mà không ngấy. Chả ăn kèm được thái lát dày, mềm và đậm đà. Thực khách có thể gọi thêm thịt viên nướng hay thịt nướng cuộn, làm bữa sáng hay bữa chiều đều đủ đầy và ngon miệng.
Không thể không nhắc đến nước chấm của quán – một loại nước mắm pha ngả màu nâu nhạt, vị ngọt nhẹ, chua thanh và đặc biệt có thêm tinh dầu cà cuống hấp – một nguyên liệu quý hiếm mà không nhiều nơi có. Cà cuống được hấp chín thay vì nướng, giúp giữ trọn vẹn mùi thơm đặc trưng.
2. Bánh cuốn Bà Hanh – 26B Thọ Xương
Địa chỉ: 26B Thọ Xương, quận Hoàn Kiếm
Giờ mở cửa: 6h30 – 13h00 | 17h00 – 22h00
Nằm cạnh Nhà thờ Lớn, quán bánh cuốn nhỏ nhắn của Bà Hanh là một trong những địa chỉ được cả khách nội lẫn khách quốc tế tìm đến. Phong cách bánh cuốn Thanh Trì được giữ nguyên vẹn: bột gạo được xay thủ công, tráng cực mỏng, mềm, dai mà không nát.
Nhân bánh gồm thịt băm, mộc nhĩ, nấm hương, đôi khi có thêm giá đỗ, hành phi và rau mầm ăn kèm. Nước chấm được pha nhạt, vị chua nhẹ – đúng phong cách Hà Nội xưa, không đậm quá, để nổi bật vị bánh.
Quán cũng giữ nguyên vẻ mộc mạc từ bàn ghế đến cách phục vụ, khiến trải nghiệm ăn ở đây vừa dân dã, vừa hoài niệm.
3. Bánh cuốn đêm Tôn Đức Thắng
Địa chỉ: Ngõ nhỏ Tôn Đức Thắng (gần cột điện số 5), quận Đống Đa
Giờ mở cửa: Từ 22h00 đến 4h00 sáng hôm sau
Không biển hiệu, không tên gọi cố định, nhưng cứ đêm đến là hàng bánh cuốn này lại sáng đèn đón khách. Người ta gọi quán bằng nhiều cái tên thân thuộc: bánh cuốn cột điện, bánh cuốn đêm, bánh cuốn cô Lan…
Bánh cuốn ở đây có vỏ mỏng tang, mềm nhưng không rách, phần nhân thịt đầy đặn, rắc hành phi vàng ruộm, thơm phức. Điểm đặc biệt là khách tự pha nước chấm theo khẩu vị: có thể thêm ớt, tiêu, quất hay gia giảm độ mặn, độ ngọt tùy thích.
Bầu không khí khuya yên tĩnh, ánh đèn vàng, vài chiếc bàn nhựa đơn sơ giữa ngõ nhỏ – tất cả tạo nên một trải nghiệm ẩm thực rất “Hà Nội về đêm”. Đây là địa điểm lý tưởng cho những ai làm ca đêm, đi chơi khuya, hay đơn giản là muốn ăn một món ngon giữa lúc phố phường ngủ yên.
4. Bánh cuốn Thụy Khuê
Địa chỉ: Ngõ 29 Thụy Khuê, quận Tây Hồ
Giờ mở cửa: 6h30 – 10h00
Quán bánh cuốn của ông Phạm Văn Chính – người chủ đã ngoài 60 tuổi – là điểm đến quen thuộc của nhiều thế hệ học sinh, người dân trong khu. Khác với nhiều quán bánh cuốn khác đang dần thương mại hóa, nơi đây vẫn giữ mức giá từ 15.000 – 20.000 đồng/suất, thậm chí trước đây từng bán chỉ 13.000 đồng mà vẫn đảm bảo chất lượng.
Bánh được tráng thủ công, vỏ trong, mịn, dẻo nhẹ, không bở. Nhân bánh cơ bản gồm thịt băm và mộc nhĩ, có thêm bánh cuốn trứng được nhiều người yêu thích. Nước chấm chua dịu, không quá gắt, phù hợp với cả người già và trẻ nhỏ.
Không gian nhỏ hẹp, chỉ vừa đủ kê vài chiếc bàn nhưng lại ấm cúng, gần gũi như ở nhà.
