Tọa lạc tại số 551 Quốc lộ 1A, phường Tân Biên, thành phố Biên Hòa, Chợ Sặt nằm ngay ngã ba giao nhau giữa Quốc lộ 1A và đường Nguyễn Ái Quốc . Khu vực này thuộc khu phố 2 và 3 của phường, bao quanh bởi các khu dân cư đông đúc cùng hệ thống tiện ích công cộng như trường học, bệnh viện và nhà thờ. Diện tích chợ ước tính khoảng 2.000m² với kiến trúc mái tôn truyền thống, phân thành các dãy hàng chuyên biệt theo nhóm mặt hàng.
Vị trí đắc địa của chợ tạo điều kiện thuận lợi cho việc kết nối với các trung tâm kinh tế lớn:
Hướng Bắc: Thông qua Quốc lộ 1A đến TP Hồ Chí Minh (khoảng 30km).
Hướng Nam: Kết nối với các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long.
Hướng Đông: Liên thông với khu công nghiệp Biên Hòa 1 và 2.
Hướng Tây: Tiếp cận khu đô thị mới Long Bình Tân.
Tuy nhiên, khu vực này thường xuyên đối mặt với tình trạng ùn tắc giao thông vào các khung giờ cao điểm (6-8h sáng và 16-18h chiều), đặc biệt tại nút giao Ngã ba Chợ Sặt. Nguyên nhân chính đến từ việc các phương tiện vận chuyển hàng hóa cồng kềnh thường xuyên dừng đỗ bất hợp lý, kết hợp với mật độ người mua sắm đông đúc.
Lịch sử hình thành và phát triển
Giai đoạn khai sinh (1980–1990)
Theo ghi nhận từ các tiểu thương lâu năm, Chợ Sặt bắt đầu hoạt động từ đầu thập niên 1980 với quy mô nhỏ, chủ yếu phục vụ nhu cầu trao đổi nông sản của cư dân địa phương. Tên gọi "Sặt" xuất phát từ đặc điểm hàng hóa ban đầu – nơi tập trung các sạp bán sặt (một loại cá đồng nhỏ) phơi khô, đặc sản của vùng sông Đồng Nai.
Thời kỳ bùng nổ thương mại (1991–2000)
Sau chính sách Đổi Mới, chợ phát triển thành trung tâm buôn bán sỉ với các mặt hàng:
- Nông sản chế biến từ vùng Hố Nai.
- Hàng thủ công mỹ nghệ làm từ tre, mây.
- Vật liệu xây dựng phục vụ công nghiệp hóa.
- Năm 1995, chợ được chính quyền địa phương đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng với hệ thống điện chiếu sáng và 60 gian hàng kiên cố.
Giai đoạn hiện đại hóa (2001–nay)
Dù chưa được đưa vào quy hoạch chính thức của tỉnh, chợ vẫn phát triển tự phát với 300 gian hàng cố định, 50 sạp di động ven đường, khu vực chợ đêm hoạt động từ 18h đến 24h.
Năm 2017, đề xuất di dời chợ đã vấp phải sự phản đối của cộng đồng tiểu thương. Thay vào đó, các hộ kinh doanh tự nguyện đóng góp kinh phí để cải tạo hệ thống thoát nước và lắp đặt mái che di động.
Hệ thống mặt hàng và đặc sản ẩm thực
Nhóm hàng nông sản địa phương
Chợ Sặt nổi tiếng với các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng:
- Gạo Nàng Xanh: Giống lúa đặc sản trồng tại vùng Hố Nai, hạt gạo dẻo thơm, giá bán trung bình 25.000đ/kg.
- Cá lóc đồng: Đánh bắt từ sông Đồng Nai, bán theo con (30.000–50.000đ/con tùy kích thước).
- Rau muống Biên Hòa: Trồng theo phương pháp thủy canh, cuống to, giòn ngọt.
Làng nghề ẩm thực truyền thống
Theo khảo sát của báo Đồng Nai, 40% gian hàng tại chợ chuyên về chế biến thực phẩm truyền thống:
- Miến dong Bắc: Làm thủ công từ củ dong riềng, sợi miến trong suốt, dai mềm (50.000đ/kg).
- Bánh chưng vuông: Gói theo công thức gia truyền 3 lớp nhân (thịt mỡ, đậu xanh, hạt tiêu) – 25.000đ/cái.
- Chả lụa Hố Nai: Chế biến từ thịt heo nạc, quết thủ công 6 giờ liên tục (120.000đ/kg).
- Nem chua Biên Hòa: Ủ men tự nhiên 3 ngày, vị chua thanh (80.000đ/kg).
Đặc sản đường phố độc đáo
Du khách không thể bỏ qua những món ăn chế biến tại chỗ:
- Bánh canh ghẹ: Nước dùng nấu từ xương heo và ghẹ tươi, giá 35.000đ/tô.
- Bún riêu cua đồng: Cua giã nhuyễn, nấu với cà chua và mắm tôm (30.000đ/tô).
- Chè đậu trắng: Món tráng miệng nấu từ đậu trắng, nước cốt dừa và đường thốt nốt (15.000đ/chén).
Mặc dù chưa được quy hoạch thành điểm du lịch chính thức, Chợ Sặt hàng năm thu hút khoảng 50.000 lượt khách tham quan, chủ yếu là du khách nội địa từ TP HCM và các tỉnh lân cận, một số du khách quốc tế tham gia tour ẩm thực đường phố và các nhiếp ảnh gia săn ảnh đời thường.
Với lợi thế về vị trí địa lý và kho tàng ẩm thực phong phú, Chợ Sặt đang đứng trước cơ hội trở thành điểm đến không thể bỏ qua trong hành trình khám phá văn hóa – ẩm thực Nam Bộ. Sự kết hợp giữa bảo tồn giá trị truyền thống và áp dụng phương thức quản lý hiện đại sẽ là chìa khóa giúp chợ vượt qua thách thức, duy trì vị thế trung tâm thương mại đặc trưng của vùng đất Biên Hòa.
